Երևան, 06.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Обыкновенный вандализм – «Бабо», «Сако» и другие, «увековеченные» в Эребуни

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Длинная лестница ведет к вершине холма. В кустах прыгают кузнечики, солнце начинает припекать. Наконец, ступени заканчиваются, и разворачивается завораживающая картина крепостной стены. Огромные валуны, аккуратно уложенные друг на друга. Бойницы в стене. Это крепость Эребуни на холме Арин-Берд. Почти три тысячи лет назад наши предки здесь жили, растили детей, вели оживленную торговлю.

Воображение достраивает утерянную кирпичную кладку стены, восстанавливает фрески и колонны, и вот уже крепость оживает, наполняется шумом и гулом древнего поселения, чудятся спешащие по своим делам жители крепости, жрецы. На площади у входа в крепость разложили товар продавцы – синие и лиловые сливы, румяные персики, розовый и золотой виноград. Рядом в больших корзинах миндаль, лесной орех. Дальше ровные ряды блестящих глазурью на солнце кувшинов, ткани, и многое, многое другое. Мерный топот подков возвещает о том, что из долины к крепости скачет всадник.

9714c440-d918-499a-bf32-970d50faba38.jpg (34 KB)

Топот усиливается, становится все назойливее. Из путешествия в мир грез выдергивает появление группы мальчишек. Школьники на экскурсии. Нисколько ни считаясь с тем, что на них смотрят тридцать веков, мальчишки скачут по уцелевшим стенам, оглашая окрестности воплями.

Вернувшись в действительность, продолжаем путешествие по Эребуни. Как оказалось впоследствии, карта на входе единственный указатель расположения помещений крепости. Ни одного указателя, кроме, разумеется, стендов с разнообразными запретами – не курить, не фотографировать, не мусорить, и так далее. При этом абсолютно непонятно, кому следить за выполнением запретов.

b95c9dcd-3412-46d9-a115-48795850cf27.jpg (43 KB)

Сейчас посещение музея и крепости стало платным, стоимость более чем умеренная. В прошлом же погулять по крепости можно было ни у кого не спрашивая. В итоге стены помещений украшены сотнями надписей в духе «здесь был Вася».

На чудесных голубых фресках главного дворца уже много лет «Бабо», «Сако» и другие сообщают о своем существовании, и я сильно подозреваю, что это самое выдающееся, что им удалось совершить в этой бренной жизни. Этакий плевок в вечность, не отставая от царя Аргишти, оставить запись о себе, пусть и не клинописную.

68cff573-ec7e-439a-9a68-a48f418039b1.jpg (41 KB)

После первого вопроса – зачем? – на ум приходит вопрос – как? Чудовищные автографы нацарапаны на высоте нескольких метров, и ловкости их создателей позавидовали бы «Киса и Ося» с Крестового перевала.  Выполнены они так основательно, что наверняка потребовался не один час. Ну и, разумеется, все посетители исторического памятника должны знать, что А+О=Л. Судя по количеству надписей, уничтожением тысячелетних фресок увлекалось не одно поколение.

e4870edb-2e3c-42ab-8f17-b14c3d424730.jpg (51 KB)

Сокровище, равным которому не всякий народ может похвастаться, по сути не особо охраняется и ценится. Цитадель, которая могла бы притягивать тысячи туристов, нуждается в более пристальном внимании и бережном отношении властей. 

ef6e40dd-e113-4243-9d35-e94af14f41e2.jpg (58 KB)

Ռուսաստանը և Հնդկաստանը սկսում են համագործակցություն անօդաչու թռչող սարքերի ոլորտում Երմակի տան խուզարկության ժամանակ հայտնաբերվել է վուդու տիկնիկ, բազմաթիվ հայելիներ և տարօրինակ սրբապատկերներ Թրամփը մինչև Սուրբ Ծնունդ կհայտարարի Գազայում խաղաղության գործընթացի 2-րդ փուլի մեկնարկի մասին Անկարայում ԱՄՆ դեսպանը խոսել է հայ–թուրքական սահմանի բացման հնարավորությունից Կոտայքի մարզում «Kia»-ն կողաշրջվել է Արման Թաթոյանը առաջարկ է ներկայացրել Ալիևին Երևանյան միջազգային թատերական 3-րդ փառատոնը, հյուրերն ու հետաքրքիր դրվագները Ճակատ ճակատի բախվել են «Toyota»-ն ու «ՎԱԶ 2121»-ը․ կա վիրավոր Հայաստանի կալանավայրերը լի են դատավճիռ չունեցող մարդկանցով․ Ավետիք Չալաբյան Հովհաննես Բաչկովը տեխնիկական նոկդաունով հաղթեց մրցակցին Մի շարք երկրներ հրաժարվել են «Եվրատեսիլ 2026» երգի մրցույթից՝ Իսրայելի մասնակցության պատճառով ՀՀ ԶՈՒ-ում անցկացվել է սերժանտական համակարգի զինծառայողների երդման հանդիսավոր արարողությունՍուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցում պատարագ կմատուցվի՝ ազատազրկված հոգևորականների համար ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը արժանացել է ՖԻՖԱ-ի Խաղաղության մրցանակին Ձյուն կտեղա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 6-ից 10-ը Զեղչեր ամերիկյան խանութներից ու քեշբեք Կոնվերս Բանկից C360 Mastercard քարտապանների համար34-ամյա վարորդը բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին․ վիրավոր կա Եվրահանձնաժողովը տուգանել է X-ին 120 միլիոն եվրոյով Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առաջատար համալսարանների ցուցահանդես և շնորհանդես Կապանի համայնքային ոստիկանները բացահայտել են ապօրինի ծառահատման դեպքը Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Հրդեհի ահազանգ. Մյասնիկյան պողոտայում մեքենա է այրվում Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն ՄարուքյանԾեծկռտուք՝ գիշերային ակումբում. բերման ենթարկվածների մեջ Հնդկաստանի քաղաքացիներ են․ նոր մանրամասներ «Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է Դատարան են հանձնվել Զորականում անչափահասին առևանգած մեղադրյալների վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը «Ո՞նց կարելի էր ստանալ այսպիսի պլան և չընդգրկել բանակցություններում». ընդդիմությունը վստահ է՝ կարելի էր խուսափել պատերազմիցԱրտառոց դեպք՝ Երևանում Դպրոցներում վիրուսները գլուխ են բարձրացրել․ դասարանում 28 երեխայից 4 հոգի է դասի եկել ԱրարատԲանկը մասնակցել է WEPs «Կանանց հզորացման սկզբունքները Հայաստանում» համաժողովինԱրմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Յունիբանկի անժամկետ պարտատոմսերը ձեռք բերվեցին գրեթե մեկ օրում «Զանգեզուրի միջանցքը» ռազմավարական նշանակություն ունի․ Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավար Սյունիքի կայուն զարգացումը շարունակում է մնալ առաջնահերթություններից․ Վահագն Խաչատուրյանը՝ Սյունիքի մարզպետին 10 հազար դոլար․ Երևանում անօրինական միգրացիա կազմակերպելու դեպք է բացահայտվել Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Ինչի մասին է վկայում ձեռքի քորը«Եթե ձեր ընտրած մասնագիտությունը թեկուզ աննկատ ծառայի մարդկանց, ձեր գործը կդառնա աղոթք». «Դասավանդիր հանուն Հայաստանի»-ն փոխում է կրթության որակըԴիվանագիտական նորմերի խախտում. Ռուսաստանից արձագանքել են Փաշինյանին Մեսսին չի մասնակցի Ֆինալիսիմային․ արգենտինացին հանդես է եկել հայտարարությամբ Ժողովրդի կամքը հիմա աննախադեպ կերպով ճնշվում է․ Մենուա Սողոմոնյան