Yerevan, 26.December.2025,
00
:
00
English
Հայերեն Русский
BREAKING
Lavrov: Russia intends to outline concrete steps to resolve issues in Karabakh Armenia President signs decree on calling snap parliamentary elections on June 20 Armenia President petitions to Constitutional Court Armenia legislature convenes special session to consider new Electoral Code Latvia parliament recognizes Armenian Genocide 145 new cases of COVID-19 confirmed in Armenia Armenia acting Deputy PM receives Iran Ambassador Azerbaijanis advance in territory of Nor Ghazanchi village of Karabakh's Martakert again, negotiations underway Lebanon official to Armenians: You were killed by sword, we—by famine, blockade, but culprit is one Al-Arabia: 10,000 people parade with torches in Yerevan in memory of 1.5 million Armenians killed in Ottoman Turkey Greek PM expects to meet with Erdogan in the near future Armenia Ombudsman on protest held in front of Prosecutor General's Office


«Մպեմբայի էֆեկտ». երևույթ, որի պատասխանի վրա գիտնականներն առ այսօր գլուխ են կոտրում և նույնիսկ դրամական պարգև են նախատեսել` այն գտնողի համար

LIFE
Կիսվել

1963 թ.–ին Տանզանիայում Էռնեստո Մպեմբա անունով մի դպրոցական իր ուսուցչին առաջին հայացքից հիմար թվացող հարց տվեց.

–Ինչո՞ւ է սառցարանում տաք պաղպաղակն ավելի շուտ սառչում, քան սառը։ 

Ուսուցիչն ուղղակի ծիծաղեց Էռնեստոյի ասածի վրա և առանձնապես լուրջ չընդունեց հարցը։

Մի քանի տարի անց Մպեմբան նմանատիպ մի հարց տվեց ֆիզիկոս Դենիս Օսբորնին։ Նա նրան առաջարկեց փորձարկում կատարել. սառցարանում 2 միանման տարաներով ջուր դնել։ Մի տարայում ջրի ջերմաստիճանը պետք է լինի 35 աստիճան, մյուսում` 100։ Էռնեստոն ֆիզիկոսին վստահեցնում էր, որ եռացրած ջրով տարան ավելի շուտ կսառչի։

3

Օսբորնը ստուգեց Մպեմբիի խոսքերը և սեփական փորձով համոզվեց, որ եռացրած ջուրն ավելի արագ է սառչում։ Ավելի ուշ նա այդ թեմայով Էռնեստոյի հետ գիտական հետազոտություն հրապարակեց։ Եռացրած ջրի` անհամեմատ արագ սառեցումը ստացավ «Մպեմբայի էֆեկտ» անվանումը։

2

Այնուամենայնիվ, ի՞նչն է ստիպում եռացրած ջրին ավելի արագ սառչել։ Գիտնականները մինչ օրս գլուխ են կոտրում այս հանելուկի շուրջ։ Վարկածներից մեկի համաձայն` եռացրած ջրի արագ սառեցումը կատարվում է արագացված գոլորշիացման արդյունքում։ Մեկ այլ վարկածի համեմատ` ջրածնային մոլեկուլների ձգվելու արդյունքն է։ Բայց Մպեմբայի հանելուկին միանշանակ պատասխան առ այսօր չկա։ Անցած տարի գիտնականները նույնիսկ դրամական պարգև էին խոստացել այն մարդուն, ով կլուծեր այդ հանելուկը։

Կիսվել
Timeline
AraratBank Receives Visa Trusted Partnership Award 2025 Secret Santa at idplus: Anonymous Gift CardsWe condemn the unlawful actions by Armenia’s Gov. against the Armenian Apostolic Church. Jan Figel Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube InvestUnibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual BondsScholarship for 100 Artsakh Students as Part of IDBank’s “Side by Side” Program The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armenia CSR Campaign Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
All Timeline »
Most Popular
1 Unibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual Bonds 2 Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube Inves... 3 The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized 4 Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program 5 From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armen...
Poll