Ереван, 10.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


2019-ի բյուջեն անցումային տնտեսական փաստաթուղթ է. «Փաստ»

ОБЩЕСТВО

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Դժվար է ասել՝ ներքաղաքական իրավիճակը, թե նախընտրական թոհուբոհն էր պատճառը, որ այդպես էլ լուրջ մասնագիտական քննարկում չծավալվեց բյուջեի բովանդակության շուրջ: Տպավորությունն այնպիսին էր, որ բյուջեի մասին առանձնապես ասելիք էլ չկա: Առաջին անգամ նույնիսկ տնտեսագետները չեն ցանկանում երկրի համար շատ կարևոր այդ քաղաքական փաստաթուղթը վերլուծել՝ համարելով, որ խորհրդարանական քննարկումների ժամանակ եթե ինչ–որ բան հնարավոր էր ասել, ասվել է:

Այդուամենայնիվ, կարծիք կա, որ հաջորդ տարվա բյուջեն ավելի շատ անցումային ժամանակաշրջանի բյուջե է, քանի որ ներկայացված փաստաթղթից ավելին ակնկալել պարզապես լուրջ չէ: Ինչ վերաբերում է բովանդակայինին, ապա այդ առումով էլ այնքան արձանագրային փաստաթուղթ է, որ չի կարող դիմանալ անգամ ամենամեղմ քննադատությանը:

«Փաստի» հետ զրույցում տնտեսագետներից ոմանք, այնուամենայնիվ, տեսակետ հայտնեցին, որ հաջորդ տարվա բյուջեն ավելի շատ սոցիալական ուղղվածություն ունի և հիմնականում միտված է լինելու արտաքին պետական պարտքը սպասարկելուն: Այսինքն, այն նույնիսկ բարի կամքի դրսևորման բյուջե չի կարելի համարել: Այդ իսկ պատճառով դժվար է ակնկալել, որ հաջորդ ֆինանսական տարում լուրջ տնտեսական առաջընթաց կլինի, հատկապես, եթե երկիրը չորդեգրի խորը բարեփոխումներ իրականացնելու ճանապարհը: 

Ի դեպ, բարեփոխումների ճանապարհով գնալու համար նույնպես ժամանակ է հարկավոր: Ուստի, օդում կախված սպասումները, թե արտահերթ ընտրություններից հետո կարող է տնտեսության զարգացման համար բարենպաստ պայմաններ ստեղծվեն կամ ի հայտ գան նոր իրողություններ, մեղմ ասած՝ մոլորությունների դաշտից է:

Բացենք փակագծերը: Հայտնի փաստ է, որ սովորաբար բյուջեն հիմնված է լինում կառավարության միջնաժամկետ և երկարաժամկետ տնտեսական զարգացման տեսլականի հենքի վրա: Ու հենց այստեղից էլ սկսվում է խիստ անորոշ պատկերի ձևավորումը, քանի որ ներկա իշխանությունները կարծես թե ո՛չ երկարաժամկետ, ո՛չ էլ միջնաժամկետ կտրվածքով որևէ հստակ ծրագիր այդպես էլ չեն ներկայացրել: Անցած 6 ամիսների ընթացքում կառավարությունն ավելի շատ զբաղված է եղել մեծ ու փոքր խնդիրներ լուծելով: Իսկ հիմա, երբ երկիրը համապետական ընտրությունների շեմին է, ու այս պահին դեռ հասկանալի չէ, թե հաջորդ իշխանությունների կողմից երկրի տնտեսական զարգացման ինչ հեռանկար է առաջարկվելու, երկրի գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթից էական սպասումներ ունենալը լուրջ չի կարող լինել: 

Ու եթե դասական իմաստով բյուջեն սովորաբար պետք է արտացոլի թե՛ ֆինանսական հոսքերի ստեղծման, թե՛ դրանց վերաբաշխման ուղիները, ապա 2019–ի բյուջեն առավելապես վերաբաշխման մասով է ավելի հստակ, իսկ հավաքագրման մասով այն ունի իներցիոն բնույթ: Բնական է, որ նման պայմաններում հնարավոր չէ տնտեսական աճ ապահովելու մասին խոսել: 

Բացի այդ, իրավիճակը վերլուծելու և եզրահանգումներ անելու համար տնտեսագետներին հստակ թվեր են պետք, որոնք, կարծես թե, նույնպես հստակ չեն: Նրանց կարծիքով, կայուն տնտեսական աճի մասին չենք կարող երազել անգամ լուրջ խոսել այնքան ժամանակ, քանի դեռ վիճակագրական ցուցանիշները չեն արտացոլում երկրի իրական պատկերը: Այսինքն, այստեղ էլ խնդիրներ կան, քանի որ թվերը հիմնականում չեն արտացոլում տնտեսական իրական պատկերը: Ստացվում է՝ տարիներ շարունակ բարեփոխումների անվան տակ իրականացված իմիտացիոն գործընթացները հանգեցրել են նրան, որ այսօր անգամ հնարավոր չէ հստակ հասկանալ, թե անցած տարիների ընթացքում երկիրը այս կամ այն ուղղությամբ ո՞ր կետից ո՞ւր է հասել: Եվ այս պայմաններում վերլուծել երկրի թիվ մեկ ֆինանսատնտեսական փաստաթուղթը կամ խոսել տնտեսական կայուն զարգացման մասին, տնտեսագետների կարծիքով լուրջ չէ, իսկ բյուջեի կատարման մասով, ինչպես մասնագետներն են ասում, կապրենք, կտեսնենք:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Требование — прекратить нарушение фундаментальных прав граждан Республики Армения: «Всеармянский фронт» провёл акцию протестаЭдуард Сперцян признан лучшим игроком РПЛ по индексу РУСТАТГоспожа прокурор, когда-то вы рыдали в кабинете генерала… А теперь фабрикуете дело против этого же генерала H&M и Стелла Маккартни возвращаются: блестки нулевых и экологичный гламурAFI назвал ленту продюсера Сева Оганяна одним из лучших фильмов годаЛатвия впервые выделит свыше €2 млрд на оборонные расходы в 2026 годуВ 2026 год — со скоростью Ucom: новогодние предложения стартовалиАдвокат: Проведены обыски в квартирах дяди и двоюродной сестры архиепископа Аршака ХачатрянаЛавров: Европа препятствует урегулированию на УкраинеCNN: в Европе начали опасаться отказа Трампа от мирных переговоров по УкраинеПашинян готов изменить Конституцию Армении в угоду мирному соглашению с АзербайджаномБвик и Idram — рядом с любителями чтенияПравительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супругиОпровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствахIDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоровРазъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в миреШиракская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в ГюмриАнастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в УфеUcom поддерживает развитие космической инженерии в Армении «Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 годаBrent подорожала до $63,82 за баррельТрамп заявил о разочаровании: Зеленский до сих пор не прочитал мирное соглашение СШАТаиланд нанес авиаудары по Камбодже«Символ невосполнимой утраты и единства нашего народа». Абрам Овеян о Спитакском землетрясении Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности» Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 январяДело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в судНад базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроныВ Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужиномБессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за суткиМы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака ХачатрянаПредстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархииВ Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в АрцахеТрамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликтуДобыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker ArmeniaПочему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»