G20–ը` փոփոխվող աշխարհի երևակիչ

INTERNATIONAL NEWS 7 July, 2017 18:03

G20–ի կամ Մեծ քսանյակի պաշտոնական խումբը (Group of Twenty Finance Ministers and Central Bank Governors), որ ձևավորվել է 1999–ի դեկտեմբերի 15–ին՝ Բեռլինում, 19 ազգային տնտեսություններ ու ԵՄ–ն ներկայացնող ֆինանսների նախարարների ու կենտրոնական բանկերի նախագահների միջազգային խորհրդաժողովի ձևաչափ է, որի հանդիպումներին, որպես կանոն, ներկա են լինում նաև Միջազգային արժութային հիմնադրամի և Համաշխարհային բանկի ներկայացուցիչները։ Ընդհանուր առմամբ, G20–ը իրենից ներկայացնում է համաշխարհային համախառն ներքին արդյունքի 90%–ը, համաշխարհային առևտրի 80%–ը և մոլորակի բնակչության երկու երրորդը։ Հետևաբար, հենց միայն այս թվերից ելնելով, ֆորումի միջազգային դերակատարումն անհնար է թերագնահատել: Առավել ևս՝ արհամարհել այն, որովհետև, հատկապես զարգացող երկրները, որոնք անհրաժեշտ չափով չեն ներկայացված համաշխարհային տնտեսական քննարկումներում և որոշումների ընդունման մեջ, միայն այստեղ կարող են ֆինանսական առանցքային հարցերի շուրջ երկխոսություն վարել՝ ինչ–որ առումով, նաև համաշխարհային զարգացումների իրական պատկերն աչքի առաջ ունենալով:

Այս համատեքստում, ուրեմն, բնական է G20–ի հետ կապված ահռելի հետաքրքրասիրությունը, իսկ ներկայի միջազգային իրադրության ֆոնին ներողամտորեն է պետք վերաբերվել նաև դավադրությունների տեսություններով առաջնորդվող այն փորձագետներին, որոնք հիմա նույնիսկ քամու ուղղությունն են կապում G20–ի և դրա նախաշեմին ընթացող միջազգային պրոցեսների հետ:

Կատակը՝ կատակ, բայց ճիշտ այնպես, ինչպես Չինաստանի առաջնորդի այցը Մոսկվա չէր կարող չքննարկվել G20 նախաշեմին, այդպես էլ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի՝ Լեհաստան կատարելիք այցն է անհնարին զատել դրանից: Եվ նորմալ է, երբ մարդիկ մտածում են՝ իսկ ինչո՞ւ է Թրամփն համբուրգյան իր այցը Լեհաստանից, ոչ թե խմբի հսկաների երկրներից՝ Բրիտանիայից, Գերմանիայից, Ֆրանսիայից, հարևան Կանադայից կամ նույնիսկ Ճապոնիայից սկսում:

Սպիտակ տունն, ի դեպ, նման ընտրությունը բացատրել է Լեհաստանի և ԱՄՆ–ի հուսալի գործընկերությամբ, այդ թվում՝ ՆԱՏՕ–ի շրջանակներում: Եվ քանի որ Լեհաստանը այն փոքրաթիվ երկրներից է, որն ալյանսին է տրամադրում իր ՀՆԱ–ի առնվազն 2%–ը, եթե ոչ՝ ավելին, կան փորձագետներ, որոնք պնդում են, թե Թրամփն այսպես նորից ու նորից է ուղերձ հղում արևմտյան Եվրոպայի շատ ավելի զարգացած երկրներին, որոնք կարծում են՝ ԱՄՆ–ն պարտավոր է հոգալ իրենց ավտանգությունը: Ասվածն, իհարկե, զուրկ չէ ճշմարտությունից: Բայց Թրամփի կերպարը մեզ հուշում է, որ ԱՄՆ նախագահը ոչ այնքան Վարշավային է մեծարում, որքան դեմոնստրատիվ վերաբերմունք է դրսևորում հենց սկզբից իր նկատմամբ թշնամաբար տրամադրված արևմտյան Եվրոպայի և հատկապես՝ Գերմանիայի ու Ֆրանսիայի նկատմամբ, որոնց հետ լուրջ տարաձայնություններ կան միգրացիոն քաղաքականության, ՌԴ–ի հետ անցկացվող Հյուսիսային հոսք 2–ի, Փարիզյան համաձայնագրի, նաև՝ ՆԱՏՕ–ի ֆինանսավորման ու այլ հարցերի հետ կապված: Եվ քանի որ այս օրերին Վարշավան նաև Երեք ծովերի նախաձեռնության գագաթնաժողովն է հրավիրում, դժվար չէր կռահել, որ Թրամփը հատկապես եվրոսկեպտիցիզմով տարված, Բրյուսելին անընդհատ հակառակվող Վարշավան կընտրեր իր համար՝ որպես նախնական ելույթի և դիրքերի ամրապնդման ամենահարմար հանգրվան: Հատկապես, որ՝ Թրամփի անվտանգության հարցերով խորհրդականը մինչ այդ էր հայտարարել G20–ը առանձին այցով բացելու հնարավորության վերաբերյալ:

Ի դեպ, երեք ծովերի նախաձեռնությունը, որ հեղինակել են Լեհաստանն ու Չեռնոգորիան, չափազանց հետաքրքիր ձևաչափ է և, ակնհայտորեն, ուղղված է Սև, Միջերկրական, Կասպից ծովերի չափազանց կարևոր աշխարհաքաղաքական/տնտեսական շրջաններում ռուսական ախորժակի զսպմանը: Բայց այդ մասին դեռ առիթ կունենանք խոսել: Այս պահին միայն նշենք, որ այս անգամ այն հատկապես առանցքային է համարվում թրամփյան ուղերձների, իսկ դրան հետևող Համբուրգը՝ Պուտին–Թրամփ հանդիպման համատեքստում: Նշենք նաև, որ այս երկու ղեկավարներին նկատմամբ էլ թշնամական վերաբերմունք դրսևորող CNN–նն անգամ երեկ հաղորդեց, թե այս հանդիպումը կարող է փոփոխված աշխարհի նոր ուրվագիծը երևակել: Եվ դա այն դեպքում, երբ բրիտանական Guardian–ն ու այլք համընդհանուր եվրոպական դիսկոմֆորտի ու տագնապայնության մասին են խոսում՝ այս երկուսի դեպքում էլ սառը ընդունելություն կանխատեսելով: