ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (24 ԱՊՐԻԼԻ). Հայոց Ցեղասպանության 106-րդ տարելիցը. «Փաստ»

SOCIETY 24 April, 2021 13:34

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՏԱԿԻ ՕՐԵՐ

Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օր, Երիտասարդության համերաշխության միջազգային օր, Լաբորատոր կենդանիների պաշտպանության միջազգային օր։

ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ

775– Մեծ Հայքի Բագրևանդ գավառի Արձնի գյուղում՝ Արածանիի ափին, տեղի է ունեցել Արձնիի ճակատամարտը հայկական և արաբական զորքերի միջև:

1915-թուրքական իշխանությունները Կոնստանդնուպոլսում սկսել են հայկական մտավորականների, քաղաքական գործիչների և գործարարների մասսայական ձերբակալություններ, սպանություններ և արտաքսումներ։ Սկսվել է Հայոց մեծ ցեղասպանությունը:

1923-ծնվել է կոմպոզիտոր և երաժշտագետ, Երևանի կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր Էդուարդ Փաշինյանը։

1932-ծնվել է խորհրդային բռնցքամարտիկ, օլիմպիական չեմպիոն, Եվրոպայի եռակի չեմպիոն Վլադիմիր Ենգիբարյանը։

1953-ծնվել է ամերիկահայ դերասան և գրող Էրիկ Բոգոսյանը։

1959-վախճանվել է նկարիչ Հակոբ Կոջոյանը։

1965-Երևանում առաջին անգամ նշվել է Ցեղասպանության զոհերի հիշատակը։

1977- ստեղծվել է Հայաստանի հելսինկյան խումբը, որն իր գործունեությունը կառուցել է

1975 թվականի Հելսինկյան խորհրդաժողովի առաջադրած մարդու իրավունքների պաշտպանության վրա։

1980-ծնվել է շախմատի գրոսմայստեր Կարեն Ասրյանը։

1991- Ղարաբաղյան պատերազմի ընթացքում, ի պատասխան Մարտունաշենի և Չայլենդի շրջափակման, հայկական ուժերը գնդակոծել են Շուշին «Ալազան» տիպի հրթիռներով:

2003-Փարիզում տեղադրվել է Դավիթ Երևանցու պատրաստած՝ Կոմիտասի չորս մետրանոց բրոնզե արձանը։

2007-Հայաստանի պաշտպանության նոր նախարար է նշանակվել Միքայել Հարությունյանը:

2010-կրթության և գիտության նախարարությունը կառավարության հաստատմանն է ուղարկել հանրապետության այն 43 դպրոցների ցանկը, որոնք սեպտեմբերից պետք է ավագ դպրոցի կարգավիճակ ստանան:

2012-Վրաստանի խորհրդարանում իրավիճակը անվերահսկելի է դարձել, երբ ամբիոն է բարձրացել ընդդիմադիր պատգամավոր Ջոնդի Բաղատուրիան՝ պահանջելով ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Ամբիոնին է մոտեցել ադրբեջանաբնակ Մարնեուլի շրջանից ընտրված պատգամավոր Ազեր Սուլեյմանովը, որը վազելինով լի սրվակը շպրտել է ընդդիմադիր պատգամավորի ուղղությամբ: Դրան հաջորդած ծեծկռտուքը հնարավոր է եղել դադարեցնել միայն մյուս պատգամավորների միջամտությունից հետո:

2014-վախճանվել է կոմպոզիտոր Կոնստանտին Օրբել յանը։

2015- «100-ամյակն առանց ռեժիմի» շարժումը անժամկետ ցույցերի շարք է սկսել։ Տեղի է ունեցել առաջին հանրահավաքը, որի ժամանակ շարժման առաջնորդները հայտարարել են, որ քաղաքացիական անհնազանդության միջոցով հասնելու են իշխանափոխության։

2020-55 տարվա ընթացքում առաջին անգամ Հայաստանում Ցեղասպանության հիշատակի օրվա արարողությունները, կորոնավիրուսի համավարակիի պատճառով և արտակարգ դրությամբ պայմանավորված, տեղի են ունեցել առանց Ծիծեռնակաբերդ համազգային երթի:

ԱՇԽԱՐՀ

մ. թ. ա. 1184– ըստ լեգենդի, այս օրը հին հույները Տրոյական ձիու միջոցով մտել են Տրոյա:

1731-վախճանվել է անգլիացի գրող և հրապարակախոս, «Ռոբինզոն Կրուզո» վեպի հեղինակ Դանիել Դեֆոն։

1783-վախճանվել է ռուս ֆելդմարշալ, Եկատերինա թագուհու ֆավորիտ Գրիգորի Օռլովը։

1791-ծնվել է ռուսական նավատորմի պատմաբան, նկարիչ, դեկաբրիստ Նիկոլայ Բեստուժևը։

1800-ԱՄՆ-ի նախագահ Ջոն Ադամսը, գրքեր գնելու համար նվիրաբերելով 5 000 դոլար, հիմնադրել է Կոնգրեսի գրադարանը։

1833-ԱՄՆ-ում արտոնագրվել է գազավորված ջուրը։

1846-սկսվել է ամերիկա-մեքսիկական պատերազմը։

1878– Ռուսաստանը պատերազմ է հայտատարարել Թուրքիային:

1898-Իսպանիան պատերազմ է հայտարարել ԱՄՆ-ին։

1926-կնքվել է խորհրդա-գերմանական բարեկամության և չեզոքության պահպանման պայմանագիրը։

1938-էկրան է բարձրացել Գրիգորի Ալեքսանդրովի «Վոլգա, Վոլգա» ֆիլմը. գլխավոր դերերում՝ Օլգա Օռլովա և Իգոր Իլինսկի։

1941-Մեծ Բրիտանիան սկսել է իր բանակի էվակուացիան Հունաստանից։

1967-վայրէջքի ժամանակվթարի է ենթարկվել «Սոյուզ-1» տիեզերանավը, զոհվել է տիեզերագնաց Կոմարովը։

1975-ահաբեկչական «Բաադեր-Մայնխոֆ» խումբը Ստոկհոլմի գերմանական դեսպանատանը իրականացրել է պայթյուն։

1980-ողբերգությամբ է ավարտվել ԱՄՆ-ի փորձը՝ ազատել Թեհրանի ամերիկյան դեսպանատանը գտնվող պատանդներին։

1990-գործարկվել է ուղեծրային աստղադիտակ Հաբբլը։

2013-Բանգլադեշի Սավարե քաղաքում փլվել է շենք, որի հետևանքով 1127 մարդ է զոհվել, իսկ ավելի քան 2 500-ը ստացել են վնասվածքներ:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում