Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Когда климат не помеха: учёные раскрыли секреты виноделия древнего Ближнего Востока

ԲԼՈԳ

Учёные из Университета Тюбингена (Германия) и их коллеги провели масштабное исследование аграрных практик на территориях Леванта и северной Месопотамии — от Раннего бронзового века до Железного века — с целью понять, как менялось земледелие, особенно выращивание винограда и оливок, под влиянием климата и культурных потребностей.

Результаты их исследования опубликованы в журнале PLOS One.

Они проанализировали более 1500 образцов семян и древесины, измеряя стабильные изотопы углерода, чтобы оценить условия влагообеспечения растений во время роста.

Результаты показывают,  что в период Раннего бронзового века стресс из-за недостатка воды соответствовал сезонным колебаниям влажности. Но уже с Среднего бронзового века становится заметной более высокая изменчивость водного стресса: растения испытывали недостаток воды чаще, выращивались даже в зонах с менее подходящими климатическими условиями. Это говорит о том, что люди начали активно использовать ирригацию — орошение — и приспосабливать сельское хозяйство к более суровым условиям.

Особенно интересен тот факт, что виноград и производство вина стали получать приоритет по сравнению с оливками. Виноград выращивали даже в областях, где климат не был особенно благоприятен, и прилагали значительные усилия, чтобы обеспечить его достаточным количеством воды. Это указывает на то, что культура вина имела большую культурную и экономическую значимость.

Авторы исследования подчёркивают, что древние земледельцы принимали осознанные решения: какие культуры сажать, где, когда применять ирригацию, с учётом риска неурожая и затрат. Это свидетельствует, что вопросы устойчивости, распределения ресурсов и адаптации к климатическим изменениям — проблемы, которые волновали людей ещё за четыре тысячи лет до нашей эры.

Հայաստանում հիմնավորված է անորակ քաղաքական մշակույթը, մի բան, որ էդպես էլ չի ստացվում փոխել. Աննա ԿոստանյանՀայաստանը մտնում է նոր ռեպրեսիվ փուլ, որտեղ ազգային ինստիտուտները և հանրային հեղինակությունը դառնում են իշխանության վերարտադրության թիրախ․ Սուրենյանց Ռուբլին թանկացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա աղոթք Այն մասին, թե ինչպես է գործող վարչախումբը փաստացի կրճատում բանակը, և երկիրը անպաշտպան թողնում հնարավոր նոր թշնամական ագրեսիայի առաջ. Ա. ՉալաբյանԱրտակարգ դեպք՝ Արմավիրի մարզում․ հրշեջներին հաջողվել է կանխել Բամբակաշատ գյուղի տներից մեկում առաջացած կրակի տարածումը Սրբուհի Գալյանը դեկտեմբերի 15-19-ը կգործուղվի ԿատարԲեքսթեյջ լուսանկարներ «Մարդամեկը» սիթքոմի նկարահանման հրապարակից Մեր խնդիրն այժմ Ռուսաստանում կայացած հանդիպման ժամանակ հնչածի մասին ամբողջական տեղեկատվություն ստանալն է. Զելենսկի Ռուանդայի և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը պատմական պահ է. Թրամփ Բռնցքամարտի ԱԱ․ 3 հայ բռնցքամարտիկ սկեցին հաղթանակով Visa-ն կսկսի գործել Սիրիայում Բաքվում «դատվող» Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության փաստաբանները խնդրել են արդարացնել նրանց Բեննու աստերոիդի նմուշներում հայտնաբերվել են խորհրդավոր «տիեզերական մաստակ» և կյանքի համար անհրաժեշտ շաքարներ Մհեր Ավետիսյանը Տավրիչեսկի պալատում հանդես է եկել «Հայրենական մեծ պատերազմը ԱՊՀ ժողովուրդների հավաքական հիշողության մեջ․ Հաղթանակի 80-ամյակին» նվիրված միջազգային կոնֆերանսումՊուտինն ասել է, թե ով է մեղավոր ԽՍՀՄ փլուզման համար 30-ամյա վարորդը «Ford»-ով վրաերթի է ենթարկել ամուսինների․ վերջինները տեղափոխվել են հիվանդանոց ՀՀ-ում հաշվառված տրանսպորտային միջոցներով ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում կատարած օտարերկրացիները տուգանքը կվճարեն սահմանին Միրզոյանը Հադադի հետ է հանդիպել Իսպանիան, Նիդերլանդները և Իռլանդիան կբոյկոտեն «Եվրատեսիլը» Իսրայելի պատճառով ԱԱ. Արարատ Հարությունյանը մեկնարկեց հաղթանակով Հայաստանն ու Պորտուգալիան պատրաստ են խորացնել քաղաքական և տնտեսական կապերը Վրաստանը ՌԴ քաղաքացիներից բժշկական ապահովագրություն կպահանջի՝ երկիր մուտք գործելու համար Պուտինը` ԽՍՀՄ վերականգնման մասին «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը՝ Վայոց Ձորում․ մարզում բացվեցին շարժման երկու գրասենյակներԸնդունվել է «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենքի նախագիծը. ինչ է այն նախատեսում Արտառոց դեպք Երևանում․ տղամարդ է դանակահարվել, կասկածյալը վիրավորի կինն է «Hyundai Elantra»-ն վերածվել է մոխրակույտի, իսկ «Mercedes»-ը դարձել է ոչ շահագործելի Ադրբեջանն ակնկալում է, որ 2026 թվականին Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիրը կստորագրվի․ Ամիրբեկով Որևէ մեկին չփոխանցե՛լ անձնական կամ բանկային տվյալներ․ ԿԲ-ն զգուշացնում է Ձյուն կտեղա՞․ ինչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 5-ից 8-ը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի ամբողջական բացումը «ԹՐԻՓ ուղուց» հետո հաջորդ կարևոր օղակն է, որը կամբողջացնի տարածաշրջանի վերափոխման գործընթացը․ Միրզոյան Պետության կողմից տներ կառուցելն ու արցախցիներին տրամադրելն ամենաճիշտ տարբերակն է․ Արցախի ՄԻՊ Սպիտակի «Cloud Dancer» երանգը հայտարարվել է 2026 թվականի տարվա գույն Թբիլիսին աջակցում է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղությանը. Վրաստանի ԱԳ նախարար ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում ստեղծվել են կեղծ օգտահաշիվներ ԱԺ-ն հաստատել է Հայաստանի 2026 թվականի պետական բյուջեն Վեց տարվա ընթացքում առաջին անգամ երկնքում ձևավորվում է մոլորակների արեգակնային շքերթ Հաստատվել է արտադպրոցական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը Անահիտ Մանասյանը ՄԹ դեսպանին է ներկայացրել ՄԻՊ աշխատանքի կարևոր ուղղությունները Արցախի ժողովրդի պայքարի երկու տարին. Արցախի Ազգային ժողովը հայտարարություն է տարածել Երևանում թալանել են շենքի բակում կայանված «Chevrolet Volt» մակնիշի ավտոմեքենա․ վնասը կազմել է 1 մլն Օնլայն վարկեր ձևակերպելու միջոցով առանձնապես խոշոր չափերի հափշտակություն կատարած անձը դատապարտվել է 4 տարի ժամկետով ազատազրկման Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Նալբանդյան փողոցում Սարգիս Փարսադանյանը որոնվում է որպես անհետ կորած Պուտինը ժամանել է Հնդկաստան․ ո՞վ է դիմավորել (տեսանյութ) Արտառոց դեպք, աղջիկը ոստիկաններին հայտնել է, որ ընկերը գողացել է ոսկյա վզնոցը և խաչը․ Shamshyan Օտարերկրյա հետախուզվող է հայտնաբերվել «Զվարթնոց» օդանավակայանում Կցրտի․ առաջիկա եղանակը«Մեգամոլ»-ում իրականացվել է «Պարելով գողություն չեն անում» օպերացիան, գողություն կատարողները պարային ստուդիայից են․ Shamshyan