Yerevan, 06.December.2025,
00
:
00
BREAKING


Արցախյան հակամարտության կարգավորման ինչ առաջարկներ են դրված սեղանին

POLITICS

Past.am

Արցախում մեկ ամսից ավելի է` շարունակվում են ռազմական գործողությունները: Դրանց զուգահեռ հակամարտության կարգավորման տարբեր մեխանիզմներ են առաջ քաշվում: Այս պահի դրությամբ համակարտության կարգավորման առաջարկներ են ներկայացրել ՌԴ-ն, ԱՄՆ-ն և Իրանը: Այդ առաջարկները ունեն ինչպես ակնհայտ նմանություններ, այնպես էլ աչքի զառնվող տարբերություններ:

Դիցուք՝ Իրանն առաջարկում է հարցը լուծել տարածաշրջանի երկրների հետ, այդ թվում, Թուրքիայի` դուրս հանելով Ֆրանսիային ու ԱՄՆ-ին` թողնելով միայն Ռուսաստանը: Իրանի փոխարտգործնախարարը Բաքվում խոսեց նաև Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մասին: Այս առաջարկը ավելի շատ ուղղված է Իրանի շահերի սպասարկմանը, քանի որ այսպիսով Իրանը կարող էր դուրս գալ դիվանագիտական շրջափակումից և դառնալ տարածաշրջանային լուրջ խաղացող՝ ներգրավվելով հակամարտության կարգավորման գործընթացի մեջ: Մյուս կողմից, Իրանի ներգրավումը բխում էր նաև ՌԴ շահերից, քանի որ Իրանի միջոցով հնարավոր է սահմանափակել Թուրքիայի՝ տարածաշրջանում մանեվրելու հնարավորությունները: 

Ռուսաստանն առաջարկեց Ադրբեջանին հանձնել 5, այնուհետև 2 շրջանները: ՌԴ նախագահը պնդեց, որ բանակցությունները պիտի շարունակվեն ընթանալ եռանախագահող երկրների մակարդակով, սակայն նույնպես առաջարկեց ներգրավել Թուրքիային: Նա նաև հավելեց, որ և ադրբեջանական, և հայկական կողմերն իրենց համար հարազատ են: ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն էլ հայտարարել էր, որ Ռուսաստանի ռազմական դիտորդները կարող են կրակի դադարեցման վերահսկողություն ապահովել Լեռնային Ղարաբաղում, սակայն վերջին խոսքը պատկանում է հակամարտության կողմերին: Այս առումով, Հայաստանը վարչապետի մակարդակով հայտարարել էր, որ Հայաստանի համար ընդունելի է ռուս խաղաղապահների տեղակայումը Արցախում, սակայն 5, այնուհետև 2 շրջանների հանձնման տարբերակը, որը ի դեպ առաջին անգամ չէ, որ հնչում է հակամարտության կարգավորման ողջ պատմության ընթացքում, պաշտոնական Երևանի կողմից փաստացի մերժվել է: 

Միացյալ Նահանգներն, ընդգծելով, որ Լեռնային Ղարաբաղի խաղաղապահները չպետք է հարևան երկրներից լինեն, առաջարկել է սկանդինավյան երկրների խաղաղապահներին տեղակայել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում: Կալիֆոռնիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ Սպիտակ տան ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ռոբերտ Օ'Բրայանն ասել է. «Թուրքիայի միջնորդության կամ խաղաղության ցանկացած դեր այս գործընթացում անընդունելի է Միացյալ Նահանգների և Հայաստանի համար»: «Մենք հավատում ենք, որ Լ հակամարտության երկու երկրներն էլ պետք է ընդունեն սկանդինավյան երկրների խաղաղապահների գաղափարը: Մենք աշխատում ենք Սկանդինավիայի կառավարությունների հետ խաղաղապահ ուժեր ստեղծելու ուղղությամբ, որոնք կարող են տեղակայվել տարածաշրջանում հրադադարի ռեժիմը պահպանելու համար» - ասել է Օ'Բրայանը: 

Հասկանալի է, որ այս տարբերակն էլ որևէ կերպ ընդունելի չի լինի ՌԴ-ի և Իրանի համար, քանի որ սկանդինավյան երկրները՝ Դանիա, Նորվեգիա , Իսլանդիա, հանդիսանում են ՆԱՏՕ անդամ պետություններ և նույն Իրանը որևէ պարագայում իր ռազմավարական շահերի գոտում չի հանդուրծի այս կառույցի ներկայությունը; Նույնը կարելի է ասել նաև Մոսկվայի վերաբերյալ: Հայաստանի համար այս մոտեցումը նույնպես դժվար թե ընդունելի լինի` հաշվի առնելով, որ ՆԱՏՕ անդամ է նաև այս պատերազմը Իլհամ Ալիևի ձեռքով սանձահարած Թուրքիան: 

Միակ ընդհանուր մոտեցումը, որը կարելի է առանձնացնել այս երեք կողմերի մոտ էլ, դա տարածաշրջանում ահաբեկչության սպառնալիքը բացառելու պահանջն էր և մտահոգությունը Թուրքիայի կողմից Արցախ վարձկան գրոհայիններին տեղափոխելու կապակցությամբ: Այս խնդիրը հատկապես զգայական է ՌԴ և Իրանի համար և դրանով է նաև պայմանավորված ՌԴ-ի կողմից Սիրիայում ահաբեկիչների կայաններին հասցված ավիահարվածները և Իրանում մեկնարկած լայնածավալ զորավարժությունները… 

AraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectAn unprecedented Evening for the Armenian Fashion and Hospitality Industry: World-Renowned Dress Designer Jacob Meyer Presents His Masterpieces at the ONE&ONLY Antigravity Theatre in The Dvin HotelA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club