Ֆերմեր. «Եթե մինչ այժմ գյուղատնտեսությունը գերակա ճյուղ էր համարվում, նորից հետին պլանում կհայտնվի»
ECONOMICS«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Շիրակի մարզի Ազատան համայնքի կարտոֆիլագործներն այս օրերին գործարքների մեջ են: Ֆերմեր Գևորգ Աբրահամյանը հեռախոսը ձեռքից վայր չի դնում՝ կապի մեջ է Հոլանդիայի, Շոտլանդիայի գործընկերների հետ: Պետք է կարտոֆիլի սերմացու գնի: Արդեն պատվիրել է, բայց սերմը նրա վրա թանկ կնստի:
Այս տարվանից Եվրոպայից ներկրվող կարտոֆիլի սերմացուի համար հարկ են վճարելու: Նրա խոսքով՝ նախկինում նման բան չի եղել: Դեռ չգիտեն, թե ինչքան հարկ են վճարելու, բայց ըստ շրջանառվող լուրերի, 5–7%: Ընդ որում՝ ներկրվող սերմացուի համար եվրոյով են վճարելու:
«Եվրոպացին իր ապրանքը չի թանկացրել, նախորդ տարվա գինն է: Այսօր տարադրամի շուկայում եվրոյի փոխարժեքն աճում է՝ բարձրացնելով նաև կարտոֆիլի սերմացուի գինը: 1000 եվրոյի մեջ արդեն 75000–ի տարբերություն կա: Եվրոյի փոխարժեքը 600 դրամի մոտ է: Ակցիզային հարկի, մաքսատուրքի գումարները հաշվելով՝ 1 տոննա սերմի գինը նախորդ տարվա համեմատ 150000–200000 դրամի տարբերություն է տալիս»,– «Փաստ»–ի հետ զրույցում ասաց ֆերմերը:
Թունաքիմիկատները և դիզվառելիքը ևս թանկացել են:
«Եթե հող ենք մշակում, թանկ թունաքիմիկատ ու դիզվառելիք գնելով, ապա 1 հեկտար կարտոֆիլ մշակելը մոտ 1 միլիոն դրամ է կազմում: Իսկ պարարտանյութերի շուկան ազատականացրել են, մտածում ենք, մեքենա վարձել, գնալ Ռուսաստան և այնտեղից գնել: Թունաքիմիկատների պատվերը դեռ նոր պետք է տանք, ասում են, որ ահագին գնային փոփոխություններ կան»,– նշեց ազատանցին:
Ըստ ֆերմերի՝ եթե նման գնաճի պայմաններում շարունակեն զբաղվել կարտոֆիլի արտադրությամբ, վնաս կկրեն:
«Եթե անցյալ տարվա գներով շարունակենք կարտոֆիլ վաճառել, շահույթ չենք ստանա: Պետք է անմիջապես հողից մեկ կիլոգրամ կարտոֆիլը գոնե 160 դրամով վաճառենք: Եթե գյուղատնտեսությունը գերակա ճյուղ էր հանդիսանում, նորից հետին պլանում կհայտնվի: Եվ վերջապես, քաղաքացին էլ է մեղք: Նրանց աշխատավարձը չի բարձրանում, գնողունակությունն ընկել է: Այն չափաբաժինը, որ նախատեսված է գնել, այդքան չեն գնում: Գումարի պատճառով մարդիկ կսկսեն քիչ ապրանք գնել և վատ սնվել»,– մտահոգություն հայտնեց նա:
Լոռու մարզի կարտոֆիլագործները ևս սեփական հաշվարկներն են արել: Դիզվառելիքի և բենզինի գնաճի պատճառով, ըստ նրանց, մեկ հեկտար հող մշակելը կթանկանա 10000–40000 դրամով:
«Դա բնականաբար գյուղմթերքի վրա ազդելու է: Մեր արտադրանքը թանկ ենք վաճառելու: Թանկացումների մեջ մեղավոր չենք, քանի որ արտադրանքը մեզ վրա թանկ է նստում»,– ասաց նա:
Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն՝ կարտոֆիլի գինն աճել է միջինը 28%–ով: Եթե նախորդ տարվա վերջին ամիսներին կարտոֆիլի 1 կիլոգրամը շուկայում վաճառվում էր 160–180 դրամով, ապա այսօր՝ 180–ից 200 դրամով: Խանութներում և սուպերմարկետներում ավելի թանկ է՝ 220–250 դրամ:
Թեև այս տարի նախատեսված չէր դիզվառելիքը սուբսիդավորել, բայց գնաճով պայմանավորված, պետությունը հողագործին կընդառաջի:
Մինչև թանկացումները դիզվառելիքի գինը 380 դրամ էր, նախատեսում են պահպանել այդ գինը։
ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարն էլ հանդիպում է ունեցել կարտոֆիլագործների հետ: Գյուղատնտեսության ոլորտի պատասխանատուն վստահեցրել է՝ ամեն ինչ անելու են, որպեսզի բարձրացնեն հայկական կարտոֆիլի մրցունակությունը:
Մանյա Պողոսյան