Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (4 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ)․Պաշտոնական բողոք՝ հայկական պատմաբանների և հնէաբանների կողմից. «Փաստ»

ԼԱՅՖ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ

Մեքսիկա՝ Արհեստավորի օր, Ռուսաստան՝ Ծրագրավորողի օր, Տոնգա՝ Պետականության հաստատման օր:

ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ

1738 –ծնվել է պատմաբան Միքայել Չամչյանը:

1827 - ծնվել է գրականության պատմաբան, մատենագետ, թարգմանիչ Գարեգին Զարբհանալ յանը:

1853- ցարական կառավարությունը Գաբրիել Սունդուկյանին Թիֆլիսից աքսորել է Դերբենդ։

1918 – անհաջողությամբ է ավարտվել Զորավար Անդրանիկի՝ Ղարաբաղյան ռազմարշավը:

1920- Սարգիս Կասյանի գլխավորությամբ Երևան է մտել Հայհեղկոմը, Հայաստանում հաստատվել է բոլ շևիկյան կուսակցության մենիշխանություն։

1967 - վախճանվել է բանաստեղծ, հրապարակախոս, թարգմանիչ Հակոբ Անտոնյանը:

1987– վախճանվել է ամերիկահայ աշխարհահռչակ կինոռեժիսոր, կինոյում մի շարք նորարարությունների հեղինակ Ռուբեն Մամուլ յանը:

2001- կայացել է «Արժանապատիվ ապագա» կուսակցության առաջին համագումարը:

2003- հայ պատմաբանները և հնէաբանները պաշտոնական բողոք են ներկայացրել համապատասխան միջազգային կազմակերպություններին՝ ադրբեջանցիների կողմից Ջուղայի հայկական խաչքարերի շարունակական ոչնչացման կապակցությամբ:

2005 - վախճանվել է տնտեսագետ, աշխարհագրագետ, ակադեմիկոս Գրիգոր Ավագյանը:

2006- Ջիվան Գասպարյանը Ռուսաստանի սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ երկժամանոց համերգ է տվել Մոսկվայի Կրեմլի պետական պալատի լեփ-լեցուն դահլիճում:

2007- նախագահական ընտրություններում Լևոն Տեր-Պետրոսյանին սատարող ուժերը ձևավորել են «Լեգիտիմ նախագահ 2008» շարժումը: 2007– վախճանվել է օպերային երգչուհի Զարուհի Դոլուխանյանը:

2008- նախագահ Սերժ Սարգսյանն ու նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը մայրաքաղաքում միասին բացել են մոտ 8,5 միլիարդ դրամ արժողությամբ նորակառույց Խանջյան - Հերացի ավտոմայրուղին:

2014-Հայաստանի խորհրդարանը վավերացրել է ԵԱՏՄ պայմանագիրը. կողմ է քվեարկել 103 պատգամավոր, դեմ՝ 7, ձեռնպահ՝ 1։

2018 - Մարալիկի տարածաշրջանի լեռներում ՀՀ ԶՈւ ռազմական ՍՈւ-25 օդանավ է կործանվել, երկու օդաչուները զոհվել են:

2019-500 միլիոն դրամի հափշտակության մեղադրանք է ներկայացվել երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, խափանման միջոց է ընտրվել չհեռանալու ստորագրությունը։

ԱՇԽԱՐՀ

34 -ծնվել է հռոմեացի սատիրիկ-բանաստեղծ Աբլ Ֆլակկը:

1131 -վախճանվել է պարսիկ բանաստեղծ, մաթեմատիկոս և փիլիսոփա Օմար Խայամը: 1534- թուրքական զորքերը գրավել են Բաղդադ քաղաքը:

1574 -վախճանվել է գերմանացի մաթեմատիկոս և աստղագետ Հենրիխ Իոհախիմ ֆոն Ռետիկը՝ Կոպեռնիկոսի միակ աշակերտը և նրա տեսության քարոզիչը:

1642 -վախճանվել է ֆրանսիացի ազնվական, պետական գործիչ, «Կարմիր կարդինալ» մականունը ստացած Արման Ժան Դյու Պլեսսին՝ հերցոգ դե Ռիշել յեն:

1676– տեղի է ունեցել Լունդեի ճակատամարտը, որը Դանիա-շվեդական պատերազմի նշանավոր մարտերից մեկն է:

1798 –վախճանվել է իտալացի բնագետ Լուիջի Գալվանին:

1791- լույս է տեսել «The Observer»-ը՝ աշխարհում առաջին կիրակնօրյա թերթը: 1875– ծնվել է ավստրիացի բանաստեղծ Ռայներ Մարիա Ռիլկեն: 1892 -ծնվել է Իսպանիայի դիկտատոր, գեներալիսիմուս Ֆրանցիսկո Ֆրանկոն:

1909– հիմնվել է տափօղակով հոկեյի ամենահին ակումբը` «Մոնրեալ Կանադիենսը»:

1912 -Բուլղարիան, Հունաստանը, Սերբիան և Չեռնոգորիան հաշտության պայմանագիր են կնքել Թուրքիայի հետ, որով էլ ավարտվել է երկու ամիս շարունակված Բալկանյան առաջին պատերազմը:

1932 - ԽՍՀՄ-ում ընդունվել է օրենք, ըստ որի, արգելվել է պարենային կտրոններ տալ պորտաբույծներին:

1942 –Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ԱՄՆ-ը սկսել է ռմբակոծել Իտալիան:

1946 -մոսկովյան «Փոքրածավալ ավտոմեքենաների գործարանում» արտադրվել է առաջին մարդատար ավտոմեքենան՝ «Մոսկվիչ-400»-ը:

1973- «Պիոներ 10» տիեզերական հրթիռը հասել է Յուպիտեր մոլորակին:

1977 - Ժան Բեդել Բոկասսան իրեն հռչակել է Հարավ-Աֆրիկյան Հանրապետության կայսր:

1982 - Չինաստանն ընդունել է իր նոր Սահմանադրությունը:

2005 - փլվել է ռուսական Չուսով քաղաքի «Դելֆին» լողավազանը, որի հետևանքով զոհվել է 14 մարդ, որից 10-ը՝ երեխաներ:

2009 - վախճանվել է խորհրդային և ռուս դերասան Վյաչեսլավ Տիխոնովը:

2020 -վախճանվել է ամերիկացի ֆիզիկոս Նարինդեր Սինկխ Կապանին՝ օպտիկաթելային տեխնոլոգիայի հիմնադիրներից մեկը:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Արտակարգ դեպք՝ Արմավիրի մարզում․ հրշեջներին հաջողվել է կանխել Բամբակաշատ գյուղի տներից մեկում առաջացած կրակի տարածումը Սրբուհի Գալյանը դեկտեմբերի 15-19-ը կգործուղվի ԿատարԲեքսթեյջ լուսանկարներ «Մարդամեկը» սիթքոմի նկարահանման հրապարակից Մեր խնդիրն այժմ Ռուսաստանում կայացած հանդիպման ժամանակ հնչածի մասին ամբողջական տեղեկատվություն ստանալն է. Զելենսկի Ռուանդայի և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը պատմական պահ է. Թրամփ Բռնցքամարտի ԱԱ․ 3 հայ բռնցքամարտիկ սկեցին հաղթանակով Visa-ն կսկսի գործել Սիրիայում Բաքվում «դատվող» Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության փաստաբանները խնդրել են արդարացնել նրանց Բեննու աստերոիդի նմուշներում հայտնաբերվել են խորհրդավոր «տիեզերական մաստակ» և կյանքի համար անհրաժեշտ շաքարներ Մհեր Ավետիսյանը Տավրիչեսկի պալատում հանդես է եկել «Հայրենական մեծ պատերազմը ԱՊՀ ժողովուրդների հավաքական հիշողության մեջ․ Հաղթանակի 80-ամյակին» նվիրված միջազգային կոնֆերանսումՊուտինն ասել է, թե ով է մեղավոր ԽՍՀՄ փլուզման համար 30-ամյա վարորդը «Ford»-ով վրաերթի է ենթարկել ամուսինների․ վերջինները տեղափոխվել են հիվանդանոց ՀՀ-ում հաշվառված տրանսպորտային միջոցներով ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում կատարած օտարերկրացիները տուգանքը կվճարեն սահմանին Միրզոյանը Հադադի հետ է հանդիպել Իսպանիան, Նիդերլանդները և Իռլանդիան կբոյկոտեն «Եվրատեսիլը» Իսրայելի պատճառով ԱԱ. Արարատ Հարությունյանը մեկնարկեց հաղթանակով Հայաստանն ու Պորտուգալիան պատրաստ են խորացնել քաղաքական և տնտեսական կապերը Վրաստանը ՌԴ քաղաքացիներից բժշկական ապահովագրություն կպահանջի՝ երկիր մուտք գործելու համար Պուտինը` ԽՍՀՄ վերականգնման մասին «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը՝ Վայոց Ձորում․ մարզում բացվեցին շարժման երկու գրասենյակներԸնդունվել է «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենքի նախագիծը. ինչ է այն նախատեսում Արտառոց դեպք Երևանում․ տղամարդ է դանակահարվել, կասկածյալը վիրավորի կինն է «Hyundai Elantra»-ն վերածվել է մոխրակույտի, իսկ «Mercedes»-ը դարձել է ոչ շահագործելի Ադրբեջանն ակնկալում է, որ 2026 թվականին Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիրը կստորագրվի․ Ամիրբեկով Որևէ մեկին չփոխանցե՛լ անձնական կամ բանկային տվյալներ․ ԿԲ-ն զգուշացնում է Ձյուն կտեղա՞․ ինչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 5-ից 8-ը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի ամբողջական բացումը «ԹՐԻՓ ուղուց» հետո հաջորդ կարևոր օղակն է, որը կամբողջացնի տարածաշրջանի վերափոխման գործընթացը․ Միրզոյան Պետության կողմից տներ կառուցելն ու արցախցիներին տրամադրելն ամենաճիշտ տարբերակն է․ Արցախի ՄԻՊ Սպիտակի «Cloud Dancer» երանգը հայտարարվել է 2026 թվականի տարվա գույն Թբիլիսին աջակցում է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղությանը. Վրաստանի ԱԳ նախարար ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում ստեղծվել են կեղծ օգտահաշիվներ ԱԺ-ն հաստատել է Հայաստանի 2026 թվականի պետական բյուջեն Վեց տարվա ընթացքում առաջին անգամ երկնքում ձևավորվում է մոլորակների արեգակնային շքերթ Հաստատվել է արտադպրոցական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը Անահիտ Մանասյանը ՄԹ դեսպանին է ներկայացրել ՄԻՊ աշխատանքի կարևոր ուղղությունները Արցախի ժողովրդի պայքարի երկու տարին. Արցախի Ազգային ժողովը հայտարարություն է տարածել Երևանում թալանել են շենքի բակում կայանված «Chevrolet Volt» մակնիշի ավտոմեքենա․ վնասը կազմել է 1 մլն Օնլայն վարկեր ձևակերպելու միջոցով առանձնապես խոշոր չափերի հափշտակություն կատարած անձը դատապարտվել է 4 տարի ժամկետով ազատազրկման Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Նալբանդյան փողոցում Սարգիս Փարսադանյանը որոնվում է որպես անհետ կորած Պուտինը ժամանել է Հնդկաստան․ ո՞վ է դիմավորել (տեսանյութ) Արտառոց դեպք, աղջիկը ոստիկաններին հայտնել է, որ ընկերը գողացել է ոսկյա վզնոցը և խաչը․ Shamshyan Օտարերկրյա հետախուզվող է հայտնաբերվել «Զվարթնոց» օդանավակայանում Կցրտի․ առաջիկա եղանակը«Մեգամոլ»-ում իրականացվել է «Պարելով գողություն չեն անում» օպերացիան, գողություն կատարողները պարային ստուդիայից են․ Shamshyan Մեր պետությունը չի կայանում նաև ամենաթողության պատճառով․ Արմեն Մանվելյան Չինաստանը մեծ թվով ռազմակшն նավեր է տեղակայում Արևելյան Ասիայի ջրերում. Reuters Ռազմարդյունաբերությունը կանգ է առել, անհրաժեշտ քայլեր չեն ձեռնարկվում․ Ավետիք Քերոբյան Պետությունը ուրիշ զբաղմունք չունի՞, մի թղթի հիման վրա գործ եք հարուցում. Գ. Ծառուկյան Որ ճաշատեսակներն են պարտադիր 2026 թվականի սեղանին