Yerevan, 09.December.2025,
00
:
00
BREAKING


Շրթներկի պատճառով տղամարդը կարող էր ամուսնալուծվել

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մարդիկ հնագույն ժամանակներից ի վեր ձգտել են տարբեր գույներով ներկել իրենց մարմնի մասերը: Հիշենք, որ գրքերում հաճախ կարելի է հանդիպել ներկված դեմքերով նախամարդկանց: Հենց այդ ժամանակներում էլ մարդիկ գունավորելու համար օգտագործել են ճարպը` որևէ գունանյութի համադրմամբ:

 Որոշ հնագույն բնակավայրերի հնագիտական պեղումների արդյունքում հայտնաբերվել են այնպիսի հեղուկների մնացորդներ, որոնք շրթներկ են հիշեցնում: Շրթներկը (ֆրանսերեն՝ pommade, իտալերեն՝ pomata , իրենց անունը ստացել են լատիներեն՝ pomum — «խնձոր» բառից) շրթունքները ներկելու, պաշտպանելու կամ խոնավացնելու համար նախատեսված դիմահարդարման միջոց է: 

Այն պատրաստվում է կենդանական ճարպից, իսկ հիմնական բաղադրիչներն են հավելումները, ներկող խառնուրդը և անուշահոտ բույրերը։ 

Շրթներկի պատմությունը սկսվել է դեռևս հնագույն քաղաքակրթությունից` Հին Եգիպտոսից, Հին Հունաստանից և Հին Հռոմից: Առաջին անգամ շրթներկ օգտագործել են Միջագետքում 5000 տարի առաջ։ Շրթներկն արդեն հայտնի է եղել նաև Հին Եգիպտոսում։ 

Այնտեղ այն պատրաստել են կարմիր գունանյութից, մեղրամոմից և կենդանական ճարպից։ Եգիպտուհիները նախընտրել են մուգ գույն ունեցող շրթներկ։ 

Անգամ ընդունված էր եգիպտացիներին թաղել ներկված շրթունքներով: Եգիպտոսից շրթներկը հասել է Հին Հունաստան, իսկ հետո՝ Հռոմ։ 

Սակայն այս երկրներում եղել են թե՛ շրթներկի կողմնակիցներ, թե՛ մոլի հակառակորդներ։ Քրիստոնեական եկեղեցին բացասաբար է վերաբերվել արտաքինի հետ կապված ցանկացած փոփոխության։ 14–րդ դարում կաթոլիկ եկեղեցին արգելել է կոսմետիկ միջոցները, քանզի համարվել է, որ ներկվող կինը աղավաղում է կույս Մարիամի կերպարը։ 

Այդ ժամանակ ինկվիզիցիան իրավունք է ունեցել ձերբակալել շրթունքները ներկող կանանց՝ սրբապղծության համար, և միջնադարում եվրոպացի կանայք ստիպված են եղել մոռանալ շրթներկի մասին: Բացի դա, անգլիական օրենքները թույլ են տվել տղամարդկանց անգամ ամուսնալուծվել իրենց կանանցից, եթե հարսանիքից հետո պարզվել է, որ առանց դիմահարդարման կինը գեղեցիկ չէ: 

Շրթներկի պատմությունն իր զարգացումը շարունակել է միայն 18-րդ դարի երկրորդ կեսերից: Ընդ որում, սկզբից շրթներկ օգտագործել են ոչ միայն կանայք, այլ նաև տղամարդիկ, ինչն այսօր բավականին զարմանալի է թվում, իհարկե, ավանդական սեռական կողմնորոշում ունեցող տղամարդկանց պարագայում: 

1883 թվականին Ամստերդամում կայացած մի համաշխարհային ցուցահանդեսում ֆրանսիացի օծանելիք պատրաստողները ցուցադրել են մետաքսե թղթում փաթաթած մատիտի ձև ունեցող՝ եղնիկի ճարպից պատրաստված շրթներկ: 

Այդ միջոցը դուր է եկել ինչպես հազարավոր այլ կանանց, այնպես էլ ֆրանսիացի հայտնի դերասանուհի Սառա Բեռնարին, որը ուղղակի պաշտել է «19–րդ դարի այդ մեծ բացահայտումը» և դրան իր կողմից տվել անվանում՝ «stylo d’Amore» («Սիրո փայտիկ»): 

Կանայք զանգվածաբար սկսել են շրթներկ օգտագործել միայն 20-րդ դարի սկզբին, ընդ որում, սկզբում դա օգտագործել են միայն թեթևաբարո կանայք: 

Միլիոնավոր կանանց կողմից ներկայումս օգտագործվող սովորական շրթներկը հայտնվել է միայն 20-րդ դարի սկզբին ԱՄՆ-ում: 1915 թվականին առաջին անգամ մետաղական կաղապարի մեջ շրթներկի հայտնվելը «շրթներկային եռուզեռ» է բարձրացրել, քանի որ շրթներկի օգտագործումը դարձել է առավել հարմար։ 

Սկզբում շրթներկի արտադրության համար օգտագործվել է բնական մեղրամոմ, սակայն այն հանդիսացել է ուժեղ ալերգեն, ինչպես մեղրը և մեղվաբուծության այլ մթերքները։ Այսօր բարձրորակ շրթներկ ավելի հաճախ պատրաստում են բուսական ծագման բնական մոմերի հիմքից։ 

Շրթներկի արտադրության համար օգտագործվող հիմնական յուղը գերչակի յուղն է։ Դրա գլխավոր առավելությունը թթվակայուն լինելն է։ Համեմատաբար փոքր քանակությամբ արտադրողներ օգտագործում են նաև կոկոսի յուղ։

 Այսօր հաճախ կարելի է հանդիպել նաև հիգիենիկ և անգույն շրթներկի տեսակների: Պատմականորեն շրթներկի արտադրության մեջ առաջին անգամ որպես ներկ օգտագործվել է որդան կարմիրը, քանի որ դրա գույնը կարող է փոխվել մոխրագույնից մինչև վառ մանուշակագույն։ 

Շրթներկի մեջ որպես հավելում ավելի հաճախ հանդիպում են А և Е վիտամինները։ Ժամանակակից շրթներկի մեջ ավելացնում են նաև թաղանթաստեղծ բաղադրամասեր (պոլիմերներ և սիլիկոնային արտադրանք, որն ապահովում է շրթներկի փայլն ու կայունությունը)։ 

Պոլիմերները շրթունքի վրա առաջացնում են նրբագույն ծածկույթ։ Այդ թաղանթ–ծածկույթը պաշտպանում է շուրթերը խոնավության կորստից։ Բուրավետ հոտերը ծածկում են շրթներկի հումքի հոտը և նրան իր բույրն են տալիս։ 

Հիմա առանց չափազանցության կարելի է ասել, որ նման շրթներկ կարելի է գտնել ցանկացած կնոջ պայուսակում: 

 

Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectAn unprecedented Evening for the Armenian Fashion and Hospitality Industry: World-Renowned Dress Designer Jacob Meyer Presents His Masterpieces at the ONE&ONLY Antigravity Theatre in The Dvin HotelA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation