Թուրքիան գործադրում է «նախիջևանյան» խաղաքարտը
ԲԼՈԳՄովսես Բագրատյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է.
Թուրքիան գործադրում է «նախիջևանյան» խաղաքարտը…
Նախիջևանի շուրջ թուրք-ադրբեջանական լրատվականների աղմուկը մեծ վտանգ է պարունակում և այն պետք չէ թերագնահատել։ Նախ Անկարան Մոսկվայի հետ միասին 1921թվականից Նախիջևանի երաշխավորն է, իսկ դա նշանակում է որ իրավասու է միջամտել որևէ վտանգի դեպքում' ընդուպ զորքեր տեղակայել։ Այ հենց այստեղից է որ սկսվում է ստորջրյա խուտը։ Ռուսաստանը այստեղ ևս որպես երաշխավոր է։ Բայց առ այն, որ մարզը կմնա Ադրբեջանի կազմում' առանց երրորդ երկրին փոխանցման իրավունքի։ Բնական է, որ Թուրքիան երրորդ երկիր չէ, այլ առսջինը (Ըստ Մոսկվայի պայմանագրի'Թուրքիան զիջում էր Նախիջևանի այն ժամանակվա «ինքնավար տարածքը» Ադրբեջանական ՍՍՀ-ին. հոդված 3): Եվ եթե Անկարան զորք մտցնի' Ռուսաստանն ինքնաբերաբար կարող է կորցնել երաշխավորի իրավասությունները և փաստացի' դուրս մղվել Կարսի պայմանագրից։ Կարելի է կրկին ենթադրել, որ "վունդերկինդ" Էրդողանը պատրաստվում է շատ գեշ նվեր մատուցել Կրեմլին։ Եվ եթե Արցախում թուրք-ադրբեջանական հրոսակի բլիցկրիգը խայտառակ ձևով տապալվեց, ապա այստեղ արդեն լռիվ այլ զարհացումներ տեղի կունենան։
Կարսի պայմանագրի տապալմամբ' Թուրքիան մեծ հարված կհասցնի նաև Վրաստանին' ներքաշելով այդ մեծ ավանտյուրի մեջ նաև Թբիլիսին, և…Իրանը, քանի որ 1931 թվականին' փոխանցելով Կոտորի հովիտը և ստանալով Փոքր Արարատն ու կապը Նախիջևանի հետ' Թուրքիան նաև Իրանին էր երաշխավորում, որ երբեք Նախիջևանում զորք չի ունենա։ 1993 թվականին, երբ թուրքական զորքերը մոտեցան Սադարակին, Իրանը ոչ միայն բողոքի նոտա հղեց' անհանգստանալով «ստատուս-քվոյի» հնարավոր փոփոխության համար, այլ նույնպես զորքեր կենտրոնացրեց Նախիջևանի սահմանին… Իրանի ուշադրությունը կտրուկ կշեղվի Սիրիայից և Իրաքից…
Փաստացի, Էրդողանը որոշել է, իրոք «խաղալ վա բանկ»' քաջ գիտակցելով, որ Նախիջևանի փաստացի անեքսիան համարժեք կլինի Ռուսաստանի կողմից Ղրիմի միացմանը և խորագույն վիրավորանք ՌԴ նախագահ Վ.Պուտինին։ Դրանով նա կարող է ազդել նաև Ռուսաստանի առաջնորդի ներպետական և միջազգային վարկանիշի վրա։
Վրաստանը կհայտնվի դիվանագիտական խորը ծուղակի մեջ և կդառնա Անկարայի խամաճիկը' հանուն Աջարիայի։
Իրանը' վերջիվերջո կունենա նոր սահման ՆԱՏՕ-ի հետ, վտանգված կլինի Արաքսի հովտում' (Մեղրիում) ստեղծվելիք հայ-իրանական ընդհանուր էներգոհամակարգը: Հետագայում կրկին Ադրբեջանի միջոցով Թուրքիան կարող է նոր պատերազմ հրահրել' այս անգամ փորձելով երկու կողմից հարվածել Մեղրիին, և , դրանով, նվազագունը' վտանգել Հայաստան – Իրան կապը (Աջարիայի պատճառով թուրքական ճիրաններում հայտնված Վրաստանը ստիպված կմիանա Հայաստանի նոր շրջափակմանը)…
Այսպիսով' «նախիջևանյան խաղաքարտի» գործադրումը կարող է հանգեցնել լրջագույն դիվանագիտական քաոսի, որը, թեռևս, չի կարող լուծվել ռազմական ճանապարհով, քանի որ իրավական առումով' Անկարան ունի որոշ առավելություններ և գործելու ուղիներ.. Բացի այդ' լինելով ՆԱՏՕ-ի անդամ' պաշտպանված է ցանկացած «պատժիչ» գործողություններից… Նման կերպ Էրդողանը կփոխհատուցի Կրեմլին Սիրիայի համար, և կպարտադրի հանուն Անդրկովկասում ստատուս-քվոի պահպանմանը Վ.Պուտինին վերջիվերջո նստել իր հետ բանակցությունների' արդեն իր համար շահավետ պայմաններով…Միգուցե սա նաև պատասխան է Կրեմլի կողմից Մոսկվայի պայմանագրից հրաժարվելու նախաձեռնությանը: