Yerevan, 14.November.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


«Պետք չէ զբաղվել ինքնախաբեությամբ, Արևմուտքի միջնորդությամբ խաղաղություն չի լինի». «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ukraina.ru-ն «Խաղաղություն վնասներով. հանուն Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ «նորմալացման»՝ Հայաստանը կմոռանա իր պատմությունը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքմանը կհաջորդի Անկարայի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորումը։ Այդ մասին թուրքական լրատվամիջոցներին հայտնել է Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը։ Նրա խոսքով, Անկարան այդ երկու պետությունների միջև խաղաղության հասնելը համարում է Անդրկովկասում կայունության ապահովման կարևոր տարր, հետևաբար կողմերին առավելագույն աջակցություն է ցուցաբերում համաձայնության հասնելու փորձերում։ Մինչ այդ էլ հայկական կողմն էր քայլ կատարել Թուրքիայի ուղղությամբ։

Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանն ասել էր, որ իր երկրի իշխանությունները Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումը չեն համարում իրենց առաջնահերթությունը։ Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի և Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ չկան, չնայած այն հանգամանքին, որ Թուրքիան առաջին երկրներից էր, որը ճանաչեց Հայաստանի անկախությունը 1991 թվականին Խորհրդային Միության փլուզումից հետո։ Երկու պետությունների միջև սահմանը փակ է 1993 թվականից՝ Անկարայի նախաձեռնությամբ։ Երկրների միջև հարաբերությունների հիմնական խոչընդոտներն են Անկարայի աջակցությունը ադրբեջանական դիրքորոշմանը Ղարաբաղյան կարգավորման հարցում և Թուրքիայի սուր արձագանքը 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացին։

Արդյո՞ք կարելի է ասել, որ Փաշինյանի քաղաքականությունն արդյունավետ է և համապատասխանում է Հայաստանի ազգային շահերին: Բանն այն է, որ Փաշինյանը դեռ ներկայացնում է Հայաստանի շահերը, քանի որ հայերն ընտրել են նրան, իսկ ընդդիմությունը դեռ չի կարողացել նրան տապալել: Ըստ հայ քաղաքագետ Արման Ղուկասյանի, Հայաստանի արտգործնախարարի վերջին հայտարարությունները վկայում են այն մասին, որ Հայաստանի քաղաքական վերնախավն ակնհայտորեն պատրաստ է նրան, ինչին պատրաստ չէ հայության ճնշող մեծամասնությունը, այն է՝ մոռացության մատնել հայ ժողովրդի ցեղասպանությունը։ «Ուստի, Միրզոյանի հայտարարությունը հայաստանյան հասարակության մեջ ընդունվեց թշնամաբար, Հայաստանի իշխանությունների օրակարգը լիովին հակասում է այն քաղաքականությանը, որով Հայաստանը շարժվել է վերջին տարիների ընթացքում»,- նշել է Ղուկասյանը Ukraina.ru-ին տված հարցազրույցում։

Քաղաքագետի խոսքով, Հայոց ցեղասպանության հարցը շատ զգայուն և կարևոր է ազգի յուրաքանչյուր ներկայացուցչի համար՝ անկախ նրանից՝ նա ապրում է բուն երկրում, թե սփյուռքում։ Ուստի, վստահաբար կարելի է ասել, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիմի վարած կուրսը չի ձևավորվել բուն Հայաստանի շահերից ելնելով, հավելել է Ղուկասյանը։ Քաղաքագետը խոստովանել է, որ Հայաստանի ղեկավարության չափից ավելի համակերպվելը ազգային կարևորագույն հարցերում թելադրված է վարչապետի և նրա թիմի՝ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից առաջ քաղաքական շոշափելի հաջողությունների հասնելու ցանկությամբ։ Այդպիսի հաջողություններից մեկը կարող է լինել հարևանների հետ հարաբերությունների կարգավորումը և խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը, կարծում է փորձագետը։ «Սակայն այդ ճանապարհով ձեռք բերված խաղաղությունը կլինի շատ փխրուն, պայմանական և հարաբերական: Եթե մենք անընդհատ միակողմանի զիջումներ անենք, ապա ի՞նչ խաղաղության մասին կարող ենք խոսել երկարաժամկետ հեռանկարում»,- ասել է Ղուկասյանը։

Նրա խոսքով, հաշվի առնելով թե՛ Երևանի, թե՛ Բաքվի հայտարարությունները՝ խաղաղության համաձայնագրի շուրջ որոշ զգայուն հարցերի շուրջ նրանց դիրքորոշումները դեռ շատ հեռու են միմյանցից։ «Կարծում եմ, որ Ադրբեջանն ավելի ու ավելի է պահանջում վերաշարադրել Հայաստանի Սահմանադրությունը, զինաթափել երկիրը, բայց չի տալիս անվտանգության երաշխիքներ։ Նման պահանջները ստիպում են մտածել, թե արդյո՞ք այդ մշակվող փաստաթուղթն, ըստ էության, խաղաղության պայմանագիր է»,- ասել է հայ քաղաքագետը: Ղուկասյանը կարծում է, որ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրումն իրատեսական է, սակայն դեռ վաղ է խոսել լիարժեք փաստաթղթի մասին, որը վերջ կդնի հակամարտությանը և կհաստատի խաղաղություն։

Քաղաքագետը խոստովանել է, որ անդրկովկասյան տարածաշրջանում իրենց արտաքին քաղաքական խնդիրները լուծելու համար առաջին հերթին ամերիկացիներին ու եվրոպացիներին է անհրաժեշտ արագ արդյունք։ Միևնույն ժամանակ, խաղաղության այն գործընթացը, որն այժմ ընթանում է արևմտյան միջնորդությամբ և արևմտյան հարթակներում, ձեռնտու չէ հենց Հայաստանին։ «Կարծում եմ, որ կարիք չկար հեռանալ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Լեռնային Ղարաբաղում հրադադարի մասին եռակողմ հայտարարությունից, որը ստորագրվել էր Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարների կողմից»,- նշել է Ղուկասյանը։ Նա հավելել է, որ ավելի ուշ ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն փորձեցին արհեստականորեն տիրանալ խաղաղության նախաձեռնությանը և, ի վերջո, Հայաստանին դրեցին մի այնպիսի իրավիճակում, որ նա լիովին զրկված է իր շահերը առաջ մղելու հնարավորությունից։

«Հենց 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայի արևմտյան հարթակում Ղարաբաղը ճանաչվեց որպես Ադրբեջանի մաս, մենք տեսնում ենք, որ արևմտյան հարթակներում հայկական շահեր չկան, և ոչ ոք չի մտածում դրա մասին»,- ընդգծել է քաղաքագետը։ Վերադառնալով հարաբերությունների կարգավորման պայմաններին, որոնք Անկարան է դնում Երևանի առաջ, Ղուկասյանն ասել է, որ դրա հիմնական նպատակը Հայաստանը այնպիսի երկիր դարձնելն է, որը չի կարող ապահովել իր անվտանգությունը։ «Չմոռանանք նաև «Մեծ Թուրան» նախագիծը, որի իրականացմանը խանգարում է Հայաստանը: Հայաստանի ղեկավարությունը համաձայն է այս բոլոր պայմաններին, քանի որ որոշակի խոստումներ է ստացել Արևմուտքից։ Օրինակ՝ որ Արևմուտքը կլինի խաղաղության երաշխավորը։ Սակայն պետք չէ զբաղվել ինքնախաբեությամբ, Արևմուտքի միջնորդությամբ խաղաղություն չի լինի»,- եզրափակել է Արման Ղուկասյանը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian citiesLearn to save. World Savings Day with Idram JuniorAnother solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International TransfersIDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community The customer is always our top priority: IDBankThe October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia FundAmeriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System10% idcoin with IDBank Mastercard cardsUcom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education CompetitionExperience comfortable traveling with IDBank premium cardsUcom has published the 2023 financial audit report UBPay has joined IAMTN Payments NetworkThe Armenian Conference Interpreters Association Celebrates the International Translation Day Old Yerevan: IDBank’s New Branch in an Exclusive FormatAraratBank and SIA: Ongoing Partnership for Social EntrepreneurshipUcom and SunChild NGO have installed a following solar power plant in Chakaten settlement