Ереван, 19.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


ՍԴ դա­տա­վոր­նե­րի նկատ­մամբ գոր­ծադր­վող ու գոր­ծադր­ե­լիք ճնշում­նե­րը մեծ ռե­զո­նանս են առաջացնելու. «Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» թերթը գրում է․ 

2019 թվականն աչքի ընկավ դատական համակարգի նկատմամբ գործադրված ճնշումներով։ 

Վարչապետի հորդորով տեղի ունեցավ դատարանների շրջափակումը, որի արդյունքում դատավորներն ու դատարանների աշխատակազմերը չկարողացան ներկայանալ աշխատանքի, ինչն աննախադեպ երևույթ էր նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ, գուցե նաև քաղաքակիրթ մարդկության պատմության մեջ։ 

Եվ չնայած դրանից հետո իշխանությունները հայտարարեցին դատական համակարգում վեթթինգի իրականացման անհրաժեշտության մասին, բայց դրանով չբավարարվեցին։ Այս անգամ իշխանության թիրախում հայտնվեց Սահմանդրական դատարանը, որի դատավորների նկատմամբ սկսվեցին աննախադեպ ճնշումներ։ 

Իշխանությունների նպատակը մեկն է՝ վերացնել ՍԴ-ի անկախ կարգավիճակը և ունենալ իրենցից կախյալ ՍԴ դատավորներ, որոնք ընդամենը կուրորեն կկատարեն իշխանության կամքը։ Իսկ կախյալ ՍԴ ունենալու համար առաջին հերթին խնդիր դրվեց հեռացնել ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանին։ 

Եվ պատահական չէ, որ քրեական գործեր հարուցվեցին ոչ միայն ՍԴ նախագահի վրա, այլև ճնշումներ բանեցվեցին նրա շրջապատի հանդեպ: Ճնշումներն այնքան բացահայտ էին, որ նույնիսկ արժանացան միջազգային որոշ կառույցների գնահատականին։ 

ԵԺԿ նախագահ Ժոզեֆ Դոլը նշեց, թե մտահոգված է Հայաստանի ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանի դեմ հարուցված քրեական գործով և նրա հանդեպ սպառնալիքներով ու հորդորեց Եվրոպական և այլ միջազգային կառույցներին համակ ուշադրությամբ հետևել իրավիճակին և կանխել ցանկացած զարգացումներ, որոնք կարող են խաթարել ժողովրդավարությունը Հայաստանում։ 

Իսկ Վենետիկի հանձնաժողովի նախագահ Ջիաննի Բուքիքիոն հայտարարեց, թե իրենք տեղյակ են, որ ՍԴ նախագահը հարվածների տակ է, նրա նկատմամբ ճնշում է գործադրվում։ Ավելին, օրերս Հրայր Թովմասյանը տեսակապի միջոցով զրույց է ունեցել Ջիանի Բուքիքիոյի և Վենետիկի հանձնաժողովի այլ պաշտոնատար անձանց հետ: 

Զրույցի ընթացքում մանրամասն քննարկվել են Բուքիքիոյի վերը նշված հայտարարությունից և «վաղ կենսաթոշակի մեխանիզմ» նախատեսող «Սահմանադրական դատարանի մասին սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» սահմանադրական օրենքի ընդունումից հետո Սահմանադրական դատարանի շուրջ ծավալված իրադարձությունները: 

Իսկ այդ օրենքն իշխանությունները դիտարկում էին որպես ՍԴ դատավորներից ազատվելու ևս մեկ տարբերակ։ Անցած տարվա վերջին Ազգային ժողովն ամբողջությամբ ընդունեց Սահմանադրական դատարանի դատավորների վաղ կենսաթոշակային համակարգի ներդրման օրինագիծը: 

Եթե օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո երկամսյա ժամկետում դատավորները, այդ թվում՝ ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանը, հրաժարական տան, ապա մինչև իրենց պաշտոնավարման ժամկետի լրանալը կստանան իրենց աշխատավարձի չափով կենսաթոշակ։ 

Իսկ դրա համար հարկատուները պետք է վճարեն ավելի քան 600 միլիոն դրամ։ 

Սա, ըստ էության, դատավորներին առաջարկվող կաշառք է, և այն դատավորները, որոնք կհամաձայնեն հրաժարական ներկայացնել աշխատավարձի չափով կենսաթոշակի դիմաց, ըստ էության հարվածի տակ կդնեն իրենց մասնագիտական համբավն ու հեղինակությունը։ 

Այս հանգամանքը իշխանությունները չեն կարող չհասկանալ, և թերևս դրանով է պայմանավորված, որ նրանք մտադիր են նոր ճնշումներ գործադրել դատավորների նկատմամբ, որպեսզի նրանք «պատվավոր» թոշակի գնան։ Սակայն ամեն ինչ պետք է այնպես բեմադրվի, թե իբր այդ որոշումը կայացնելու են դատավորները կամավորության սկզբունքի հիման վրա։ 

Ամենևին պատահական չէ, որ մամուլում տեղեկություններ են շրջանառվում, թե Նիկոլ Փաշինյանը Սահմանադրական դատարանի նախագահի ու դատավորների հարցով գաղտնի ժողով է հրավիրել, որին մասնակցել են իրավապահ կառույցների ղեկավարները: Եվ վարչապետը իրավապահներին հանձնարարել է ակտիվորեն ներգրավվել ՍԴ դատավորների դեմ կոմպրոմատներ հավաքագրելու գործին: 

Հրահանգվել է ցանկացած գնով գտնել և ստեղծել միջոցներ, որոնք կդրդեն դատավորներին հեռանալ, քննարկվել են դատավորներին հրաժարական հարկադրելու տարբեր սցենարներ: 

Սակայն այս անգամ իշխանությունները հաշվի չեն առել, որ իրենց կողմից գործադրվող ու գործադրելիք ճնշումները կարող են մեծ ռեզոնանս առաջ բերել ոչ միայն երկրի ներսում, այլև միջազգային հանրության շրջանում։ 

Եվ երբ տարբեր միջազգային կառույցներ կոշտ գնահատականներով հանդես գան ՀՀ իշխանությունների հասցեին, այն անդառնալի հետևանքներ կարող է ունենալ նրանց միջազգային հեղինակության և վարկանիշի վրա։ 

Իսկ ՍԴ դատավորները, ինչպես ցույց են տալիս նրանցից մի քանիսի հետ հարցազրույցները, արժանապատիվ են ու իրենց դիրքերում ամուր:

Մանրամասները՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում։

 

Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в МинскеКартина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в КрасноярскеГенсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного КарабахаBernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человекПерсидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчествеС азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для АрменииUcom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами» Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с РоссиейПоведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт АмстердамНапряжная ситуация во дворе церквиВпервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»Что не простили губернатору Ширака? «Паст»Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»Президент Мексики призвала ООН «выполнить свою роль» и избежать кровопролития в ВенесуэлеАнтикоррупционный суд продлил срок ареста мэра Гюмри Вардана Гукасяна еще на 3 месяцПутин: Такой армии, как у России, нет ни у одной страны в мире"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития Добро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Сделал предложение, или искусный «перевод», и..... по какому праву? «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросЛиванские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Треугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Экскурсия в дом-музей Перча Прошяна в Аштараке: школьники прикоснулись к культурному наследию писателяАрмянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в АлматыИтальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условиемПашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей Состоялся закрытый показ фильма «13 секунд»Российский агроэкспорт в ЕАЭС превысил $6 млрд, Армения замыкает списокАдвокат: Ваагн Чахалян содержится в нечеловеческих условиях