«Հայաստանում այսօր կա իշխանություն, որը չի ցանկանում որևէ հայանպաստ բան անել, ավելին՝ շարունակում է իր ազգակործան ծրագիրը». «Փաստ»
INTERVIEW«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ամիսներ առաջ պաշտոնյաների հայտարարություններից ու հանրային խոսույթից փորձագետները եզրահանգումներ էին անում, թե Հայաստանի իշխանությունը ձեռքերը լվացել է Արցախից: Հիմա այդ մասին հստակ հայտարարություններ են հնչում հենց իշխանության ներկայացուցիչներից: Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը նշում է՝ 2020 թ. նոյեմբերի 9-ին, ստորագրելով եռակոմ հայտարարությունը, ՀՀ իշխանությունները փաստացի ձեռքերը լվացին Արցախից:
«Բնականաբար, դա պետք է շարունակություն ունենար, դա իրենց սցենարն էր՝ թշնամու հետ համատեղ:Երկու տարվա ընթացքում սկզբում ուղղակի ակնարկներով, հետո ավելի հստակ, իսկ սեպտեմբերի 30-ի հարցազրույցում ՀՀ ղեկավարը դրեց կնիքը՝ ասելով՝ պայքարում են, որ Հայաստանը մնա 29,8 հազար քկմ-ով: Փաստեց, որ Արցախը չկա իրենց պլաններում: Բոլորիս մոտ հարց առաջացավ՝ ինչո՞ւ էր 2019 թ.-ին Վերածննդի հրապարակում կոկորդը պատռում, որ Արցախը Հայաստան է և վերջ: Այն ժամանակ ասում էինք՝ դա անում է գիտակցաբար, որպեսզի հրահրի, և հետո պատերազմն արդարացված լինի, նա դա հաստատեց սեպտեմբերի 30-ին իր խոսքերով: Այդ մենախոսությունը նպատակ ուներ պատրաստելու հասարակությանը, որ Պրահայում տեղի ունեցող հանդիպումների արդյունքներն այդքան էլ անսպասելի չլինեին ժողովրդի համար: Գիտի, թե ինչպես պետք է պահի իրեն, որպեսզի ժողովուրդը չընդվզի այնպես, ինչպես պետք է դավաճանների դեմ կանգնելու համար: Արդյունքում, ինչ սպասում էինք, այն էլ տեղի ունեցավ Պրահայում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Հակոբյանը:
Նրա խոսքով, չէին ուշանալու Ն. Փաշինյանի բարձրախոսների՝ քպականների, նրա օգնականների ու խորհրդականների արձագանքները: «Անսպասելի չէր Էդուարդ Աղաջանյանի խոսքը, որ ՀՀ-ն այլևս ռեսուրս չունի ապահովելու Արցախի անվտանգությունը: Այստեղ պետք է տողատակերը տեսնել: Աշխարհին է այդպես ներկայացվել, որ Արցախը կարիք ունի անկախանալու, բայց 1988 թ.-ից ի վեր Արցախը մեկ նպատակ է ունեցել՝ միանալ մայր Հայաստանին: 30 տարվա ընթացքում որևէ մեկն առանձին չի տեսել Հայաստանն ու Արցախը: Բոլոր բանակցությունները, անվտանգության երաշխիքները, կապերը դրա վրա են կառուցվել: Երբ ասում էին երաշխավոր, երբևէ չենք առանձնացրել՝ Հայաստա՞նի, թե՞ Արցախի. իշխանությունները եղել են հայի երաշխավորը: Իր այդ բարձրախոսի միջոցով Ն. Փաշինյանը հասկացրեց նաև Հայաստանում բնակվող մեր հայրենակիցներին, որ իրենք չեն կարող երաշխավորել նաև Հայաստանում բնակվող հայերի անվտանգությունը: Առանձնացնել Արցախում և Հայաստանում բնակվող հայերին անհնար է, որևէ իշխանություն դա չի կարող անել: Ըստ էության, հայտարարեցին, որ այն իշխանություններն են, որոնք այլևս ՀՀ-ի և Արցախի ու ընդհանրապես հայի անվտանգության երաշխավորը չեն»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Նրա խոսքով, ստացվում է, որ Հայաստանում այսօր կա իշխանություն, որը չի ցանկանում որևէ հայանպաստ բան անել, ավելին՝ շարունակում է իր ազգակործան ծրագիրը, որը տանում է հայի բնաջնջման: «Կատարում են թուրքերի՝ դեռևս մեկ դար առաջվա երազանքը, որ աշխարհում պետք է մեկ հայ մնա, այն էլ՝ թանգարանում: Այս պարագայում պետք է անպայման խոսել ելքից: Այն միակն է՝ ազատվել այս իշխանություններից և օրենքների ողջ խստությամբ պատժել նրանց: Սա է հայի միակ փրկությունը: Պետք է ժողովրդական շարժում. հույսը դնել քաղաքական գործիչների, նույնիսկ ընդդիմության վրա, մեղմ ասած, միամտություն է: Ընդդիմությունը, քաղաքական գիտակից ուժերը կարող են գնալ ժողովրդի հետևից, բայց պետք է լինի ժողովրդական լայն համախմբում և շարժում»,-հավելում է պատգամավորը:
Վերջին օրերին Արցախում հանրահավաքներ են: Պատգամավորի հետ զրույցում անդրադարձանք նաև դրանց: «Հայաստանի իշխանություններն ամեն բան անում են, որպեսզի այստեղ որևէ շարժ չլինի, հասկանում են՝ եթե Արցախում ցասումը սկսվեց, դրա դեմն առնել որևէ մեկը չի կարող: Դրա կայծերն արդեն կան: Փորձում են դրա դեմն առնել՝ ներդնելով այն մարդկանց, որոնց դեռևս 2018 թ.-ից էին ներդրել: Սեպտեմբերի 3-ին, երբ հայտարարվեց Արցախում «Հանուն Արցախի պաշտպանության» ժողովրդական շարժման մեկնարկը, դա չէր նշանակում, որ մեկ ժամ հետո մարդիկ պետք է ողողեին փողոցները: Ժողովրդական շարժումը չի կարող լինել ինքնաբուխ, պետք է համակարգողներ լինեն ժողովրդից, որպեսզի այն ունենա իր հստակ պահանջները և ծրագիրը: Մեկնարկը տրվել է, կա մոտ երկու-երեք հարյուր համակարգող, որոնց հետևում կանգնած են մարդիկ, չկա քաղաքական առաջնորդ:
Մեր քաղաքական ուժը հայտարարեց, որ միանում է ժողովրդի շարժմանը՝ մի կողմ դնելով քաղաքական ակնկալիքները: Կան քաղաքական ուժեր, որոնք սատարում են այս շարժմանը: Սեպտեմբերի 14-ից մարդիկ սկսեցին ինքնաբուխ դուրս գալ փողոց: Օրեր առաջ հրապարակում շարժման համակարգողներն էին, նաև անհատներ, որոնք փորձում էին իրենց ամբիցիաներին հագուրդ տալ և շեղել: Երբ իրավիճակն այլևս վերահսկելի չէր, շարժման համակարգողներն ուղղակի հետ կանգնեցին, և այն մարեց: Ժողովրդական շարժումը չի կարող ցածր պահանջ դնել իր առջև, այն է՝ իշխանությունների հեռացում: Ժողովրդական շարժումը ներկայումս հետևյալ պահանջն ունի, կոնկրետ ձևակերպումը չեմ ասի, բայց կասեմ միտքը: Արցախի իշխանությունները՝ նախագահի գլխավորությամբ, պետք է հակառակվեն, հակադրվեն Ն. Փաշինյանին, նրա վարչախմբին և կատարված ու կատարվելիք բոլոր գործողություններին:
Ժողովուրդը հրապարակում է, ուրեմն նախագահը՝ իր իշխանական նախարարներով և պատգամավորներով, պետք է կանգնեն ժողովրդի կողքին, դառնան ժողովրդի մասնիկը և հարց դնեն Ն. Փաշինյանի և այս վարչախմբի դիմաց: Եթե Հայաստանի իշխանությունները չեն կատարում պահանջը, այն է՝ անմիջապես սթափվել, դադարեցնել բոլոր այն գործընթացները, որոնք անում են, և սկսել կատարել հայանպաստ քայլեր՝ խորհրդակցելով Արցախի հետ, ապա միակ քայլն ու գործողությունը պիտի լինի ազատվել այս իշխանություններից: Մնացած բոլոր պահանջները անձերի ամբիցիաներ են, որոնք նաև ուղղորդվում են Արցախից դուրս, բայց Արցախում: Մարդիկ չեն գնում նման մարդկանց հետևից, շարժման համակարգողներն ունեն հստակ ծրագիր, վստահ եմ, որ մոտ օրերս կտեսնենք ժողովրդի ավելի հուժկու շարժումը»,-եզրափակում է Մետաքսե Հակոբյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում