Ереван, 20.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Հա­յաս­տա­նի ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան ոլոր­տում հե­ղա­փո­խու­թյան փո­խա­րեն լճա­ցում է

АНАЛИТИКА

Մինչ ՀՀ իշխանությունները կենտրոնացած են ներքաղաքական խնդիրների և ինտրիգների շուրջ, անուշադրության է մատնվում արտաքին քաղաքական իրավիճակի կարևորությունը։ Մեր երկիրը այնպիսի բարդ աշխարհաքաղաքական իրավիճակում է գտնվում, որ առանց ճկուն դիվանագիտություն վարելու անհնար է առաջընթաց արձանագրել։

Խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում իր կառավարությունը ձևավորելուց հետո Փաշինյանը հայտարարեց, որ երկրում տեղի ունեցած հեղափոխությանը պետք է հետևի տնտեսական հեղափոխությունը, սակայն այդպես էլ ոչ մի խոսք չասաց արտաքին քաղաքականության ոլորտում հեղափոխության իրականացման մասին։ 

Չէ, այնպես չէ, որ տնտեսական հեղափոխության մասին հայտարարությունից հետո երկիրը ծաղկեց, բայց արտաքին քաղաքականությունը երբեք այս աստիճան անտեսված չի եղել: 

Երբ Փաշինյանը ընդդիմադիր պատգամավոր էր, քննադատում էր նախկին իշխանությունների կողմից վարվող արտաքին քաղաքականությունը, իսկ իշխանությունը ստանձնելուց հետո նա շարունակեց նախկինների կողմից վարվող արտաքին քաղաքական ուղեգիծը, սակայն արտաքին գործընկերների հետ հարաբերություններում այդպես էլ լուրջ տեղաշարժ ապահովել չկարողացավ։

Առաջին հերթին կարևոր է Հայաստանի կողմից վարվող արտաքին քաղաքականությունը տարածաշրջանային քաղաքականության համատեքստում, քանի որ Թուրքիան և Ադրբեջանը շարունակում են Հայաստանի մեկուսացման իրենց ավանդական քաղաքականությունը։ 

Ադրբեջանը նախաձեռնում է ենթակառուցվածքային և էներգետիկ այնպիսի ծրագրերի իրականացում, որոնք շրջանցում են Հայաստանի տարածքը։ 

Այս տարի ավարտվեց «Հարավային գազային միջանցք» նախագծի առանցքային մաս կազմող Տրանսանատոլիական գազատարի (TANAP) կառուցումը, որով նախատեսվում է ադրբեջանական գազը Եվրոպա տեղափոխել։ Հիմա էլ Թուրքիան և Ադրբեջանը նախագծում են Կարս-Իգդիր-Նախիջևան երկաթգծի կառուցումը։

Տարածաշրջանային նախագծերի առաջքաշման հետ մեկտեղ Ադրբեջանը պարբերաբար նախաձեռնում է բազմակողմ համագործակցության ձևաչափերի ստեղծում։ 

Օրինակ՝ ժամանակ առ ժամանակ կազմակերպվում են Թուրքիա-Վրաստան-Ադրբեջան ձևաչափով բարձրաստիճան պաշտոնյաների հանդիպումներ, զորավարժություններ և այլն։ Նախաձեռնվում է նախագահների հանդիպում՝ Ռուսաստան-Իրան-Ադրբեջան ֆորմատով։ 

Ադրբեջանի կողմից փորձ է կատարվում Հայաստանի դեմ օգտագործել նաև թյուրքալեզու պետությունների համագործակցության հարթակը, և Զանգեզուրի հետ կապված Ալիևի հայտարարությունը դրա վկայությունն էր։

 

Իսկ ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա դեռևս որևէ տարածաշրջանային նշանակություն ունեցող ծրագրերի մաս կազմելու մասին խոսք չկա, չնայած մեր կառավարության խոստումներին, թե Հայաստանը առավել գրավիչ երկիր է դարձել։ 

Կառավարությունն ընդունակ չէ արտաքին գործընկերների հետ հարաբերություններում լուրջ առաջընթաց ապահովել, որի վառ ապացույցն են հայ-ռուսական հարաբերություններում անվստահության խորացումը և անորոշությունը, հայ-ամերիկյան հարաբերություններում տեղաշարժ չի նկատվում, Իրանի և Վրաստանի հետ հարաբերությունների մասով ավելի շատ խոսվում է դարավոր բարեկամության մասին, քան խորացվում է իրական գործընկերությունը, ԵՄ-ի հետ Հայաստանի հարաբերություններն էլ շատ դանդաղ են տեղից շարժվում:

Հայաստանը պետք է կարողանա լիարժեքորեն օգտագործել ՀԱՊԿ-ի և ԵԱՏՄ-ի հարթակների ընձեռած հնարավորությունները, որպեսզի տարածաշրջանում մեծացնի իր դերակատարությունը։ 

Անհրաժեշտ է, որ մեր երկրի կողմից նախաձեռնվեն համագործակցության նոր ձևաչափեր՝ Իրան-Հայաստան-Վրաստան, Ռուսաստան-Իրան-Հայաստան հանդիպումների և եռակողմ նախագծերի իրականացման տեսքով։ 

Կարելի է խորացնել նաև հարաբերությունները արաբական երկրների հետ՝ հատկապես այն ֆոնին, երբ նրանց մոտ մեծ դժգոհություն է առաջացել Թուրքիայի կողմից հյուսիսային Սիրիա ներխուժելու կապակցությամբ։ 

Իսկ այսպիսի լուրջ արտաքին քաղաքական խնդիրներով զբաղվելու փոխարեն, վարչապետը զբաղված է միջին ու փոքր մակարդակի ֆորումների ու փառատոնների մասնակցելով և դրանք ներկայացնելով որպես մեծ հաջողություն։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в МинскеКартина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в КрасноярскеГенсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного КарабахаBernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человекПерсидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчествеС азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для АрменииUcom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами» Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с РоссиейПоведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт АмстердамНапряжная ситуация во дворе церквиВпервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»Что не простили губернатору Ширака? «Паст»Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»Президент Мексики призвала ООН «выполнить свою роль» и избежать кровопролития в ВенесуэлеАнтикоррупционный суд продлил срок ареста мэра Гюмри Вардана Гукасяна еще на 3 месяцПутин: Такой армии, как у России, нет ни у одной страны в мире"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития Добро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Сделал предложение, или искусный «перевод», и..... по какому праву? «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросЛиванские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Треугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Экскурсия в дом-музей Перча Прошяна в Аштараке: школьники прикоснулись к культурному наследию писателяАрмянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в АлматыИтальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условиемПашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей Состоялся закрытый показ фильма «13 секунд»Российский агроэкспорт в ЕАЭС превысил $6 млрд, Армения замыкает списокАдвокат: Ваагн Чахалян содержится в нечеловеческих условиях