Իշխանությունները փորձում են հանրությանն անընդհատ կերակրել քարոզչական խայծերով
ПОЛИТИКАԿորոնավիրուսի համավարակը շատ լուրջ հարված է հասցրել Հայաստանի տնտեսությանը։ Եվ չնայած իշխանությունները փորձում են լավատեսություն սերմանել հանրության շրջանում, թե ամեն ինչ լավ է լինելու, բայց փորձագետներից շատերը հոռետեսական կանխատեսումներ ունեն՝ մանավանդ հաշվի առնելով այն ռիսկը, որ կորոնավիրուսի համավարակը աշնանը և ձմռանը, հիմնականում ցուրտ եղանակային պայմաններով պայմանավորված, կարող է ունենալ նոր բռնկումներ։
Եվ պատահական չէ, որ անգամ գնահատականներ են հնչում, թե Հայաստանի տնտեսական անկումը մինչև տարեվերջ կարող է հասնել անգամ երկնիշ թվի, ինչպես եղավ նախորդ համաշխարհային ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի ժամանակ՝ 2009 թվականին, երբ Հայաստանում տնտեսական անկման ցուցանիշը կազմեց 14 տոկոս, որի արդյունքում մեր երկիրը ամենամեծ տնտեսական անկում ունեցող երկրների շարքում հայտնվեց։
Ճիշտ է՝ կառավարությունը բիզնեսին աջակցություն տրամադրելու որոշակի նախաձեռնություններով հանդես գալիս է, սակայն դրանց դրական էֆեկտը շատ քիչ է, քանի որ տնտեսության համար հզոր խթան է անհրաժեշտ, իսկ մի քանի վարկ կամ արտոնություն տրամադրելով հարց չի լուծվում։ Իշխանություններն իրենց հույսը դրել են հիմնականում դրսից ստացվող վարկերի և արտաքին պարտքի ավելացման վրա, սակայն տնտեսական միջավայրի վերականգնման տեսանկյունից պակաս կարևորություն չունի արտերկրից ներդրումների ներգրավումը, որը պետության վրա պարտքային բեռ չի դնում։
Ներդրումների մասին խոսակցությունները եղել և մնում են գործող իշխանությունների նախընտրած թեմաներից մեկը, բայց, որպես օրինաչափություն, այդ ներդրումներն այդպես էլ մնում են օդում կախված։ Ու, որպես կանոն, իշխանությունները, ջուրը չմտած, սկսում են բոբիկանալ։
Կարելի է հիշել, թե ինչպիսի ոգևորվածությամբ էր իշխանական քարոզչամեքենան տարփողում ներդրումների իրականացման և գործարանների կառուցման թեմաները։ Իսկ քաղաքացիներից շատերն էլ հավատում էին, թե ուր որ է՝ տնտեսական հրաշք է տեղի ունենալու, բայց իշխանության խոստացած ներդրումների թեման այդպես էլ գործնական բնույթ չէր ստանում և մնում էր քարոզչական դաշտում։
Այդպես եղավ, օրինակ՝ Կոտայքի մարզում վերելակների գործարանի կառուցման հարցում, երբ իշխանության ներկայացուցիչները հայտարարեցին, թե չինական «Էլեվատոր Մանուֆաքթուրինգ» ընկերության հետ հուշագիր են ստորագրել, որ Կոտայքի մարզում առաջիկայում կառուցվի վերելակների արտադրության գործարան, բայց հետո պարզվեց, որ ներդրողների հետ բանակցություններն ավարտվել են՝ որևէ արդյունք չտալով, իսկ վերելակների հավաքման արտադրամաս հիմնելու ծրագիրն ուղղակի տապալվել է։ Այդպիսի պատմության ականատես եղանք նաև ֆոտովոլտային մարտկոցների գործարանի կառուցման հարցում, և նմանատիպ չկայացած ներդրումների ցանկը կարելի է շարունակել։
Բայց հիմա էլ, որպեսզի իշխանությունները ցույց տան, թե ներդրումների թեման իրենց ուշադրության կենտրոնում է, մամուլում շրջանառության մեջ են դնում այն լուրերը, թե Չինաստանը «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» մեգածրագրի շրջանակներում Հայաստանում 10-15 մլրդ դոլարի ներդրում կանի՝ «Խելացի գիտական քաղաք» հիմնադրելու համար։ 15 միլիարդ դոլար գումարը ահռելի գումար է Հայաստանի պայմաններում, բայց ուշագրավ է, որ այս տեղեկության հրապարակումից քիչ անց տնտեսագետները շատ արագ նկատեցին, որ 15 մլրդ դոլար ներդրում բերող ընկերության կայքում վերջին թարմացումն արվել է 2015 թվականին, և ընդհանրապես ոչ մի տեղեկատվություն չկա այս ներդրման մասին։ Այս ամենը լուրջ կասկածների տեղիք տվեց, թե նշված ներդրումային ծրագիրն երբրևէ կարող է իրականություն դառնալ։
Բացի այդ, եթե իշխանություններն իրենք էլ համոզված լինեին, որ Չինաստանի կողմից 15 միլիարդ դոլարի ներդրումն իրատեսական է, ապա դրա մանրամասները հանրությանը ներկայացնելու գործն իր վրա կվերցներ վարչապետ Փաշինյանը, որը նախընտրում է պարբերաբար իր ֆեյսբուքյան էջով շինարարության, տնտեսվարողների գործունեության ու ներդրումների մասին պատմող կարճ տեսանյութեր տարածել։
Փաստորեն ստացվում է, որ կրկին գործի է դրվել իշխանության հերթական ծրագիրը՝ ցույց տալ, թե գործ են անում, որի արդյունքում էլ արտասահմանի խոշոր ներդրողների հետաքրքրությունը Հայաստանի նկատմամբ մեծանում է, սակայն հարցական է, թե ի վերջո հնարավոր կլինի՞ հանրությանն անընդհատ կերակրել քարոզչական խայծերով: