Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտնականները ԴՆԹ անալիզի միջոցով Կոլումբիայի՝ 2000 տարի առաջ անհետացած անհայտ բնիկ ժողովրդի հետքեր են հայտնաբերել

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Ներկայիս Կոլումբիայի տարածքում հազարավոր տարիներ առաջ ապրած որսորդ-հավաքողների ապրած մարդկանց հին ԴՆԹ-ի նոր վերլուծությունը նախկինում անհայտ գենետիկական նախնիներ է բացահայտել:  

Science Advances հանդեսում հրապարակված հետազոտության մեջ նման ծագում ունեցող մարդիկ ապրել են ժամանակակից Բոգոտայի մոտակայքում շուրջ 6000 տարի առաջ, բայց անհետացել են մոտ 4000 տարի անց։

Հարավային Ամերիկա հասած առաջին բնիկ ժողովուրդներից մի քանիսը բնակություն են հաստատել ներկայիս Բոգոտայի մերձակայքի սարահարթի Ալտիպլանո լեռան վրա։ Վաղ և միջին հոլոցենի (11 հազար 700-ից մինչև 4000 տարի առաջ) ընթացքում տարածաշրջանում տեղի են ունեցել մի շարք մշակութային տեղաշարժեր, և հետազոտողներն արդեն տեղյակ էին մոտ 2800 տարի առաջ Հերերայի ժամանակաշրջանում ի հայտ եկած կերամիկայի զարգացման մասին։ Սակայն այն, թե ինչպես է այս տեխնոլոգիան հասել տարածաշրջան, առ այսօր բանավեճի առարկա է։

Տարածաշրջանում հին բնակչության տեղաշարժերը հետազոտելու համար հետազոտողները Ալտիպլանոյի հինգ հնագիտական ​​վայրերից վերցված 5500 տարվա վաղեմության 21 կմախքների ոսկորների և ատամների նմուշներ օգտագործելով՝ հաջորդականացրել են գենոմները:

Դրանց թվում էին Չեկուա անունով հայտնի վայրից յոթ գենոմ, որը թվագրվում է 6000 տարի առաջ, ինը գենոմ՝ Հերերա ժամանակաշրջանից՝ մոտ 2000 տարի առաջ, երեք գենոմ՝ Մուիսկա ժամանակաշրջանից, որոնց մնացորդները 1200-500 տարվա են, և երկուսը՝ Բոգոտայից հյուսիս ընկած Գուանեի պոպուլյացիաներից՝ շուրջ 530 տարի առաջ։

Սակայն մոտ 4000 տարի անց Չեկուայում հայտնաբերված այս պոպուլյացիան լիովին անհետացել էր։ Ավելի ուշ շրջանում բնակեցված խմբերի ԴՆԹ-ի հետքեր ևս չեն հայտնաբերվել։

«Մենք չկարողացանք գտնել այս վաղ որսորդ-հավաքողների որևէ ժառանգ Կոլումբիայի բարձրավանդակներից. գեները չեն փոխանցվել: Դա նշանակում է, որ Բոգոտայի շրջակայքում բնակչության ամբողջական փոխանակում է տեղի ունեցել», -նշել են գիտնականները:

Հայտնագործությունները ենթադրում են, որ Հերերայի ժամանակաշրջանի վաղ շրջանում տեղի ունեցած մշակութային փոփոխությունները, մասնավորապես՝ կավագործության օգտագործման աճը, 6000-2000 տարի առաջ տարածաշրջան են բերել Կենտրոնական Ամերիկայից Հարավային Ամերիկա գաղթած խմբերը։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առաջատար համալսարանների ցուցահանդես և շնորհանդես Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Հրդեհի ահազանգ. Մյասնիկյան պողոտայում մեքենա է այրվում Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն Մարուքյան«Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է Դատարան են հանձնվել Զորականում անչափահասին առևանգած մեղադրյալների վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը «Ո՞նց կարելի էր ստանալ այսպիսի պլան և չընդգրկել բանակցություններում». ընդդիմությունը վստահ է՝ կարելի էր խուսափել պատերազմիցԱրտառոց դեպք՝ Երևանում Դպրոցներում վիրուսները գլուխ են բարձրացրել․ դասարանում 28 երեխայից 4 հոգի է դասի եկել ԱրարատԲանկը մասնակցել է WEPs «Կանանց հզորացման սկզբունքները Հայաստանում» համաժողովինԱրմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Յունիբանկի անժամկետ պարտատոմսերը ձեռք բերվեցին գրեթե մեկ օրում «Զանգեզուրի միջանցքը» ռազմավարական նշանակություն ունի․ Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավար Սյունիքի կայուն զարգացումը շարունակում է մնալ առաջնահերթություններից․ Վահագն Խաչատուրյանը՝ Սյունիքի մարզպետին 10 հազար դոլար․ Երևանում անօրինական միգրացիա կազմակերպելու դեպք է բացահայտվել Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Ինչի մասին է վկայում ձեռքի քորը«Եթե ձեր ընտրած մասնագիտությունը թեկուզ աննկատ ծառայի մարդկանց, ձեր գործը կդառնա աղոթք». «Դասավանդիր հանուն Հայաստանի»-ն փոխում է կրթության որակըԴիվանագիտական նորմերի խախտում. Ռուսաստանից արձագանքել են Փաշինյանին Մեսսին չի մասնակցի Ֆինալիսիմային․ արգենտինացին հանդես է եկել հայտարարությամբ Ժողովրդի կամքը հիմա աննախադեպ կերպով ճնշվում է․ Մենուա ՍողոմոնյանՄեծ մենաշնորհները պետք է ազգայնացվեն, դրանք պատկանում են ժողովրդին․ Հրայր Կամենդատյան Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի Նախագահությունը նախաձեռնել է Հայ Առաքելական Եկեղեցու և Հայաստանում Քրիստոնեության պաշտպանության նախաձեռնող խումբ 42-ամյա կնոջը սպանողին գտել են․ ով է նա. մանրամասներ Արշակ սրբազանը այս վարչախմբի պատվերով կալանավորված 4-րդ եպիսկոպոսն է. Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանը Եվրոպայում խաղաղասեր է ձևանում, բայց հակառակն է անում Իշխանության` ամեն գնով պահպանումը ուղիղ ճանապարհ է դեպի բռնապետություն․ Հովհաննես Իշխանյան Ինչ է սպասվում դեկտեմբերի 10-13-ը. կարևորԶՊՄԿ-ի համար ակնհայտ է, որ հանքարդյունաբերությունը, հակառակ տարածված միֆի, իրականում գիտահեն ճյուղ է. Արմեն ՍտեփանյանՓաշինյանական իշխանությունը նույնիսկ քրգործերն է փնթի կարում Դեպի ուր է տանում քեզ ճակատագիրը. ընտրիր պատկերըՍամվել Կարապետյանի ապօրինի կալանքի երկարաձգման դեմ մեր բողոքները վարույթ են ընդունվել. Արամ Վարդևանյան Կանխել են քաղաքացու ինքնաuպանության փորձը Հաղթանակ կամրջից․ ինչ է հայտնի Բոլոր քննիչները, դատավորները Աստծո անեծքին ու պատժին են արժանանալու, մղկտալու են ամբողջ կյանքում Հայաստանի երրորդ գյուղում մարդիկ ոչ մի բանով չեն զբաղվում, իշխանությունն ասում է` Սերժ Սարգսյան, Ռոբերտ Քոչարյան. Նարեկ Կարապետյան (տեսանյութ) Կենսաթոշակները 50%- ով պետք է բարձրանան. «Հայաքվեն» ստորագրահավաք է նախաձեռնում. ասուլիսՀորոսկոպի 3 նշան, որոնց կայցելի դժբախտությունը այս տարվա վերջինՓաշինյանի ձեռամբ ադրբեջանցի հատուկ ջոկատայինները, պատրաստված խմբերը գալու են ու շատ «խաղաղ» տեղավորվելու են Հայաստանում. ադրբեջանագետ Եվրամիության արևային հզորությունները հինգ տարում կրկնապատկվելու են Արշակ Սրբազանը կալանավորվեց 2 ամսով