Հանքատերերի բացահայտումը դրսից նոր ներդրողներ ներգրավելու նպատա՞կ ունի

Կառավարության՝ հինգշաբթի օրը կայանալիք նիստի օրակարգում մի հետաքրքիր նախագիծ է ներառված, համաձայն որի՝ կառավարության 2017-2022թթ. ծրագրով նախատեսվում է Արդյունահանող ճյուղերի թափանցիկության նախաձեռնության (ԱՃԹՆ) ներդրման շրջանակում մշակել հանքարդյունաբերության ոլորտի իրական սեփականատերերի բացահայտման ճանապարհային քարտեզ: ԱՃԹՆ-ն իրականացնող երկրներում 2020 թ. սկսած հանքարդյունահանող ընկերությունները պետք է բացահայտեն իրենց իրական սեփականատերերին, այդ թվում՝ քաղաքական ազդեցություն ունեցող անձանց:

Իսկ ի՞նչ կտա հանքարդյունահանող ընկերությունների իրական սեփականատերերի անունների հրապարակումը, նույնիսկ՝ քաղաքական ազդեցություն ունեցող: Ըստ աշխարհագրագետ, Հայկական բնապահպանական ճակատի անդամ Լևոն Գալստյանի՝ ԱՃԹՆ-ն էկոլոգիայի հետ ոչ մի կապ չունի և Հայաստանի՝ դրան միանալը ներդրողներին հրավիրելու նպատակ ունի:

Past.am-ի հարցին, եթե անգամ հանքերի իրական սեփականատերերի անունները բացահայտվեն, դա ինչ-որ կերպ կարող է փոխել հանքերի ոլորտում առկա խնդիրները, աշխարհագագրագետը պատասխանեց, որ իրենք՝ բնապահպանները,  հասկանում են, որ կարևոր է բացահայտել, թե ովքեր են իրական տերերը, բայց դրանից ազդեցությունը բնական միջավայրի վրա կամ մարդկանց առողջության վրա, չի փոխվում:
«Ենթադրենք պողոս-պետրոսը չի, այլ՝ Մարտիրոս Հովսեփյանն է հանքի տերը:

Ընդհանուր առմամբ լավ է, բայց եթե ես դիտում եմ դա բնապահպանի տեսանկյունից՝ բնական միջավայրի ազդեցության առումով փոփոխություն չի բերում:

Այդ նախաձեռնությանը միացող երկրները պարտավորված են որոշակի բաներ բացահայտել ու հրապարակել, բայց, ըստ էության, այդ նախաձեռնության մեջ բնապահպանության վերաբերյալ գրեթե ոչինչ չկա: Դրա համար այս ամենը մեզ՝ Հայկական բնապահպանական ճակատին, չի հետաքրքրում:

Ընդհակառակը Հայաստանի՝ այդ նախաձեռնությանը միանալը, ամբողջ փիառը, ունի մեկ միտում. Հայաստանը ցանկանում է ներկայանալ որպես հանքեր ունեցող երկիր և ներդրողներ գրավի արտասահմանից, որպեսզի ավելի շատ մարդիկ հետաքրքվեն մեր պաշարներով: Միտում ունեն ասելու, թե տեսեք՝ մենք ինչ պաշարներ ունենք, եկեք, ներդրումներ արեք»,- նշեց մեր զրուցակիցը:

Ըստ Գալստյանի՝ այդ ծրագրի շրջանակներում թվայնացվել ու հանրայնացվել են հանքավայրերի վերաբերյալ երկրաբանական ֆոնդի նյութերը, սովետական միության տարիներին արված բոլոր հետազոտությունները: Բնապահպանների կարծիքով նախագիծը վնասում է գործընթացին: Իհարկե, ֆինանսական ու տնտեսական հարցերով կարող է օգուտ բերել թափանցիկության ու հանրայնացման շնորհիվ, բայց մյուս կողմից էլ ներդրողները պետք է հասկանան, որ երկրաբանական ֆոնդի սովետական ժամանակահատվածի ուսումնասիրությունները կոռուպցիոն ճանապարհներով են արված, և շատ տվյալներ չեն համապատասխանում իրականությանը:

«Այն ժամանակ ուսումնասիրում էին, որպեսզի նոր ֆինանսավորում ստանային Մոսկվայից երկրաբանական ուսումնասիրությունները շարունակելու համար: Պետք է տվյալներ ներկայացնեին, թե իբր կան պաշարներ, որոնք կարելի է շահագործել: Սկզբնական շրջանում բարձր տվյալներ էին ներկայացնում, որպեսզի նոր ֆինանսավորում ստանան ու փողերի լվացմամբ զբաղվեն»,- հավելեց բնապահպանը:
 
ՔՐԻՍՏԻՆԱ ՏԵՐ-ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ
Past.am