Yerevan, 21.December.2025,
00
:
00
BREAKING


Իշխանությունները պետք է ելնեն ոչ թե քանդելու տրամաբանությունից, այլ եղածին ավելացնելու մոտեցումից

ANALYSIS

Ժամանակակից աշխարհը զարգանում է առաջանցիկ տեմպերով, ուստի զարգացման տեմպից հետ չմնալու համար մեր կրթական համակարգը պարբերականորեն պետք է կատարելագործվի: Միևնույն ժամանակ, շատ կարևոր է մատաղ սերնդի հայեցի դաստիարակությունը, որպեսզի մեր պետականությունն ապագայում լինի հուսալի ձեռքերում: Ինչպես նշել է Նելսոն Մանդելան, կրթությունը ամենահզոր զենքն է, որը դու կարող ես օգտագործել աշխարհը փոխելու համար: Սա, կարելի է ասել, ամենից առաջ վերաբերում է Հայաստանին:

Անցած տարվա ապրիլին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո թվում էր, թե կրթական ոլորտում ևս դրական փոփոխություններ կնախաձեռնվեն, որոնց մենք այդպես էլ ականատես չեղանք: 

Դրա փոխարեն մենք տեսանք կրթական համակարգում տեղի ունեցող գզվռտոցներ և ամբիցիաների բավարարման համար պայքար, որի բացահայտ դրսևորումներից էին ԵՊՀ-ի շուրջ տեղի ունեցող պրոցեսները, ինչպես նաև մի շարք դպրոցներում տնօրենների ընտրություններն ու կոլեկտիվի միջև հակասությունների սրացումը:

Եթե մի կողմ թողնենք կրթական համակարգում նկատվող խլրտոցները և անդրադառնանք դասապրոցեսների արդյունավետության բարձրացմանն ու դասավանդվող առարկաներին, ապա այստեղ ևս նորարարական և ժամանակի պահանջներին համապատասխան լուծումներ չկան: 

Պատմության մասնագետները տևական ժամանակ է, ինչ վիճում են, թե ինչպես պետք է պատմության դասագրքերում ներկայացված լինեն 2008 թվականի մարտի 1-ի հայտնի դեպքերը: Կարծես թե կրթության ոլորտում առկա կարևոր խնդիրները լուծվել են, մնացել է Մարտի 1-ի հարցը:

Մինչ այդ կրթության նախարար Արայիկ Հարությունյանը ամեն մի պատեհ առիթի բարձրացնում է «Հայոց եկեղեցու պատմություն» առարկայի վերանայման խնդիրը, մի առարկայի, որի դասավանդումը կարևոր է հայ ժողովրդի գոյատևման համար մղած պայքարի ընթացքում եկեղեցու դերը սերունդների գիտակցության մեջ արժևորելու համար: Իսկ վարչապետ Փաշինյանն օտարների ակնկալիքները հաճեցնելու համար առաջարկում է այդ առարկան հանել և դրա բովանդակությունը ներառել հենց Հայոց պատմություն առարկայի շրջանակներում:

Դե, դժվար է այլ բան սպասել մարդկանցից, որոնք տարվա մեջ ընդամենը 5 հիշատակության օրերն են նույնիսկ անտեսում:

Եվ տպավորություն է առաջանում, թե հենց եկեղեցու պատմությունն ու հոգևորականներն են խոչընդոտում, որ մեր կրթական համակարգը չի զարգանում: Ու կարծես թե ներկայիս կառավարության իշխանավարման ընթացքում կրթության որակի բարելավման բովանդակային հարցը երկրորդական պլան է մղվել:

Չունենալով որևէ գործնական առաջարկ՝ փորձ է կատարվում ուղղակի անհարկի վերանայել նախկինում կիրառված պրակտիկան:

Իշխանական պատգամավոր Մխիթար Հայրապետյանը օրերս հայտարարություն էր տարածել, թե իրենք մտահոգություններ են ստացել «Շախմատ» առարկայի հետ կապված և քննարկելու են այդ առարկայի դասավանդման վերանայման հետ կապված հարցերը: 

Իսկ մինչ այդ մամուլում տեղեկություններ շրջանառվեցին, որ իշխանությունը այդ առարկան պարտադիր դասավանդվող առարկաների ցանկից հանելու մտադրություն ունի:

Խնդիրն այն է, որ «Շախմատ» առարկայի ներդրումը կրթական համակարգում անմիջականորեն կապվում է նախկին իշխանությունների հետ, սակայն հաշվի չի առնվում, որ շախմատի դասավանդման կարևորությունը բավական բարձր է գնահատվել անգամ եվրոպացի մասնագետների կողմից, քանի որ այդ խաղը նպաստում է երեխաների մտածողության զարգացմանը:

Ռուսաստանի կրթության և գիտության նախարարությունը ևս հետաքրքրված է Հայաստանի դպրոցներում «Շախմատ» առարկայի դասավանդման արդյունավետ փորձով:

Քանի որ ներկայիս իշխանությունները չունեն բովանդակային առաջարկներ, պետք է ինչ-որ գործընթաց ցույց տան, թե իրենք աշխատանք են տանում կրթության ոլորտում: 

Այնինչ պետք է ելնել ոչ թե եղածը քանդելու հեղափոխական տրամաբանությունից, այլ եղածին ավելացնելու մոտեցումից, որը թույլ կտա մեր կրթությունը դարձնել մրցունակ:

 ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

 

Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant International