Երևան, 30.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Վայրենիները. երեխաներ, որոնց մեծացրել են գայլերը

ԼԱՅՖ

Օքսանա Մալայա, Ուկրաինա, 1991

Գեղեցիկ և միևնույն ժամանակ մտահոգիչ Ջուլիա Ֆուլլերտոն-Բաթթենսի նոր ֆոտոշարքը հեքիաթային է և բեմադրված, սակայն դրանց հետևում թաքնված պատմությունները, ցավոք, իրական են:

«Գոյություն ունի 2 սցենար. Մեկը այն է, երբ երեխան հայտնվում է անտառում և մեծանում այնտեղ, իսկ մյուսնայն է, երբ երեխան մեծանում է տանը, սակայն այնքան արհարմարված և հալածված է, որ իրեն ավելի լավ է զգում կենդանիների շրջապատում, քան մարդկանց»,- պատմում է լուսանկարիչը: Լուսանկարում պատկերված է ուկրաինուհի Օքսանա Մալայան:

Ֆուլլերտոն-Բաթթենի խոսքով՝ Օքսանային գտել են շների հետ ապրելիս 1991 թվականին: Նա ութ տարեկան էր և արդեն վեց տարի էր, ինչ ապրում էր շների հետ: Նրա ծնողները հարբեցողներ էին և մի գիշեր նրան պարզապես թողել էին դրսում: Տաք տեղ գտնելու հույսով 3-ամյա փոքրիկը մտել է ֆերմայի շների բունը, ինչն էլ փրկել է նրա կյանքը: Նա վազում էր շների պես, լեզուն դուրս հանած, բաց բերանով և հաչում էր: Մարդկանց հետ շփում չունենալու պատճառով նա միայն գիտեր «այո» և «ոչ» բառերը: Օքսանան հիմա ապրում է Օդեսայի կլինիկայում, աշխատում է հիվանդանոցի ֆերմայի կենդանիների հետ:

Shamdeo, India, 1972 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Շամդեո, Հնդկաստան, 1972

«Սա ամենևին էլ Տարզանի պատմությունը չէ»,- ասում էր Ֆուլերտոն-Բաթթենը: «Երեխաները ստիպված էին կռվել կենդանիների հետ սննդի համար. նրանք պետք է սովորեին գոյատևել: Երբ ես կարդացի նրանց պատմությունները, շոկի մեջ էի և սարսափած»,- ասում է նա:

Նրա՝ «Վայրի երեխաներ» կոչվող ծրագրում կա 15 դեպք և բեմադրված լուսանկարներ:
Այս մեկը ներկայացնում է Շամդեոյին, մի տղա, ում գտել էին 1972 թվականին Հնդկաստանում: Նա մոտավորապես չորս տարեկան էր: «Նա խաղում էր գայլերի ձագերի հետ: Նրա մաշկը շատ մուգ էր, ուներ սուր ատամներ, երկար եղունգներ, խճճված մազեր և կոշտ ափեր, արմունկներ և ծնկներ»: Նա երբեք չի խոսել, սակայն կարողացել է ժեստերի լեզվով մի քանի նշան ցույց տալ: Նա մահացել է 1985 թվականին:

Madina, Russia, 2013 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Մադինա, Ռուսաստան, 2013

Ըստ Ֆուլլերտոն-Բաթթենի` Մադինան ապրում էր շների հետ իր ծնված օրից մինչև 3 տարեկան դառնալը: Նա ուտում էր շների հետ, խաղում նրանց հետ, քնում նրանց հետ, երբ ձմռանը ցուրտ էր լինում: Երբ սոցիալական աշխատողները գտան նրան 2013 թվականին, նա մերկ էր, նման էր չորքոտանի կենդանու և շան նման վնգստում էր: Մադինայի հայրը լքել էր նրան իր ծննդից հետո, իսկ 23-ամյա մայրը հարբեցող էր: Նա հաճախ էր անգիտակցության աստիճան հարբած լինում և անտեսում փոքրիկին՝ նրան թողնելով գետնին՝շների հետ պառկած:» Մադինային վերցրեցին խնամքի տակ: Բժիշկները ստուգեցին փոքրիկին, և, չնայած նրա ապրած «անմարդկային» կյանքին, երեխայի և՛ հոգեկան, և՛ ֆիզիկական վիճակը կարգին էր:

Sujit Kumar, Fiji, 1978 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Սուջիթ Կումար, Ֆիջի, 1978

«Սուջիթը ութ տարեկան էր, երբ նրան գտան հավաբնում՝ ձեռքերը նրանց նման թափահարելիս»,- պատմում է Ֆուլլերտոն-Բաթթենը:

«Նա փորում էր իր ուտելիքը, կռանում աթոռի վրա, իբր՝ թառել է: Նրա ծնողները փակել էին նրան հավաբնում: Նրա մայրն ինքնասպանություն էր գործել, իսկ հորը սպանել էին: Նրա պապը իր վրա է վերցնում երեխային պահելու պատասխանատվությունը, սակայն նա նույնպես երեխային պահում էր հավաբնում»:

Երեխաների համար մարդկային կյանքին հարմարվելը կարող է այնքան դժվար լինել, որքան կենդանական կյանքին և մարդկանցից հեռու ապրելուն հարմարվելը: «Երբ նրանց գտել էին, մարդիկ ուղղակի շոկի մեջ էին: Նրանց մատերը նման էին ճանկերի, մատները չէին կարողանում նույնիսկ գդալ բռնել: Եվ հանկարծ բոլոր մարդիկ փորձում էին օգնել նրանց ճիշտ նստել և խոսել»,- պատմում է նա:

Սուջիթին հիմա խնամում է Էլիզաբեթ Քլեյթոնը, ով փրկել է երեխային ծեր պապից և տուն տվել:

Ֆուլլերտոն-Բաթթենն ասում է, որ այս վայրի երեխաներն ապացուցում են, որ շատ բան կա թաքնված մեր քաղաքակիրթ հասարակություններում. իրականում քաղաքը կարող է լինել նույնքան անհյուրընկալ, որքան անտառը:

«Ես փորձում էի այս իրական դեպքերը «շահագործելով» իրազեկել հասարակությանը, որ նման դեպքեր դեռ կան մեր հասարակության մեջ»,- պատմում է նա:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը:

Դոնալդ Թրամփը Ֆլորիդայում ընդունել է Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին Մենք ավելի ու ավելի մեծ ուշադրություն պետք է դարձնենք անհատի դերի և կարողության վրա․ վարչապետը մասնակցել է «Մեր ժամանակների հերոսը» մրցանակաբաշխությանը Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բեռնատարների համար Պուտինն ասաց, թե չի կարող հավատալ՝ ինչպես է ԱՄՆ-ն հասել հայ-ադրբեջանական հшկամшրտության կարգավորմանը, երբ իրենք դա փորձում էին անել 10 տարի․ Թրամփ Եթե լինի շահավետ առաջարկ, պետք է գործել․ Դմիտրի Բուլիկինը խոսել է Էդուարդ Սպերցյանի կարիերայի մասին Վանաձորում բախվել են Opel-ը և Honda CR-V-ն, այնուհետև բախվել են կայանված 2 Opel-ների ու Լադա–ի Զելենսկին իր հայտարարությունների համար պատասխան է տալու․ Զախարովա Հաստատվել է փախստականների վկայականների ժամկետների երկարաձգումը. ՆԳՆ Հայ շախմատիստները հաղթանակներ են գրանցել շախմատի աշխարհի կայծակնային առաջնությունում ՀՀ տարածքում փակ ավտոճանապարհներ կան, Սևան-Գավառ ճանապարհին բուք է Տեղահանված արցախահայության հարցն ըստ միջազգային իրավունքիՆոր լուսավորություն․ այս առումով Երևանը համարվում է տարածաշրջանում առաջանցիկ քաղաքներից մեկը Սուտը Զելենսկու հայտարարություններն են, իսկ Լավրովի խոսքերը ճիշտ են, և այդ հանցագnրծությունների համար Կիևի ռեժիմը պատասխան կտա․ Զախարովա Նյարդավիրաբույժը արթնացել է կոմայից և խոսել հանդերձյալ կյանքի մասին «Մեղրու սար» կոչվող հատվածում և Սևան-Գավառ ավտոճանապարհին բուք է. կան փակ ավտոճանապարհներ Կայծակնային շախմատի աշխարհի առաջնության առաջին փուլում Լևոն Արոնյանը պարտվել է 12-ամյա շախմատիստի Իրանը վճռական է տրամադրված զարգացնելու Հայաստանի հետ հարաբերությունները տարբեր ոլորտներում․ Էսմայիլ Բաղայի Վահագն Խաչատուրյանն այցելել է Պարույր Սևակ բնակավայրի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ) Լոնդոնի «Արսենալի» և «Մանչեսթեր Սիթիի» նախկին պաշտպան Գաել Կլիշին նշանակվել է Մբապեի ակումբի գլխավոր մարզիչ Մեր ընտանիքը մեծապես գնահատում է նրանցից յուրաքանչյուրի ներդրումն ու ավանդը իրենց ոլորտների զարգացման գործում․ Հովհաննես ԾառուկյանՍաստիկ բքի պատճառով Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Ձյան տեղումների ժամանակ ճանապարհները հնարավոր է մաքրել, երբ ձյան շերտի հաստությունը 3-4 սմ-ից ավելի է․ «Ճանապարհային դեպարտամենտ» Արագածոտնի մարզում Mitsubishi-ն հայտնվել է ջրահեռացման համար կառուցված հատվածում Մադրիդի «Ռեալը» շարունակում է ուշադրության կենտրոնում պահել Դորտմունդի «Բորուսիայի» պաշտպան Նիկո Շլոտերբեկին Հրդեհ է բռնկվել Վարդենիս քաղաքի նախկին պանրի գործարանում Գեղաձորում բախվել են «Ford Focus»-ը և «Scoda»-ն․ վերջինը հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս․ կա 3 վիրավnրԱրմավիրի Մրգաշատի կամուրջն այսօրվանից բաց է երթևեկության համար Նոր արագաչափեր են տեղադրվել Աբովյան քաղաքի Հանրապետության պողոտայում գտնվող ապահովագրական ընկերությունում հրդեհ է բռնկվել ՀՀ-ն և Թուրքիան որոշել են դյուրացնել վիզաների տրամադրման գործընթացը հատուկ անձնագրեր կրողների համար Կա 3 վիրավոր․ Արագածոտնի մարզում բախվել են «Lexus GX 470»-ը և «Daewoo»-ն «Դրիֆթ» կատարած վարորդները հայտնաբերվել են (տեսանյութ) Ալիևը զինվում է, մինչ Փաշինյանը վաճառում է խաղաղության պատրանքներՔեզ հետ՝ քո կյանքի յուրաքանչյուր փուլում․ «Մեր ձևով» Դեկտեմբերի 31-ին 21։00-ից կսահմանափակվի տրանսպորտային միջոցների մուտքը դեպի հրապարակ Զելենսկի. Ես պատրաստ եմ հանդիպել Պուտինի հետ Հայտնաբերվել է 366 ոչ սթափ վարորդ․ պարեկների անցած շաբաթվա ծառայության արդյունքները Մերկասառույցի պատճառով «Nissan»-ը հայտնվել է ջրահեռացման համար կառուցված փոսում. կան վիրավորներ «Բերդ» մշակույթի կենտրոնն ահազանգում է Տավուշ բերդի քայքայման մասին Ջերմուկում կանցկացվի հեղինակային երգի մրցույթ-փառատոնի գալա համերգը Քաղցկեղի առաջին նշանը կարելի է գտնել բարձի վրաԱրարատԲանկը 8 միլիոն դրամ է նվիրաբերել Սպանդարյանի ջրանցքի վերակառուցմանը Թուրքիա չսովորելու մասին ստած ու բռնված ԱԺ փոխնախագահ Ռուբինյանը, հիմա էլ լծվել է Ադրբեջանին պաշտպանելու գործին. Գառնիկ Դավթյան Տիեզերքը կոչնչանա «մութ էներգիայի» կողմիցՊԱԿ-ը գաղութարար կառույց էր. Արթուր Վանեցյան ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ Վայրի վարազը դաժանորեն հարձակվել է 74-ամյա որսորդի վրաՀայաստանը վերածել են մեծ խաղացողների ֆուտբոլի գնդակի․ Ավետիք ՉալաբյանTeam Holding-ի պարտատոմսերի տեղաբաշխումն ավարտվել է նախատեսված ժամկետից շուտ. տեղաբաշխողը՝ Freedom Broker Armenia Նավասարդ Կճոյանը հեռացրել է «Արարատ» միության ատենապետին՝ կաթողիկոսի անունը հնչեցնելու և «Մեր ձևով» շարժմանը միանալու համար. Լիանա Սարգսյան