Հայաստանում նշվում է Վարդավառը
ОБЩЕСТВО
Հայաստանում այսօր նշվում է Հայ Առաքելական Եկեղեցու հինգ տաղավար տոներից մեկը՝ Վարդավառը, կամ Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնը։ Վարդավառը կամ վարդեվառը հայ ժողովրդական նախաքրիստոնեական տոն է, որն ըստ եկեղեցական տոնացույցի նշվում է Զատիկից 14 շաբաթ կամ 98 օր հետո, կիրակի։
Տոնի պատմությունը գալիս է դեռևս հեթանոսական ժամանակներից։ Վաղնջական ժամանակներից հուլիս ամսին, դաշտային հիմնական աշխատանքներն ավարտելուց և հացահատիկը հավաքելուց հետո ընդունված սովորություն էր մեծ տոնախմբություն կազմակերպել՝ օրհնելով և զոհաբերություններ անելով դաշտը հովանավորող ուժերին։ Այսպես, տոնահանդեսի անհրաժեշտ դրսևորումներից էր հասկի փնջեր և նույնիսկ խրձեր տանել մեհյանները շնորհակալության տուրք մատուցելով այդ հասկի աճելուն օժանդակած աստվածներին, գառ զոհաբերել ջրերի ակունքների մոտ՝ ջրերի ոգիներին աղերսվող ուխտավայրերում, մեծարելով դաշտային աշխատանքներին խիստ անհրաժեշտ ջուրը հովանավորող ուժերը։ Հնում Վարդավառի տոնը կապում էին հայկական դիցաբանության ջրի, սիրո, պտղաբերության ու գեղեցկության աստվածուհի Աստղիկի հետ։ Վարդավառի տոնը նշվում էր ժողովրդական մեծ հանդիսություններով։ Աստղիկին վարդեր էին նվիրում, աղավնիներ էին բաց թողնում և միմյանց վրա ջուր ցողում։ Ջուր ցողելու սովորությունը պահպանվել է նաև մեր օրերում։
Քրիստոնեական ավանդույթի համաձայն այդ օրը Հիսուս Քրիստոսը Պետրոս, Հակոբ և Հովհաննես առաքյալների հետ բարձրանում է լեռ աղոթելու։ Տապից ու հոգնամությունից առաքյալները քնում են, իսկ աղոթող Քրիստոսի վրա լույս է իջնում, նրա դեմքն արևի նման պայծառանում է, իսկ հագի զգեստը ձյունի նման ճերմակում այնպես, որ ամբողջ լեռը ողողվում է լույսով։ Այդ փայլից առաքյալներն արթնանում են և ականատեսը դառնում Քրիստոսի «Պայծառակերպության» և «Այլակերպության» հրաշքի։ Այստեղից տոնի անունը «Քրիստոսի Պայծառակերպության» կամ «Քրիստոսի Այլակերպության» տոն։
Տոնը հատկապես սիրված է երեխաների շրջանում, բայց մեծերը նույնպես անտարբեր չեն։ Իրար վրա ջուր ցողելու կամ ջրելու ավանդույթը ժողովրդական լեզվում անվանվում է նաև ջրոցի։
Վերջին հարյուրամյակի ընթացքում Հայաստանի հյուսիսարևելյան շրջաններում կայունացել է Վարդավառը հուլիսի 22-ին հաջորդող կիրակի օրը նշելու ավանդույթը։ Այդ օրը, ըստ էության, լավագույնս համապատասխանում է տոնի բովանդակային սկզբունքին, գյուղացու դաշտային աշխատանքները հիմնականում ավարտված են լինում և լիովին իմաստավորվում է հասկերը եկեղեցում կամ գառը ուխտավայրերում զոհաբերելու սովորույթը։
Бвик и Idram — рядом с любителями чтения
Правительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»
Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»
Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»
Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супруги
Опровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»
Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствах
IDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоров
Разъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?
В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер
«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в мире
Ширакская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в Гюмри
Анастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в Уфе
Ucom поддерживает развитие космической инженерии в Армении
«Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 года
Brent подорожала до $63,82 за баррель
Трамп заявил о разочаровании: Зеленский до сих пор не прочитал мирное соглашение США
Таиланд нанес авиаудары по Камбодже
«Символ невосполнимой утраты и единства нашего народа». Абрам Овеян о Спитакском землетрясении
Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»
Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»
В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности»
Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»
Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»
Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 января
Дело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в суд
Над базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроны
В Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов
Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужином
Бессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за сутки
Мы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака Хачатряна
Предстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархии
В Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения
Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в Арцахе
Трамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликту
Добыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
Почему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».
«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»
«Это издевательство над государственностью». «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил бессрочные облигации
Спорное положение закона – политическая дубинка. «Паст»
Пашинян против Церкви: вместо борьбы с кризисом — борьба с Католикосом: «Паст»
Пашинян: Вопрос Нагорного Карабаха был решен в 1996 г, просто никто нам об этом не говорил
Bloomberg: ЕС поставляет в Нигерию запрещенные пестициды, вызывающие рак
Пашинян: В документах по Карабаху есть детали, которые способны вызывать международные проблемы
США приостановили прием иммиграционных заявлений из 19 стран после стрельбы у Белого дома
Рютте: Австралия и Новая Зеландия подключились к закупкам оружия для Украины
Проект «Россия с вами»: специальная партия гуманитарной помощи для переселенцев из Нагорного Карабаха доставлена в Эчмиадзин
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
