Ереван, 12.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Ամուլսարի խնդրի ողջ խորությունը հասկանալու համար պիտի մի քանի փաստ իմանաք

АНАЛИТИКА

Ամուլսարի խնդրի ողջ խորությունը հասկանալու համար պիտի մի քանի փաստ իմանաք:

Լոնդոնի ամենահայտնի բանկիրներից մեկը` Նաթան Մայեր Ռոթշիլդը, Ալեքսանդր Համիլթոնի (ԱՄՆ ֆինանսների նախարարը) միջոցով 1791 թվականին ստեղծում է ԱՄՆ-ի առաջին բանկը: Այդ բանկը հիմնականում վարկավորում էր հենց ԱՄՆ կառավարությանը: Այդ դրամավարկային քաղաքականության արդյունքում երկրում կտրուկ աճեց ինֆլյացիան, ինչի արդյունքում ժողովրդի դժգոհության ալիքի վրա բանկի լիցենզիան դադարեցվեց 1811 թվականին: Լիցենզիայի դադարեցումից չորս ամիս անց Միացյալ Թագավորությունը ԱՄՆ-ին պատերազմ է հայտարարում: Չորս տարի անպտուղ բախումներից հետո կողմերը խաղաղություն են կնքում, որի հետևանքով նույն Համիլթոնը ստեղծում է նույն առաքելությունն ունեցող «Երկրորդ Բանկը» (հենց տենց էր անունը): Ընդ որում, այս բանկը, որը պիտի վարկավորեր ԱՄՆ կառավարությանը, որպես սեփական կանոնադրական կապիտալ էր օգտագործել հենց ԱՄՆ բյուջեի փողերը: Այսինքն բանկիրները ստեղծել էին մի բանկ, որը պիտի կառավարեր ԱՄՆ ֆինանսական համակարգն ու իրենց գերշահույթներ ապահովեր, բայց արել էին դա հենց ԱՄՆ ժողովրդի փողերով: Բուն ժողովրդի համար դա որևէ տնտեսական նպատակահարմարություն իհարկե չուներ: Ըստ էության, սա էր Բրիտանիայի հետ պատերազմի դադարեցման նախապայմանը:

Քանի որ Երկրորդ Բանկի գործունեությունն էլ վնասից բացի որևէ բան չէր տալիս ամերիկայի ժողովրդին, այդ երկրի նախագահ Էնդրյու Ջեքսոնը չի երկարացնում բանկի լիցենզիան ու հանձնարարում է իր ֆինանսների նախարարին բոլոր պետական միջոցները դուրս բերել բանկի հաշիվներից: Ֆինանսների նախարարը հրաժարվում է դա անել ու ազատվում ա պաշտոնից: Նույն պաշտոնից ազատվում են ևս երկու ֆինանսների նախարարներ, ովքեր, իրար փոխարինելով, հրաժարվում են Ռոթշիլդի բանկից ԱՄՆ պետական միջոցները դուրս բերել: Ամիսներ անց վերջապես գտնվում է այնպիսի մի ֆինանսների նախարար, ով նախագահի հրամանը կատարում է: Դրան ի պատասխան բանկը երկրում հրահրում է ֆինանսական կոլապս: Պետությունը այնուամենայնիվ դիմանում է ու տնտեսական թռիչքաձև աճ է գրանցում, որը թույլ տվեց նույնիսկ մարել ԱՄՆ-ի պարտքերը: Այս ամենի հետևանքով նախագահ Էնդրյու Ջեքսոնի վրա մի քանի հարձակում է տեղի ունենում, այդ թվում նաև մահափորձ, որից նա փրկվում է հրաշքով...

Հաջորդ 30 տարին ԱՄՆ-ն թռիչքաձև աճում է` փաստացի չունենալով կենտրոնական բանկ: Որպես փող այնտեղ օգտագործում էին ոսկյա և արծաթյա դրամներ, բայց առանձին մասնավոր բանկեր թողարկում էին սեփական թղթադրամները, ինչը լուրջ խնդիրներ է ստեղծում բնակչության համար, քանի որ այդ առանձին բանկերը պարբերաբար «գցում» էին իրենց ավանդատուներին: 1861 թվականին նորընտիր նախագահ Լինքոլնը որոշում է վերջ տալ այդ «բեսպրեդելին» ու սկսում է թողարկել առաջին ամերիկյան պետական թղթադրամը՝ greenback-ը (այսինքն «կանաչ հետև», որտև հետին կողմը կանաչ էր): Սա առաջին թղթադրամն էր, որը թողարկվում էր ոչ թե բանկերի կողմից, այլ հենց ԱՄՆ գանձապետարանի կողմից: Նույն 1861-ին, Լինքոլնի ընտրվելուց մեկ ամիս անց, ԱՄՆ-ում քաղաքացիական պատերազմ է սկսվում, որը ավարտվում է Լինքոլնին սպանելուց երեք շաբաթ անց: Եվս մի քանի ամիս անց շրջանառությունից անվերադարձ դուրս են բերվում Լինքոլնի greenback-երը:

1881 թվականին նախագահ է ընտրվում նախկինում Կոնգրեսի բանկային վերահսկողության հանձնաժողովի ղեկավար Ջեյմս Գարֆիլդը: Իր առաջին ելույթներից մեկում նա ասաց՝ «երկրի առևտուրն ու արդյունաբերությունը վերահսկում է նա, ով կառավարում է փողային մասսան, հենց որ մարդիկ հասկանան, որ ողջ համակարգը վերահսկվում է մի քանի ազդեցիկ անձանց կողմից, նրանց այլև պետք չի լինի բացատրել, թե որտեղ է բոլոր դեպրեսիաների ու ինֆլյացիների ակունքը»: Այս ելույթից շաբաթներ անց նա սպանվեց` կառավարելով ընդամենը 5 ամիս:

1900 թվականին վերընտրվում է նախագահ Վիլիամ Մակինլին, ում հրահանգով հակամենաշնորհային քննություն է սկսվում, բանկային ոլորտը փաստացի մենաշնորհած, JPMorgan-ի նկատմամաբ: Ջոն Պիրպտոն Մորգանը այն վարկային գործակալն էր, ով ժամանակին Ռոտշիլդի միջոցներով վարկավորում էր ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմը: Քննության մեկնարկից ամիսներ անց Մակկինլին սպանվում է: Հակամենաշնորհային քննությունն անշուշտ կարճվում է:

Նույն Մորգանի և մի քանի այլ բանկիրների նախաձեռնությամբ 1913 թվականին հիմնադրվում է Ֆեդերալ Ռեզերվը՝ ԱՄՆ կենտրոնական Բանկը, որը կառավարվում է 12 մասնավոր բանկերի կողմից: Այդ օրենքը ստորագրել է, չգիտես ինչու մեր բոլորիս կողմից սիրված ու շատ հասկանալի պատճառով բանկիրների կողմից փայփայված, գլոբալիստ, Վուդրո Վիսլոնը:

Ոչ պակաս գլոբալիստ Ռուզվելտի օրոք հակաճգնաժամային միջոցների պատրվակի տակ պետությունը սկսում է բնակչության ձեռքերից փաստացի առգրավել ոսկին ու արծաթը` ստիպելով այն վաճառել շուկայականից 3 անգամ ցածր գնով: Ստեղծվում էր դոլարի` որպես փոխարժեքի մենաշնորհը:

Նույն Ռուզվելտի օրոք 1944 թվականին Բրետոն Վուդսում հիմնադրվեց արդեն միջազգային ֆինանսական կառավարման մեխանիզմը: Եթե Ֆեդերալ Ռեզերվը ստեղծվել էր ամերիկյան հիմնարկներին վարկավորած բանկերի ռիսկերը ապահովագրելու համար, ապա Բրետոն Վուդսը նույն բանը պիտի աներ երկրորդ համաշխարհայինի արդյունքում` Ամերիկայի կողմից արտաքին շուկաներ գրաված ընկերություններին օժանդակելու համար: Բրետոն Վուդսի պաշտոնական հիմնավորումը պնդում էր, որ այն ստեղծված է տնտեսական նացիոնալիզմի դեմ: Ու մեծ առումով դա ճիշտ էր, Բրետոն Վուդսը գլոբալիզմի ֆինանսական սկիզբն էր: Ամերիկացիք փորձում էին գլոբալիզմը կառուցել դոլարի հիման վրա: Բրիտանացիք պահանջում էին կապել փոխարժեքները ոսկուն, որպեսզի ֆունտ ստերլինգն էլ դիրքերը չկորցնի: Մինչդեռ Ստալինը միակն էր, ով առհասարակ չվավերացրեց Բրետոն Վուդսը, նախաձեռնելով սեփական գլոբալ փոխարժեքի պրոյեկտը, ինչն էլ զարկ տվեց սառը պատերազմին: Խրուշչյովը, իշխանության գալով շատ կասկածելի պայմաններում, իհարկե միանգամից խաչ է քաշում Ստալինի պլանների վրա:

1963-ի հունիսին իր 11110 համարի գործադիր հրամանով նախագահ Քենեդին թույլ տվեց ԱՄՆ գանձապետարանին նորից, Լինքոլնից հետո առաջին անգամ թողարկել սեփական թղթադրամը: Նա սպանվեց 4 ամիս անց: Եվս 4 ամիս անց վերոհիշյալ հրամանը անվավեր ճանաչվեց:

1968-ին նախագահի պաշտոնից հրաժարական տվեց Դե Գոլը, ով համարձակվեց պահանջել, որ ԱՄՆ-ն Ֆրանսիայում կուտակված դոլարները փոխանակի իրենց հասանելիք ոսկու հետ: ԱՄՆ-ն երեք տարի բանակցելուց հետո դոլարը փոխեց մի քանի տոննա ոսկու հետ, բայց այնուհետև փոխեց նաև Դե Գոլին:

1971 թվին տնտեսական ճգնաժամում հայտնված նախագահ Նիքսոնը որոշում կայացրեց դուրս գալ Բրետոն Վուդսից: Ամիսներ անց ի հայտ է գալիս Ուոթերգեյթի սկանդալը, որի արդյունքում Նիքսոնը հրաժարական է տալիս: ԱՄՆ-ն այնուհետև դուրս է գալիս ճգնաժամից և դրանում ամենամեծ ավանդը ունի, որքան էլ զարմանալի է՝ Սովետական Միությունը: Ճգնաժամում հայտնված հակառակորդին հարվածելու փոխարեն` Սովետն անում է ուղիղ հակառակը: Բրեժնևը իջեցնում է նավթի գները, ստորագրում է ռազմավարական զինատեսակների սահմանափակման պայմանագիրն ու վավերացնում է Հելսինկյան ակտը: Այսինքն Սովետը ԱՄՆ-ին հարվածելու փոխարեն հասնում է օգնության` թե տնտեսական, թե ռազմական և թե քաղաքական ոլորտում, ինչն էլ հիմք հանդիսացավ Սովետի կործանման: Բրեժնևը դե Կադիլակ սիրող տղա էր, նա Ստալինի պես մի շինելով չէր կարում սաղ կյանքն ապրեր:

Սակայն Բրետոն Վուդսի քայքայումը ոչ թե գլոբալիզմի վերջը դրեց այլ փոխեց գլոբալ ֆինանսական շուկաների կառուցվածքը` ոսկուց շեշտը դնելով դոլարի վրա: Ծնվեց FOREX-ը, իսկ FOREX-ը ծնեց փոխարժեքային սպեկուլյանտներին, մարդկանց, ովքեր զարմանալիորեն միշտ ճիշտ պահին ճիշտ տեղում էին հայտնվում, նրանցից ամենա հայտնին Ջորջ Սորոսն էր: Մարդ, ով հայտնի դարձավ, երբ սպեկուլյացիայով ստիպեց Միացյալ Թագավորությանը ֆունտ ստերլինգը ժամանակավորապես հեռացնել բորսայից` միլիարդավոր վնասներ կրելով: Սա դոլարի հեգեմոնիայի հաստատման վերջին փուլն էր:

Սորոսենց համար մեկ թշնամին՝ Թրամփը, ինչպես և բոլորը վերոհիշյալ նախագահները, տնտեսական ազգայնականության խորհրդանիշն է, հետևաբար, եթե չի ստացվում նրան պաշտոնանկ անել կամ գոնե սպանել, ուրեմն մնում է քաղաքացիական պատերազմի տարբերակը: Հատկանշական է, որ առաջին քաղաքացիական պատերազմում Լինքոլնի հյուսիսը հաղթեց հարավին, քանի որ Ռուսական Կայսրությունը սպառնաց խառնվել, օգնելով հյուսիսին, եթե Բրիտանիան խառնվեր` օգնելով հարավին: Ու հիմա էլ բանը նրանում է, որ Ռուսատանի ղեկավարը ոչ Խրուշչյովն է, ոչ էլ Բրեժնևը: Ընդհակառակը, նա շատ բաներով հենց Ստալինին է նման, օրինակ, նա վերջին տարիներին կուտակել է նույնքան ոսկու պաշար, որքան Ստալինը 1941 թվականի դրությամբ:

Ստեղծված իրավիճակում ոսկու գինը կտրուկ աճում է ու աճելու է, հետևաբար աճելու է նաև ոսկու հանքերի արժեքը... Գլոբալիստները փորձում են դրա դեմն առնել ու պահեն դոլարի արժեքը, բայց դեռևս ապարդյուն:

Հ.Գ. Իմիջիայլոց նացիոնալիստ Լինքոլնին քաղաքացիական պատերազմում աջակցած ռուսական կայսր Ալեքսանդր II-րդ Ազատարարին էլ են սպանել: Ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմի ավարտից մի քանի ամիս անց էր առաջին փորձը: Միանգամից չստացվեց, ահագին չարչարվեցին, 15 տարի շարունակ փորձելով, 6րդ փորձից նոր տեղի ծռիստների մոր ստացվեց: Բայց որ սկսին տեռորը, մի 40 տարի չէին թարգում... մինչև Ստալինի գալը: Ալեքսանդր II-րդն էլ դե գերմանացիների հետ էր շատ մոտ, դաշնակից էին: Ոբշեմ... բան չի փոխվել:

The Telegraph: Министр войны США отстранил командующего армией от переговоров по УкраинеПашинян перешёл опасную границу: Российская епархия — объединённый центр Святой Армянской Апостольской Церкви Россия готовит ответные меры против Бельгии на случай бессрочной заморозки ее активовУчёные впервые поймали сверхредкую ядерную реакцию на СолнцеИзраиль атаковал тренировочный лагерь «Хезболлы» на юге ЛиванаБеспилотники ударили по одному из крупнейших НПЗ в центральной РоссииАронян победил Карлсена и взял титул Freestyle ChessПервопрестольный Святой Эчмиадзин вновь призвал 10 епископов вернуться в каноническое полеКвота на беспошлинный ввоз электромобилей в Армению может быть увеличенаФон дер Ляйен заявила, что Трампу не стоит вмешиваться в демократию ЕСАрмении придется выбрать между ЕС и ЕАЭС: Алексей ОверчукЮнибанк выпустил новый транш драмовых бессрочных облигаций со ставкой 13,75% годовых Юнибанк присоединился к международной Ассоциации банкиров по финансам и торговле (BAFT)Бенефициаром декабря в рамках инициативы «Сила одного драма» стал благотворительный фонд City of Smile На имена Зеленского и Ермака были обнаружены заграничные паспорта (Фото) Экономический суверенитет или политическая разменная монета: какова цена сближения с ЕС? На что указывают позорные цифры? «Паст»Обеспокоенная Европа поднимает голос: авторитетные международные деятели предупреждают: «в Армении уничтожают Церковь»: «Паст»Алиев не ждет выборов, он требует сейчас: «Паст»Ереван отверг заявления Баку о противоречии повестки Армения-ЕС мирному процессуСамвел Карапетян подвергается строжайшему политическому преследованию и незаконно содержится под стражей около 6 месяцев: адвокатСемён Багдасаров: Выбор Турции вместо России — опасная историческая слепотаСуд в США разрешил министерству юстиции обнародовать секретные стенограммы по делу ЭпштейнаПервопрестольный Эчмиадзин готов поддержать инициативы по изучению документов о Геноциде армян: Католикос Гарегин IIТребование — прекратить нарушение фундаментальных прав граждан Республики Армения: «Всеармянский фронт» провёл акцию протестаЭдуард Сперцян признан лучшим игроком РПЛ по индексу РУСТАТГоспожа прокурор, когда-то вы рыдали в кабинете генерала… А теперь фабрикуете дело против этого же генерала H&M и Стелла Маккартни возвращаются: блестки нулевых и экологичный гламурAFI назвал ленту продюсера Сева Оганяна одним из лучших фильмов годаЛатвия впервые выделит свыше €2 млрд на оборонные расходы в 2026 годуВ 2026 год — со скоростью Ucom: новогодние предложения стартовалиАдвокат: Проведены обыски в квартирах дяди и двоюродной сестры архиепископа Аршака ХачатрянаЛавров: Европа препятствует урегулированию на УкраинеCNN: в Европе начали опасаться отказа Трампа от мирных переговоров по УкраинеПашинян готов изменить Конституцию Армении в угоду мирному соглашению с АзербайджаномБвик и Idram — рядом с любителями чтенияПравительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супругиОпровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствахIDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоровРазъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в миреШиракская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в ГюмриАнастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в УфеUcom поддерживает развитие космической инженерии в Армении «Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 года