Երևան, 06.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Սվալբարդի արևային էլեկտրակայանը հեռավոր Արկտիկայում զրոյական թափոնների էներգիայի օրինակ է

ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

Երբ Ինգե Յորստադը քայլում է հավերժական սառույցի վրայով դեպի Isfjord Radio-ի ճամբարը սնուցող մեծ արևային էլեկտրակայանը, նա միշտ իր հետ հրացան և լուսարձակող ատրճանակ է կրում։ Տեխնիկական խափանումներն այստեղ ավելի հազվադեպ են լինում, քան սպիտակ արջերի հետ հանդիպումները։ Այդ արևային էլեկտրակայանը Սվալբարդի ճանապարհորդության սկիզբն է դեպի վերականգնվող էներգիա, քանի որ հունիսի 30-ին փասկվել է Նորվեգիայի վերջին ածխահանքը, գրում է thebarentsobserver.com–ը։

Այս տարի մայիսի 17-ին Isfjord Radio-ում տոնակատարության կրկնակի պատճառ կար։ Դա ոչ միայն Նորվեգիայի ազգային օրն էր, այլ նաև առաջին լրիվ 24 ժամը, երբ արևային վահանակները ապահովել են ճամբարի ողջ էլեկտրաէներգիան, որը գտնվում է Լոնգյերբյենից մոտ 50 կմ արևմուտք՝ Գրենլանդական ծովի ափին։

Այս կայանը աշխարհի ամենահյուսիսային ցամաքային արևային էլեկտրակայանն է, որը գտնվում է մայրցամաքային Եվրոպայի և Հյուսիսային բևեռի միջև։ Կայանը հագեցած է երկբևեռ մոդուլներով, որոնք կլանում են լույսը։ Քանի դեռ մինչև հունիսի սկիզբը ձյուն է նստած՝ լույսը անդրադարձվում է ստորին բջիջներին առաջացնելով ավելի շատ էներգիա։ Բացի այդ, Շպիցբերգենում արևը չի մայր մտնում ապրիլի վերջից մինչև օգոստոսի վերջ։ «Այստեղ պայմանները կատարյալ են շենքերը արևային էներգիայով սնուցելու համար։ Մենք փակվում ենք ձմռան կեսին, երբ արևը հորիզոնի տակ է», — բացատրել է արևային կայանի շահագործման մենեջեր և բոլոր արհեստների վարպետ Ինգե Յորստադը։

Isfjord Radio–ն հիմնադրվել է 1933 թվականին՝ Շպիցբերգենի բնակավայրերի, ինչպես նաև Բարենցի ծովի հյուսիսում նավարկող նավերի և մայրցամաքային Նորվեգիայի միջև կապ ապահովելու համար։ Ռադիո և բջջային կապերն այժմ հեռակառավարվում են Բոդյոյից և Լոնգյեարբյենից։ Այնուամենայնիվ, այստեղի շենքերը նոր շունչ են ստացել և, հավանաբար, Արկտիկայի ամենահեռավոր անապատային հյուրանոցներն են։ «Ավելի ու ավելի շատ զբոսաշրջիկներ են ընտրում շրջակա միջավայրի համար անվտանգ, կայուն լուծումներ առաջարկող ուղղություններ», — ասել է Ինգե Յորստադը և ցույց է տալիս, թե որոնք են այդ տեխնիկական լուծումները։

Նախորդ տարիներին բնակավայրերը էլեկտրաէներգիայով և ջերմությամբ ապահովելու համար այրվում էր գրեթե 200,000 լիտր դիզելային վառելիք, հատուկ նախագծված նոր ինքնուրույն էլեկտրակայանները ապացուցում են, որ Արկտիկան կարող է գլխավորել վերականգնվող էներգիային անցնելու համաշխարհային մրցավազքը։ Հիմա կրճատվել է հանածո վառելիքի սպառումը 70%-ով։

Երբ արևային վահանակներն արտադրում են ավելի շատ էներգիա, քան Basecamp հյուրանոցը կարող է սպառել, ավելորդ էներգիան օգտագործվում է կուտակման մարտկոցը լիցքավորելու համար։ Գլխավոր շենքի նկուղում կան նաև 12 ջրի բաքեր՝ 12,000 լիտր տարողությամբ, որոնք օգտագործվում են որպես ջերմային կուտակիչներ։ Տաքացված ջուրն այնուհետև օգտագործվում է շենքերը գիշերը տաքացնելու համար, երբ արևը այնքան ուժեղ չէ, որքան ցերեկը։

Վեց շարքերով 360 երկկողմանի վահանակներով և 198 կՎտ հզորությամբ համակարգը ունի տարեկան 161,000 կՎտժ էներգիայի ակնկալվող արտադրություն։ Երեք շենքերի տանիքներին տեղադրված լրացուցիչ արևային վահանակներն ունեն 96 կՎտ հզորություն, որը, ըստ գնահատականների, կարտադրի տարեկան 60,000 կՎտժ։

Եթե արևային վահանակները արդյունավետ լինեն 78° հյուսիսային լայնության վրա, դրանք կարող են օգտագործվել Արկտիկայի ցանկացած վայրում։ Հեռավոր Արկտիկայում կա մոտ 1500 բնակավայր, որոնք միացված չեն կենտրոնացված էլեկտրացանցին։ Դրանց մեծ մասը գոյատևում է ածխով կամ դիզելային վառելիքով։ Isfjord Radio-ն եզակի փորձնական նախագիծ է, որը կարող է հիմք հանդիսանալ Լոնգյիրբյենի համար շատ ավելի մեծ, զրոյական արտանետումներով էներգետիկ համակարգի ստեղծման համար։

Բանն այն է, որ ձյունը արտացոլում է արևի լույսը գետնից և ավելի է մեծացնում էներգիայի արտադրությունը թույլ տալով էներգիա ստանալ երկու կողմերից։ Այնուամենայնիվ քանի որ իր էներգիայի մինչև 70%-ը գալիս է արևից, հյուրանոցը դեռ պետք է այրի դիզելային վառելիք։ 100% վերականգնվող էներգիային հասնելու հաջորդ քայլը հողմակայանն է։ Այն կարտադրի անհրաժեշտ էլեկտրաէներգիան բևեռային գիշերվա ամենամութ ամիսներին, և երբ մառախուղն ու ամպերը նվազեցնում են արևային վահանակների արդյունավետությունը։

Հայաստանում արևային պանելներ արտադրող առաջին և միակ ընկերությունը Սոլարոնն է։ Տեղադրե՛ք  SolarOn արևային կայան և զրոյացրեք էլեկտրաէներգիայի ծախսը։

Գրե՛ք կամ զանգահարեք և ստացեք անվճար հաշվարկ Ձեզ անհրաժեշտ արևային կայանի հզորությանն ու արժեքի վերաբերյալ։

Զանգահարեք 8757, 010 440055

էլ. փոստ ֊ [email protected]

Խիստ վտանգավոր մեսիջներ Արևմուտքից. «Փաստ»ԱԱ-2026. Կայացավ խմբային փուլի վիճակահանությունը Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Ռուբեն Վարդանյանի դեմ դատական ֆարսը «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի օպերատիվ բաժնի պետը ծեծի է ենթարկել ռեժիմի աշխատակցին Ռուսաստանը և Հնդկաստանը սկսում են համագործակցություն անօդաչու թռչող սարքերի ոլորտում Երմակի տան խուզարկության ժամանակ հայտնաբերվել է վուդու տիկնիկ, բազմաթիվ հայելիներ և տարօրինակ սրբապատկերներ Թրամփը մինչև Սուրբ Ծնունդ կհայտարարի Գազայում խաղաղության գործընթացի 2-րդ փուլի մեկնարկի մասին Անկարայում ԱՄՆ դեսպանը խոսել է հայ–թուրքական սահմանի բացման հնարավորությունից Կոտայքի մարզում «Kia»-ն կողաշրջվել է Արման Թաթոյանը առաջարկ է ներկայացրել Ալիևին Երևանյան միջազգային թատերական 3-րդ փառատոնը, հյուրերն ու հետաքրքիր դրվագները Ճակատ ճակատի բախվել են «Toyota»-ն ու «ՎԱԶ 2121»-ը․ կա վիրավոր Հայաստանի կալանավայրերը լի են դատավճիռ չունեցող մարդկանցով․ Ավետիք Չալաբյան Հովհաննես Բաչկովը տեխնիկական նոկդաունով հաղթեց մրցակցին Մի շարք երկրներ հրաժարվել են «Եվրատեսիլ 2026» երգի մրցույթից՝ Իսրայելի մասնակցության պատճառով ՀՀ ԶՈՒ-ում անցկացվել է սերժանտական համակարգի զինծառայողների երդման հանդիսավոր արարողությունՍուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցում պատարագ կմատուցվի՝ ազատազրկված հոգևորականների համար ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը արժանացել է ՖԻՖԱ-ի Խաղաղության մրցանակին Ձյուն կտեղա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 6-ից 10-ը Զեղչեր ամերիկյան խանութներից ու քեշբեք Կոնվերս Բանկից C360 Mastercard քարտապանների համար34-ամյա վարորդը բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին․ վիրավոր կա Եվրահանձնաժողովը տուգանել է X-ին 120 միլիոն եվրոյով Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առաջատար համալսարանների ցուցահանդես և շնորհանդես Կապանի համայնքային ոստիկանները բացահայտել են ապօրինի ծառահատման դեպքը Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Հրդեհի ահազանգ. Մյասնիկյան պողոտայում մեքենա է այրվում Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն ՄարուքյանԾեծկռտուք՝ գիշերային ակումբում. բերման ենթարկվածների մեջ Հնդկաստանի քաղաքացիներ են․ նոր մանրամասներ «Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է Դատարան են հանձնվել Զորականում անչափահասին առևանգած մեղադրյալների վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը «Ո՞նց կարելի էր ստանալ այսպիսի պլան և չընդգրկել բանակցություններում». ընդդիմությունը վստահ է՝ կարելի էր խուսափել պատերազմիցԱրտառոց դեպք՝ Երևանում Դպրոցներում վիրուսները գլուխ են բարձրացրել․ դասարանում 28 երեխայից 4 հոգի է դասի եկել ԱրարատԲանկը մասնակցել է WEPs «Կանանց հզորացման սկզբունքները Հայաստանում» համաժողովինԱրմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Յունիբանկի անժամկետ պարտատոմսերը ձեռք բերվեցին գրեթե մեկ օրում «Զանգեզուրի միջանցքը» ռազմավարական նշանակություն ունի․ Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավար Սյունիքի կայուն զարգացումը շարունակում է մնալ առաջնահերթություններից․ Վահագն Խաչատուրյանը՝ Սյունիքի մարզպետին 10 հազար դոլար․ Երևանում անօրինական միգրացիա կազմակերպելու դեպք է բացահայտվել Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Ինչի մասին է վկայում ձեռքի քորը