Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների բաժինը հասել է ռեկորդային 33 տոկոսի
ECONOMICSՎերականգնվող էներգիայի աղբյուրների բաժինը համաշխարհային էլեկտրաէներգիայի արտադրության մեջ հասել է ռեկորդային 33 տոկոսի: Հատկապես արագ աճ են ցույց տվել արևային և քամու էներգիաները: Վերջին հաշվետվության համաձայն, 2023 թվականը դարձել է շրջադարձային վերականգնվող էներգետիկայի համար: Արևային էլեկտրակայանների արտադրությունն աճել է 23 տոկոսով, իսկ քամու էլեկտրակայանների արտադրությունը՝ 10 տոկոսով: Միևնույն ժամանակ, հանածո վառելիքի օգտագործմամբ էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է միայն 0.8 տոկոսով:
2000 թվականին վերականգնվող աղբյուրները կազմում էին միայն 19 տոկոս համաշխարհային էլեկտրաէներգիայի արտադրության մեջ, բայց վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում իրավիճակը կտրուկ փոխվել է: Վերլուծաբանները կանխատեսում են, որ հաջորդ 10 տարիների ընթացքում հանածո վառելիքի գերակայությունը կվերանա:
Վերականգնվող էներգետիկայի արագ աճի պատճառներն ակնհայտ են: Նախ, արևային վահանակների և քամու տուրբինների արժեքն անընդհատ նվազում է: Երկրորդ, ավելի շատ երկրներ ընդունում են խիստ էկոլոգիական նորմեր, խթանելով «կանաչ» էներգետիկայի զարգացումը: Վերջապես, հասարակական ճնշումը կառավարությունների և կորպորացիաների վրա աճում է՝ պահանջելով արագացնել էներգետիկ անցումը:
Չնայած այս ամենին, դեռ վաղ է խոսել վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների ամբողջական գերակայության մասին: 2023 թվականին համաշխարհային հիդրոէներգիայի արտադրությունը նվազել է մինչև հինգ տարվա նվազագույնը, ինչը մասամբ փոխհատուցվել է ածխի և գազի հաշվին: Բացի այդ, գլոբալ էլեկտրաէներգիայի պահանջարկը շարունակում է աճել տարեկան մոտ 2 տոկոսով, և այս պահանջարկը բացառապես «կանաչ» էներգիայի հաշվին բավարարելու համար անհրաժեշտ կլինեն հսկայական ներդրումներ քամու և արևային հզորությունների մեջ:
Այնուամենայնիվ, ընդհանուր միտումն այն է, որ աշխարհն անընդհատ շարժվում է դեպի վերականգնվող էներգետիկ ապագա, և ըստ Ember-ի կանխատեսումների, հաջորդ տասնամյակում հանածո վառելիքի օգտագործման մասշտաբներն անընդհատ կնվազեն, ինչը կհանգեցնի ջերմոցային գազերի արտանետումների զգալի նվազմանը: Թեև էներգետիկայի ամբողջական դեկարբոնիզացիան պահանջում է զգալի ջանքեր, 2023 թվականը ցույց տվեց, որ այս գործընթացն անշրջելի է:
Հայաստանում արևային վահանակներ արտադրող մեկ ընկերություն կա՝ «Սոլարոնը»։
Անահիտ Հայրապետյան