Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Միջազգային BRICS քաղաքային ֆորումը կարող է դառնալ խթան Հայաստանում տեղական ինքնակառավարման մարմինների առաջընթացի համար. «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանը ներկայում առերեսվում է տարածական զարգացման ուղղությունների բարդ ընտրության հետ։ Արցախյան երկրորդ պատերազմից հետո, քաղաքական անկայունության պայմաններում, Հայաստանի կայունությունը գնահատվում է ոչ թե մակրոտնտեսական ցուցանիշներով, այլ մարզերի և համայնքների բարեկեցությամբ։ Այսինքն, երկրի տարածքային քաղաքականությունը, որը նախկինում ուշադրության կենտրոնում չէր, այսօր կարիք ունի հիմնավոր փոփոխությունների։

Այս մասին «Փաստի» հետ զրույցում ասում է քաղաքագետ Աղվան Պողոսյանն ու հավելում, որ զարգացման անհամաչափությունները վառ ապացույցն են ճգնաժամի։ «Հայաստանի տնտեսական ակտիվությունը խիստ տարբեր է՝ Արմավիրի համեմատական բարգավաճումից մինչև Շիրակի մարզի լճացումը։ Այս տարբերությունները պայմանավորված են սոցիալ-տնտեսական, ենթակառուցվածքային և ժողովրդագրական խնդիրներով։ Գյումրին տեղական իշխանությունների տնտեսական և քաղաքական դժվարությունների ցայտուն օրինակ է։ Վերջերս տեղի ունեցած իրադարձությունները ցույց են տալիս տեղական իշխանությունների խոցելիությունը, որոնք գործում են կենտրոնական իշխանությունների ճնշման ներքո, ինչը խարխլում է բնակչության վստահությունը տեղական ինքնակառավարման ինստիտուտների նկատմամբ»,-նշում է քաղաքագետը։

Պողոսյանի կարծիքով, տարածաշրջաններում սոցիալական լարվածության ֆոնին Հայաստանում կատարվող փոփոխություններն արագորեն ճգնաժամային տեղեկատվություն են առաջացնում մարզերում, որոնք իրենց սահմանափակ ռեսուրսները ծախսում են ոչ թե զարգացման, այլ տեղեկատվական հարձակումների դեմ պայքարի վրա. «Տեղական ինքնակառավարման մարմինները կարող են կա՛մ խորացնել կենտրոնամետ միտումները, կա՛մ պահպանել մարդկային և տնտեսական ներուժը։ Քանի դեռ տարածաշրջանային ներուժը չի օգտագործվում, երիտասարդները լքում են գյուղերն ավելի լավ կյանք փնտրելու համար, ինչի հետևանքով քաղաքները դատարկվում են, բնակչությունը՝ ծերանում, իսկ ենթակառուցվածքները վատթարանում են»։

Բնական է, որ տեղական ինքնակառավարման մարմինների հաջողված փորձի փոխանակումը դառնում է ռազմավարական անհրաժեշտություն։ «BRICS միջազգային քաղաքային ֆորումն առաջարկում է ուղղակի հաղորդակցության եզակի ձևաչափ քաղաքների և տարածաշրջանների միջև։ Ակնկալվում է, որ Սանկտ Պետերբուրգում կայանալիք համաժողովին կմասնակցեն ավելի քան 5000 ներկայացուցիչներ ավելի քան 50 երկրից։ Հայաստանի համար ֆորումը գործնական գործիք է, որը նպաստում է տեղական ինքնակառավարման զարգացմանը, բիզնես կապերի հաստատմանը, գործազրկության դեմ պայքարին և քույր քաղաքների համաձայնագրերի կնքմանը։ BRICS ֆորումը հնարավորություն է տալիս ներկայացնել ներդրումային նախագծեր տարբեր ոլորտներում՝ ջրամատակարարման համակարգերի արդիականացումից մինչև արդյունաբերական պարկերի ստեղծումը։ Ֆորումի շրջանակներում կարելի է գտնել ոչ միայն ֆինանսավորում, այլ նաև պատրաստի լուծումներ տարբեր խնդիրների համար, ինչպիսիք են «խելացի» կոմունալ ծառայությունները կամ տրանսպորտային լոգիստիկայի կազմակերպումը»,-ասում է Աղվան Պողոսյանը։

Տեղեկացնում է, որ, ելնելով միջազգային քաղաքային ֆորումի ծրագրից, մասնակիցներին առաջարկվում է տասնհինգ ուղղություն, որոնք կօգնեն արդիականացնել տեղական ինքնակառավարումը։ «Համաժողովը միավորում է գործընկերների ավելի քան 100 երկրից և 2000 քաղաքից։ Երևանին անհրաժեշտ է գիտակցել, որ BRICS-ի ֆորումին մասնակցությունը ոչ միայն դիվանագիտական քայլ է, այլ համաշխարհային միտում։ Համագործակցված լուծումներ պահանջող մարտահրավերների ներկա ժամանակաշրջանում նման համաժողովները դառնում են տեխնոլոգիաների փոխանցման և կապիտալի ներգրավման գործիք»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է քաղաքագետն ու ամփոփում, որ Հայաստանը, որը բախվում է տարածաշրջանային լճացման խնդրին, չի կարող անտեսել BRICS-ի առաջարկած զարգացման գործիքները:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Օրվա աղոթք Այն մասին, թե ինչպես է գործող վարչախումբը փաստացի կրճատում բանակը, և երկիրը անպաշտպան թողնում հնարավոր նոր թշնամական ագրեսիայի առաջ. Ա. ՉալաբյանԱրտակարգ դեպք՝ Արմավիրի մարզում․ հրշեջներին հաջողվել է կանխել Բամբակաշատ գյուղի տներից մեկում առաջացած կրակի տարածումը Սրբուհի Գալյանը դեկտեմբերի 15-19-ը կգործուղվի ԿատարԲեքսթեյջ լուսանկարներ «Մարդամեկը» սիթքոմի նկարահանման հրապարակից Մեր խնդիրն այժմ Ռուսաստանում կայացած հանդիպման ժամանակ հնչածի մասին ամբողջական տեղեկատվություն ստանալն է. Զելենսկի Ռուանդայի և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը պատմական պահ է. Թրամփ Բռնցքամարտի ԱԱ․ 3 հայ բռնցքամարտիկ սկեցին հաղթանակով Visa-ն կսկսի գործել Սիրիայում Բաքվում «դատվող» Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության փաստաբանները խնդրել են արդարացնել նրանց Բեննու աստերոիդի նմուշներում հայտնաբերվել են խորհրդավոր «տիեզերական մաստակ» և կյանքի համար անհրաժեշտ շաքարներ Մհեր Ավետիսյանը Տավրիչեսկի պալատում հանդես է եկել «Հայրենական մեծ պատերազմը ԱՊՀ ժողովուրդների հավաքական հիշողության մեջ․ Հաղթանակի 80-ամյակին» նվիրված միջազգային կոնֆերանսումՊուտինն ասել է, թե ով է մեղավոր ԽՍՀՄ փլուզման համար 30-ամյա վարորդը «Ford»-ով վրաերթի է ենթարկել ամուսինների․ վերջինները տեղափոխվել են հիվանդանոց ՀՀ-ում հաշվառված տրանսպորտային միջոցներով ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում կատարած օտարերկրացիները տուգանքը կվճարեն սահմանին Միրզոյանը Հադադի հետ է հանդիպել Իսպանիան, Նիդերլանդները և Իռլանդիան կբոյկոտեն «Եվրատեսիլը» Իսրայելի պատճառով ԱԱ. Արարատ Հարությունյանը մեկնարկեց հաղթանակով Հայաստանն ու Պորտուգալիան պատրաստ են խորացնել քաղաքական և տնտեսական կապերը Վրաստանը ՌԴ քաղաքացիներից բժշկական ապահովագրություն կպահանջի՝ երկիր մուտք գործելու համար Պուտինը` ԽՍՀՄ վերականգնման մասին «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը՝ Վայոց Ձորում․ մարզում բացվեցին շարժման երկու գրասենյակներԸնդունվել է «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենքի նախագիծը. ինչ է այն նախատեսում Արտառոց դեպք Երևանում․ տղամարդ է դանակահարվել, կասկածյալը վիրավորի կինն է «Hyundai Elantra»-ն վերածվել է մոխրակույտի, իսկ «Mercedes»-ը դարձել է ոչ շահագործելի Ադրբեջանն ակնկալում է, որ 2026 թվականին Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիրը կստորագրվի․ Ամիրբեկով Որևէ մեկին չփոխանցե՛լ անձնական կամ բանկային տվյալներ․ ԿԲ-ն զգուշացնում է Ձյուն կտեղա՞․ ինչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 5-ից 8-ը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի ամբողջական բացումը «ԹՐԻՓ ուղուց» հետո հաջորդ կարևոր օղակն է, որը կամբողջացնի տարածաշրջանի վերափոխման գործընթացը․ Միրզոյան Պետության կողմից տներ կառուցելն ու արցախցիներին տրամադրելն ամենաճիշտ տարբերակն է․ Արցախի ՄԻՊ Սպիտակի «Cloud Dancer» երանգը հայտարարվել է 2026 թվականի տարվա գույն Թբիլիսին աջակցում է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղությանը. Վրաստանի ԱԳ նախարար ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում ստեղծվել են կեղծ օգտահաշիվներ ԱԺ-ն հաստատել է Հայաստանի 2026 թվականի պետական բյուջեն Վեց տարվա ընթացքում առաջին անգամ երկնքում ձևավորվում է մոլորակների արեգակնային շքերթ Հաստատվել է արտադպրոցական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը Անահիտ Մանասյանը ՄԹ դեսպանին է ներկայացրել ՄԻՊ աշխատանքի կարևոր ուղղությունները Արցախի ժողովրդի պայքարի երկու տարին. Արցախի Ազգային ժողովը հայտարարություն է տարածել Երևանում թալանել են շենքի բակում կայանված «Chevrolet Volt» մակնիշի ավտոմեքենա․ վնասը կազմել է 1 մլն Օնլայն վարկեր ձևակերպելու միջոցով առանձնապես խոշոր չափերի հափշտակություն կատարած անձը դատապարտվել է 4 տարի ժամկետով ազատազրկման Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Նալբանդյան փողոցում Սարգիս Փարսադանյանը որոնվում է որպես անհետ կորած Պուտինը ժամանել է Հնդկաստան․ ո՞վ է դիմավորել (տեսանյութ) Արտառոց դեպք, աղջիկը ոստիկաններին հայտնել է, որ ընկերը գողացել է ոսկյա վզնոցը և խաչը․ Shamshyan Օտարերկրյա հետախուզվող է հայտնաբերվել «Զվարթնոց» օդանավակայանում Կցրտի․ առաջիկա եղանակը«Մեգամոլ»-ում իրականացվել է «Պարելով գողություն չեն անում» օպերացիան, գողություն կատարողները պարային ստուդիայից են․ Shamshyan Մեր պետությունը չի կայանում նաև ամենաթողության պատճառով․ Արմեն Մանվելյան Չինաստանը մեծ թվով ռազմակшն նավեր է տեղակայում Արևելյան Ասիայի ջրերում. Reuters Ռազմարդյունաբերությունը կանգ է առել, անհրաժեշտ քայլեր չեն ձեռնարկվում․ Ավետիք Քերոբյան