Կրթության նկատմամբ քամահրական վերաբերմունքի դրսևորումները. «Փաստ»
SOCIETY«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ժամանակի ընթացքում փոխանակ Հայաստանի կրթության ոլորտն ավելի զարգանա ու գործի ժամանակակից պայմաններին համապատասխան, հակառակ գործընթացն է տեղի ունենում։ Իշխանություններն իրենց քայլերով անընդհատ արժեզրկում են կրթության բնագավառը և այն գլորում անդունդը։ Ու դա չի խանգարում, որ պաշտոնյաները պարբերաբար «ճառեր ու կենացներ» ասեն կրթության առանցքային լիենլու մասին։ Նույնիսկ եթե նրանք առաջնորդվեին իրենց ճառերում արտահայտված կցկտուր պատկերացումներով, գնահատելի կլիներ։ Բայց իրականում իշխանությունների կողմից տարվող քաղաքականությունը ցույց է տալիս, որ նրանք գործնական հարթության վրա ուղղակի քամահրական վերաբերմունք ունեն կրթության նկատմամբ։
Դրա մասին է վկայում այն, որ տարբեր կադրային նշանակումների հարցում առաջնահերթությունը տրվում է այլ գործոնների, իսկ կրթական ցենզը առաջնահերթ չի համարվում։ Չի եղել մի դեպք, երբ բարձրաստիճան պաշտոնյայի նշանակման ժամանակ հատուկ ընդգծվի կրթական որակների հանգամանքը։ Դեռ ավելին՝ բարձր կրթական մակարդակ ու ազգային ինքնագիտակցություն կրողները վտանգ են ներկայացնում Փաշինյանի իշխանության համար, քանի որ նրանց աչքի առաջ մեր պետականությունը կորոզիայի է ենթարկվում, իսկ ազգային արժեհամակարգը քայքայվում է, ու բնականաբար, կիրթ, գիտակից մարդը չի ակրող հանդուրժել այդ ամենը։ Փաշինյանի պաշտոնավարման հարատևության համար պետք են մակերեսային պատկերացումներ ունեցող և իշխանական «կտերին» անվերապահ հավատացող մարդիկ, որոնց շատ հեշտ է մանիպուլացնելը։ Ուստի, պատահական չէ, որ առաջին հերթին հարվածի տակ է հայտնվել հանրակրթության համակարգը։
Այս ոլորտում կրթական մակարդակի բարելավման համար նախ անհրաժեշտ է ավելացնել ֆինանսավորումը և ստեղծել լրացուցիչ խթաններ, բայց ամենազավեշտալին այն է, որ իշխանությունները միայն ձևացնում են, թե քայլում են այդ ճանապարհով։ Օրինակ՝ ցույց են տալիս, թե ուսուցիչների աշխատավարձը բարձրացնում են։ Փաշինյանը հայտարարում էր, թե ՀՀ-ում կա ուսուցիչ, որ ստանում է 400-450 հազար դրամ։ Սակայն, արի ու տես, որ ընդամենը 260 ուսուցիչ է, որ 400 հազար և ավելի գումար է ստանում։ Իսկ, օրինակ՝ այս տարվա մարտին նման բարձր աշխատավարձ ստացող ուսուցիչների քանակը եղել է ընդամենը 220։ Այսինքն՝ 7 ամսվա ընթացքում այդ ուսուցիչների թիվն ավելացել է ընդամենը 40-ով, իսկ մինչ այդ մեծ թվով ուսուցիչներ ուղղակի լքել են համակարգը, քանի որ շատ ցածր աշխատավարձի հետ մեկտեղ իրենց վրա շատ մեծ պահանջներ են դրված։ Միայն Երևանի ավելի քան 40 դպրոցում ուսուցիչներ են փնտրում, ու այդ հաստիքները չեն լրացվում, քանի որ ուսուցչի մասնագիտությունն ուղղակի գրավիչ չէ։ Դիմորդների շրջանում էլ մոտիվացիա չկա մանկավարժության ուղղությամբ շարունակելու համար։
Չհաշված, որ միջին մասնագիտական կրթությամբ մի քանի հարյուր ուսուցչի անցած տարի հեռացրին: Ու հիմա ուսուցիչների պակասը մեծապես զգացվում է, ինչը լրացուցիչ բարդություններ է ստեղծում առարկաների մատուցման հետ կապված։ Իսկ հեռավար ուսուցման ձևաչափի կիրառումն այդքան էլ արդյունավետ չէ։ Ուսուցչի բացակայությունն էլ աշակերտների շրջանում կրթության նկատմամբ անլուրջ վերաբերմունք է ձևավորում։ Մյուս կղմից՝ մանկավարժների մեծամասնությունը հետաքրքրված չէ իշխանությունների ներկայացրած ատեստավորման գործընթացով, քանի որ այն չանցնելու դեպքում իրենց սպառնում է համակարգից դուրս գալու հեռանկարը։ Գումարած՝ ատեստավորումն ընդհանրապես կապ չունի նյութի մատուցման և աշակերտների սովորելու գործընթացի խրախուսման հետ, որովհետև ուսուցիչը կարող է տիրապետել բարձրակարգ ակադեմիական գիտելիքների, բայց չկարողանա դրանք մատուցել ու աշակերտների մոտ հետաքրքրություն առաջացնել։
Բացի այդ, ուսուցիչն ինչքան էլ ցանկանա, չի կարող արդյունավետ դաս անցկացնել, երբ այնպիսի կրթական միջավայր է ստեղծվում, որի բացասական ազդեցությունն անխուսափելի է դառնում։ Օրինակ՝ ուսումնական տարվա մեկնարկին զուգահեռ պարզվում է, որ մի շարք առարկաներից դասագրքերը կա՛մ չեն տպագրվել, կա՛մ էլ, եթե տպագրվել են, ապա խնդրահարույց բովանդակություն ունեն։ Կարելի է պատկերացնել, թե ինչ տեղի կունենար, եթե նման երևույթներ ի հայտ գային նախկին իշխանությունների ժամանակ։ Բայց հիմա ոլորտի պատասխանատուներն այսպիսի իրավիճակը համարում են լիովին նորմալ։ Առանց մասնագետների հետ խորհրդակցելու և նրանց կարծիքը հաշվի առնելու, հանրակրթական համակարգում անընդմեջ փոփոխություններ են անում, տարօինակ դոնորներից դրամաշնորհներ են ստանում, դասագրքերն ու առարկաներն են խեղաթյուրում և այդպես շարունակ։
Դրա համար էլ արդյունքներ չեն գրանցվում։ Ավելի ստույգ՝ գրանցվում են, բայց ոչ դրական առումով, այլ այն տեսանկյունից, ինչ ուզում են ստանալ այս իշխանությունները, և ինչի համար փողեր են ստանում Արևմուտքից: Դե, միայն այն, որ ԿԳՄՍ նախարարը հայտարարում է, թե դասագրքի մասով փորձարկում են կատարում, արդեն շատ խոսուն է։ Ընդհանրապես, կրթական համակարգն են դարձրել փորձադաշտ, ու համակարգի հետ՝ աշակերտների և ուսանողների ճակատագիրը...
ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia
How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities
UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan
AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit
Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom
Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni
4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan
Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders
Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner
AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor
Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure
New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5%
Ucom launches 5G network across nine Armenian citiesLearn to save. World Savings Day with Idram JuniorAnother solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis
Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024
IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo
AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International TransfersIDBank participated in the HR Expo-24 conference
Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries
AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community
The customer is always our top priority: IDBankThe October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia FundAmeriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M
The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community
The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced
General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia
AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System10% idcoin with IDBank Mastercard cardsUcom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor
Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of Gifts
1
A Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBank
2
The Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan
3
UPay has joined Idram's Open QR infrastructure
4
Ucom’s 5G network launched in 11 new cities
5
IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.