Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Окно в эпоху первых звезд: Ученые поймали радиосигналы из далекого прошлого Вселенной

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Ученые из Кембриджского университета разработали метод, позволяющий использовать радиосигналы для определения массы первых звезд, появившихся вскоре после Большого взрыва, около 13 миллиардов лет назад. Исследование, опубликованное в журнале Nature Astronomy, открывает новые возможности для изучения ранней Вселенной и формирования первых галактик.

21-сантиметровый сигнал: ключ к прошлому

Речь идет о так называемом 21-сантиметровом сигнале — слабом радиоизлучении, испускаемом атомами водорода в ранней Вселенной. Этот сигнал несет информацию о том, как первые звезды, известные как звезды Популяции III, и черные дыры влияли на окружающее пространство. По словам профессора Анастасии Фиалков из Института астрономии Кембриджского университета, анализ этого излучения позволяет заглянуть в эпоху «космической зари» — времени, когда первые звезды начали освещать Вселенную, разгоняя первозданную тьму.

«Это уникальная возможность проследить, как появился первый свет во Вселенной», — отметила Фиалков.

Модель первых звезд

Исследователи разработали теоретическую модель, которая связывает массу звезд Популяции III с характеристиками 21-сантиметрового сигнала. В отличие от современных телескопов, таких как «Джеймс Уэбб», которые фиксируют изображения далеких галактик, радиотелескопы собирают статистические данные о слабых сигналах. Это позволяет изучать не отдельные звезды, а целые популяции, существовавшие в ранней Вселенной.

Особое внимание ученые уделили двойным звездным системам, в которых одна звезда превратилась в черную дыру или нейтронную звезду, а другая продолжает существовать. Такие системы испускают мощное рентгеновское излучение, которое нагревает окружающий водород и изменяет характеристики 21-сантиметрового сигнала. Предыдущие исследования недооценивали влияние этих систем, что делало оценки массы первых звезд менее точными.

Значение для астрономии

«Радиоастрономия может рассказать о массе первых звезд и показать, насколько они отличались от современных», — пояснил соавтор исследования доктор Элой де Лера Аседо. Эти данные помогут ученым понять, как формировались первые звезды и галактики, и какие физические процессы управляли эволюцией Вселенной на ранних этапах.

Полученные результаты станут основой для будущих наблюдений с использованием современных радиотелескопов, таких как Square Kilometre Array (SKA). Эти инструменты позволят улавливать слабые сигналы с большей точностью, раскрывая новые детали о космической заре.

Перспективы исследований

Исследование подчеркивает уникальную роль радиоастрономии в изучении ранней Вселенной. Ученые планируют продолжить анализ 21-сантиметрового сигнала, чтобы уточнить характеристики первых звезд и их влияние на формирование галактик. В долгосрочной перспективе эти данные помогут ответить на фундаментальные вопросы о происхождении звезд, черных дыр и, возможно, даже самой жизни во Вселенной.

Ռուսներին այլևս թույլ չեն տա մուտք գործել Վրաստան առանց այս փաստաթղթիԱդրբեջանցիները վնաuել են Արցախում գտնվող 17-րդ դարի Սուրբ Ամենափրկիչ Վանքը Վաշինգտոնյան հուշագրի իրական գինն ու Հայաստանի համար աճող վտանգները Փաշինյանի իշխանությունն ուժեղացնում է ճնշումը եկեղեցու վրա Բլոգերը թաղված է գտնվել անտառում. ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐՖասթ Բանկը վերանորոգել է Կապանի թատրոնի ենթակառուցվածքներն ու մուտքըԱրմավիրում «Mitsubishi Pajero»-ն վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 2-5 աստիճանով 75 տարեկանում կյանքից հեռացել է «Mortal Konbat» սերիալի դերասան Քարի-Հիրոյուկի Տագավան Հայաստանում հիմնավորված է անորակ քաղաքական մշակույթը, մի բան, որ էդպես էլ չի ստացվում փոխել. Աննա ԿոստանյանՀայաստանը մտնում է նոր ռեպրեսիվ փուլ, որտեղ ազգային ինստիտուտները և հանրային հեղինակությունը դառնում են իշխանության վերարտադրության թիրախ․ Սուրենյանց Ռուբլին թանկացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա աղոթք Այն մասին, թե ինչպես է գործող վարչախումբը փաստացի կրճատում բանակը, և երկիրը անպաշտպան թողնում հնարավոր նոր թշնամական ագրեսիայի առաջ. Ա. ՉալաբյանԱրտակարգ դեպք՝ Արմավիրի մարզում․ հրշեջներին հաջողվել է կանխել Բամբակաշատ գյուղի տներից մեկում առաջացած կրակի տարածումը Սրբուհի Գալյանը դեկտեմբերի 15-19-ը կգործուղվի ԿատարԲեքսթեյջ լուսանկարներ «Մարդամեկը» սիթքոմի նկարահանման հրապարակից Մեր խնդիրն այժմ Ռուսաստանում կայացած հանդիպման ժամանակ հնչածի մասին ամբողջական տեղեկատվություն ստանալն է. Զելենսկի Ռուանդայի և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը պատմական պահ է. Թրամփ Բռնցքամարտի ԱԱ․ 3 հայ բռնցքամարտիկ սկեցին հաղթանակով Visa-ն կսկսի գործել Սիրիայում Բաքվում «դատվող» Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության փաստաբանները խնդրել են արդարացնել նրանց Բեննու աստերոիդի նմուշներում հայտնաբերվել են խորհրդավոր «տիեզերական մաստակ» և կյանքի համար անհրաժեշտ շաքարներ Մհեր Ավետիսյանը Տավրիչեսկի պալատում հանդես է եկել «Հայրենական մեծ պատերազմը ԱՊՀ ժողովուրդների հավաքական հիշողության մեջ․ Հաղթանակի 80-ամյակին» նվիրված միջազգային կոնֆերանսումՊուտինն ասել է, թե ով է մեղավոր ԽՍՀՄ փլուզման համար 30-ամյա վարորդը «Ford»-ով վրաերթի է ենթարկել ամուսինների․ վերջինները տեղափոխվել են հիվանդանոց ՀՀ-ում հաշվառված տրանսպորտային միջոցներով ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում կատարած օտարերկրացիները տուգանքը կվճարեն սահմանին Միրզոյանը Հադադի հետ է հանդիպել Իսպանիան, Նիդերլանդները և Իռլանդիան կբոյկոտեն «Եվրատեսիլը» Իսրայելի պատճառով ԱԱ. Արարատ Հարությունյանը մեկնարկեց հաղթանակով Հայաստանն ու Պորտուգալիան պատրաստ են խորացնել քաղաքական և տնտեսական կապերը Վրաստանը ՌԴ քաղաքացիներից բժշկական ապահովագրություն կպահանջի՝ երկիր մուտք գործելու համար Պուտինը` ԽՍՀՄ վերականգնման մասին «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը՝ Վայոց Ձորում․ մարզում բացվեցին շարժման երկու գրասենյակներԸնդունվել է «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենքի նախագիծը. ինչ է այն նախատեսում Արտառոց դեպք Երևանում․ տղամարդ է դանակահարվել, կասկածյալը վիրավորի կինն է «Hyundai Elantra»-ն վերածվել է մոխրակույտի, իսկ «Mercedes»-ը դարձել է ոչ շահագործելի Ադրբեջանն ակնկալում է, որ 2026 թվականին Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիրը կստորագրվի․ Ամիրբեկով Որևէ մեկին չփոխանցե՛լ անձնական կամ բանկային տվյալներ․ ԿԲ-ն զգուշացնում է Ձյուն կտեղա՞․ ինչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 5-ից 8-ը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի ամբողջական բացումը «ԹՐԻՓ ուղուց» հետո հաջորդ կարևոր օղակն է, որը կամբողջացնի տարածաշրջանի վերափոխման գործընթացը․ Միրզոյան Պետության կողմից տներ կառուցելն ու արցախցիներին տրամադրելն ամենաճիշտ տարբերակն է․ Արցախի ՄԻՊ Սպիտակի «Cloud Dancer» երանգը հայտարարվել է 2026 թվականի տարվա գույն Թբիլիսին աջակցում է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղությանը. Վրաստանի ԱԳ նախարար ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում ստեղծվել են կեղծ օգտահաշիվներ ԱԺ-ն հաստատել է Հայաստանի 2026 թվականի պետական բյուջեն Վեց տարվա ընթացքում առաջին անգամ երկնքում ձևավորվում է մոլորակների արեգակնային շքերթ Հաստատվել է արտադպրոցական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը Անահիտ Մանասյանը ՄԹ դեսպանին է ներկայացրել ՄԻՊ աշխատանքի կարևոր ուղղությունները Արցախի ժողովրդի պայքարի երկու տարին. Արցախի Ազգային ժողովը հայտարարություն է տարածել