Պոչամբարների հստակ թիվը նույնիսկ Էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունը չգիտի. «Փաստ»
ОБЩЕСТВО
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Զարմանալի, է, որ նույնիսկ էներգետիկայի նախարարությունը չի կարող հստակ ասել, թե Հայաստանում քանի պոչամբար կա, համոզված է բնապահպան Սիլվա Ադամյանը: Եվ այս պահի դրությամբ ոչ բոլոր պոչամբարներն են գույքագրված և հաշվառված: Դրանց գոյության պատճառով բնությանը հասցված վնասի չափի մասին նույնպես որևէ հաշվարկ չկա, բայց հանքարդյունաբերությունը շարունակում է կառավարության համար գերակա ոլորտներից մեկը մնալ:
Մոտավոր հաշվարկներով, պոչամբարների թիվն անցնում է 40–ը, սակայն դրանցից միայն մի քանիսն են, որ ինչ–որ չափով մոտ են պահանջվող նորմերին: Տարիներ առաջ կառավարության որոշմամբ մշակվեց նաև մի ծրագիր, որով նախատեսվում էր պոչամբարներում հավաքված նյութերը երկրորդային մշակման ենթարկել: Հույս կար, որ պոչամբարներում կուտակված թույնից բնությունը ինչ–որ տեղ կձերբազատվի, քանի որ նախատեսվում էր այնտեղ հավաքված պիտանի հանածոները զտել, իսկ մնացած անպիտան մասը կոնսերվացնել: Այդկերպ ինչ–որ չափով հնարավոր կլիներ շրջակա միջավայրի թունավորման հարցը նվազագույնի հասցնել, սակայն պարզվում է, որ այդ ծրագիրը վաղուց մնացել է անցյալում, քանի որ ընկերությունը, որը պետք է դրանով զբաղվեր՝ սնանկ է:
Եվ այս պայմաններում, երբ Հայաստանում հանքերի թիվն օր օրի ավելանում է, ցավոք սրտի, կառավարությունը շարունակում է պատշաճ ուշադրություն չդարձնել այն տեխնոլոգիաներին, որոնց կիրառմամբ Հայաստան եկած ընկերությունները փորձում են կիրառել:
«Այսօր աշխարհի շատ երկրներում այնպիսի պոչամբարներ, ինչպիսիք Հայաստանում է, չկան: Աշխարհում ընդունված նոր մեթոդի համաձայն ամբողջ պոչանքը տեղավորվում է հատուկ կաղապարների մեջ և այդ կաղապարներով է տեղադրվում հողի մեջ փորված փոսի մեջ: Դրանից հետո այն մեկուսացվում է, ինչը թույլ չի տալիս, որ մնացորդային մասերը ձուլվեն բնության մեջ կամ արտահոսքեր ունենան: Եվ հանքարդյունաբերողները, որոնք նոր հանքեր են բացում, պետք է աշխատեն այդ նոր տեխնոլոգիաներով, սակայն այդպես չէ»,– ասաց Ս. Ադամյանը:
Բնապահպանի տեղեկացմամբ այն հանքարդյունաբերողները, որոնք նոր են սկսում Հայաստանի հանքերը շահագործելով զբաղվել, չեն ցանկանում այս նորագույն մեթոդով աշխատել, քանի որ այն բավականին ծախսատար է:
Ստացվում է, որ բոլորն ուզում են երկրի ընդերքը փորելով գումար աշխատել, սակայն բոլորովին էլ շահագրգռված չեն լրացուցիչ գումարներ ծախսելու հարցում, որպեսզի այն անվտանգ դառնա թե՛ բնության և թե՛ հասարակության համար: Բնապահպանի տեղեկացմամբ` ամենաբարդ պոչամբարը Ախթալայի պոչամբարն է, որը գնալով այնքան է ընդլայնվել, որ հասել է անգամ խմելու ջրի պաշարներին:
«Այդ պոչամբարի ամբողջ երկայնքով գյուղի անասուններն են արածում, որը խայտառակություն է և անթույլատրելի: Բազմիցս խոսել ենք այս մասին, բազմիցս բարձրաձայնել ենք, սակայն սայլը այդպես էլ տեղից չի շարժվում: Մինչ օրս ոչ մի միջոցառում չի արվում այս իրավիճակը շտկելու և այդ թողտվությունը կասեցնելու համար»,– ասաց բնապահպանը:
Նա նաև նշեց, որ թեև բնապահպանները վաղուց են հանքերի այդչափ անփույթ և վայրագաբար շահագործումը դադարեցնելու ուղղությամբ պայքարում, բայց իրենց պայքարը ոչ մի արդյունքի այդպես էլ չի հանգեցնում: Հանքերի մոտակա գյուղերի բնակիչներն էլ, եթե սկզբում բնապահպանների պայքարը սրերով ու թրերով էին ընդունում, հիմա՝ հանքերը շահագործելուց հետո հասկանում են, որ շահագործողներն իրենց խաբել են:
«Թեղուտի հանքի շահագործումից առաջ Թեղուտ և Շնող գյուղերի բնակիչները սկզբում մեզ մեղադրում էին, թե մենք չենք ուզում, որ իրենք լավ ապրեն, իրենց մոտ աշխատատեղեր բացվեն: Հիմա, երբ հարցնում ենք գոհ եք կամ ինչպես եք ապրում, ասում են՝ նախկինում միայն աղքատ էինք, հիմա և՛ աղքատ ենք, և՛ թունավորված»,– ասաց Ս. Ադամյանը:
Խոսելով «Ամուլսարի» հանքավայրի շահագործման մասին, նա նշեց, որ մինչ օրս պետական կառույցների կողմից խորքային ուսումնասիրություն անգամ արված չէ, թե այդ հանքի շահագործումը արդյո՞ք չի վտանգի Ջերմուկի հանքային ջրերի պաշարին:
Բնապահպանի դիտարկմամբ, չկա նաև պաշտոնական հաշվարկ, թե հանքերի շահագործումից պետությանն ու երկրին պատճառված օգուտն ու վնասը որքան է կազմելու: Իսկ այն, որ հանքարդյունաբերության ոլորտը շարունակում է կառավարության համար գերակա ճյուղերից մեկը մնալ, ոչ միայն մտահոգիչ է, այլև՝ անհանգստացնող:
«Վաղուց ժամանակն է, չեղյալ հայտարարել այդ որոշումը և խորքային ուսումնասիրություն կատարել բնությանը պատճառած վնասի չափը պարզելու համար: Այդ ամենից հետո միայն հնարավոր կլինի մտածել հետագա քայլերի մասին: Հակառակ դեպքում հետևանքները կարող են ոչ միայն վտանգավոր, այլև՝ անդառնալի լինել»,– ասաց Ս. Ադամյանը:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
CNN: в Европе начали опасаться отказа Трампа от мирных переговоров по Украине
Пашинян готов изменить Конституцию Армении в угоду мирному соглашению с Азербайджаном
Бвик и Idram — рядом с любителями чтения
Правительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»
Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»
Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»
Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супруги
Опровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»
Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствах
IDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоров
Разъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?
В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер
«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в мире
Ширакская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в Гюмри
Анастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в Уфе
Ucom поддерживает развитие космической инженерии в Армении
«Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 года
Brent подорожала до $63,82 за баррель
Трамп заявил о разочаровании: Зеленский до сих пор не прочитал мирное соглашение США
Таиланд нанес авиаудары по Камбодже
«Символ невосполнимой утраты и единства нашего народа». Абрам Овеян о Спитакском землетрясении
Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»
Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»
В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности»
Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»
Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»
Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 января
Дело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в суд
Над базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроны
В Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов
Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужином
Бессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за сутки
Мы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака Хачатряна
Предстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархии
В Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения
Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в Арцахе
Трамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликту
Добыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
Почему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».
«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»
«Это издевательство над государственностью». «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил бессрочные облигации
Спорное положение закона – политическая дубинка. «Паст»
Пашинян против Церкви: вместо борьбы с кризисом — борьба с Католикосом: «Паст»
Пашинян: Вопрос Нагорного Карабаха был решен в 1996 г, просто никто нам об этом не говорил
Bloomberg: ЕС поставляет в Нигерию запрещенные пестициды, вызывающие рак
Пашинян: В документах по Карабаху есть детали, которые способны вызывать международные проблемы
США приостановили прием иммиграционных заявлений из 19 стран после стрельбы у Белого дома
Рютте: Австралия и Новая Зеландия подключились к закупкам оружия для Украины 
