Միամտություն է ներկայիս իրավիճակում հայ-թուրքական երկխոսությունից որևէ դրական ակնկալիք ունենալը. «Փաստ»
АНАЛИТИКА
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Շուտով կմեկնարկեն հայ-թուրքական բանակցությունները։ Կամ գուցե արդեն փաստացի մեկնարկել են: Թուրքիայի կողմից այս հարցով բանագնաց է նշանակվել հակահայկական դիրքորոշում ունեցող և Հայոց ցեղասպանության պատմական իրողությունը հերքող պրոֆեսիոնալ դիվանագետ Սերդար Քըլըչը։ Թվում էր, թե այս քայլին ի պատասխան հայկական կողմից էլ Թուրքիայի հետ բանակցելու համար նույնպես փորձված դիվանագետ է նշանակվելու, սակայն պատվիրակ նշանակվեց ՔՊ-ական Ռուբեն Ռուբինյանը։
Վերջինիս նշանակումը աղմուկի ու տարակուսանքի պատճառ դարձավ, քանի որ նա չունի համապատասխան դիվանագիտական աշխատանքի փորձ և ընդունակություններ, առավել ևս թուրք պատվիրակի փորձառության ֆոնին։ Թերևս Ռուբինյանին նշանակելու հիմնական պատճառը կապվում է Թուրքիայում նրա սովորելու հանգամանքի հետ, սակայն դժվար թե հայկական կողմի համար այն որևէ դրական ազդեցություն ունենա։ Այսուամենայնիվ, խնդիրը նույնիսկ Ռուբինյանի նշանակումը չէ և ավելի գլոբալ, ավելի խորքային բնույթ է կրում։ Մեծ հաշվով, Հայաստանի դիրքերը ոչ թե մեկ պատվիրակի գործողություններից են կախված, այլ իշխանությունների բնույթից։
Պատերազմից հետո Փաշինյանի իշխանությունը որևէ կերպ ընդունակ չի եղել վերականգնել Հայաստանի խարխլված հեղինակությունը ու, արժանապատիվ դիրքերից հանդես գալու փոխարեն, անընդհատ ընդառաջ է գնացել թուրք-ադրբեջանական պահանջներին։ Այսինքն՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների շուրջ բանակցությունները մեծապես կապված են երկրի ղեկավարության դիրքորոշումից։ Իսկ Փաշինյանը գոնե մինչ այս պահը միայն զիջողի ու հարմարվողի դերում է հանդես գալիս։ Եվ այս համատեքստում ստացվում է, որ հայկական կողմի բանագնացն ընդամենը շարքային կապ հաստատողի դերակատարություն է ունենալու։ Եվ ով էլ բանագնաց նշանակվեր, դրանից շատ բան չէր փոխվելու։
Օրինակ՝ եթե Ռուբինյանի փոխարեն հայկական կողմից բանագնաց նշանակվեր Փաշինյանի «թիմից» ցանկացած մեկ ուրիշը կամ նույնիսկ որևէ պրոֆեսիոնալ դիվանագետ, միևնույնն է, նույն արդյունքն ենք ունենալու։ Խնդիրը նույնիսկ արդյունքի բովանդակությունը չէ, արդյունքի շահեկանությունը չէ, այլ պարզ արձանագրումը, որ ցանկացած բանագնաց իրականացնելու է օրվա իշխանությունների կուրսը: Մյուս կողմից էլ՝ իրավիճակն այնպիսին է, որ դժվար թե փորձ ունեցող որևէ պրոֆեսիոնալ դիվանագետ համաձայներ կատարել բանագնացի առաքելությունը Փաշինյանի կառավարման պայմաններում, երբ Հայաստանն ընդհանրապես դադարել է տարածաշրջանային գործոն լինելուց։
ԱԳ նախարար Արա Այվազյանի հրաժարականից հետո փորձված դիվանագետներից ոչ ոք չհամաձայնվեց անգամ արտգործնախարար աշխատել, ուր մնաց, որ համաձայնեին լինել Փաշինյանի պատվիրակը, որը թուրքերին անընդհատ խնդրողի ու նրանց զիջումները բավարարողի առաքելություն է իրականացնում։ Իսկ Անկարան շարունակում է հայկական կողմի վրա ճնշում գործադրել նաև Ադրբեջանի պահանջների միջոցով։ Եվ դրանով է պայմանավորված, որ թուրքական պաշտոնական շրջանակների կողմից անընդհատ դիրքորոշում է հնչում առ այն, որ Հայաստանի ու Թուրքիայի հետ հարաբերությունները կախված են նաև հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից։
Ինչ վերաբերում է ներկայիս իրավիճակի ու 2008-2011 թվականների ընթացքում «ֆուտբոլային դիվանագիտություն» անվանումը ստացած գործընթացի միջև տարվող համեմատականներին, ապա այս երկու գործընթացներն ուղղակի անհամեմատելի են, քանի որ տարիներ առաջ Թուրքիան ստիպված էր հաշվի նստել Հայաստանի դիրքորոշման հետ, որը պահանջում էր հարաբերությունների կարգավորում առանց նախապայմանների։ Իսկ շփումները տեղի էին ունենում նախագահների ու արտգործնախարարների մակարդակով, այլ ոչ թե հատուկ նշանակված բանագնացների։
Բանագնացների միջոցով բանակցելու նպատակահարմարությունը թուրքական կողմը միակողմանի է որոշել, քանի որ դրանով մի կողմից՝ Անկարան միջազգային հանրությանը ցույց կտա, թե իրենք շարժվում են բարիդրացիության սկբունքներից ելնելով, մյուս կողմից էլ՝ ժամանակ կձգեն ու Հայաստանի վզին նորանոր պահանջներ կփաթաթեն, իսկ եթե պետք լինի, բանակցությունները կտանեն փակուղի ու դրանում կմեղադրեն հայկական կողմին։ Այնպես որ, միամտություն է այսպիսի իրավիճակում հայ-թուրքական երկխոսությունից որևէ դրական ակնկալիք ունենալը։
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
На имена Зеленского и Ермака были обнаружены заграничные паспорта (Фото)
Экономический суверенитет или политическая разменная монета: какова цена сближения с ЕС?
На что указывают позорные цифры? «Паст»
Обеспокоенная Европа поднимает голос: авторитетные международные деятели предупреждают: «в Армении уничтожают Церковь»: «Паст»
Алиев не ждет выборов, он требует сейчас: «Паст»
Ереван отверг заявления Баку о противоречии повестки Армения-ЕС мирному процессу
Самвел Карапетян подвергается строжайшему политическому преследованию и незаконно содержится под стражей около 6 месяцев: адвокат
Семён Багдасаров: Выбор Турции вместо России — опасная историческая слепота
Суд в США разрешил министерству юстиции обнародовать секретные стенограммы по делу Эпштейна
Первопрестольный Эчмиадзин готов поддержать инициативы по изучению документов о Геноциде армян: Католикос Гарегин II
Требование — прекратить нарушение фундаментальных прав граждан Республики Армения: «Всеармянский фронт» провёл акцию протеста
Эдуард Сперцян признан лучшим игроком РПЛ по индексу РУСТАТ
Госпожа прокурор, когда-то вы рыдали в кабинете генерала… А теперь фабрикуете дело против этого же генерала 
H&M и Стелла Маккартни возвращаются: блестки нулевых и экологичный гламур
AFI назвал ленту продюсера Сева Оганяна одним из лучших фильмов года
Латвия впервые выделит свыше €2 млрд на оборонные расходы в 2026 году
В 2026 год — со скоростью Ucom: новогодние предложения стартовали
Адвокат: Проведены обыски в квартирах дяди и двоюродной сестры архиепископа Аршака Хачатряна
Лавров: Европа препятствует урегулированию на Украине
CNN: в Европе начали опасаться отказа Трампа от мирных переговоров по Украине
Пашинян готов изменить Конституцию Армении в угоду мирному соглашению с Азербайджаном
Бвик и Idram — рядом с любителями чтения
Правительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»
Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»
Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»
Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супруги
Опровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»
Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствах
IDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоров
Разъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?
В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер
«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в мире
Ширакская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в Гюмри
Анастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в Уфе
Ucom поддерживает развитие космической инженерии в Армении
«Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 года
Brent подорожала до $63,82 за баррель
Трамп заявил о разочаровании: Зеленский до сих пор не прочитал мирное соглашение США
Таиланд нанес авиаудары по Камбодже
«Символ невосполнимой утраты и единства нашего народа». Абрам Овеян о Спитакском землетрясении
Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»
Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»
В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности»
Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»
Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»
Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 января
Дело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в суд
Над базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроны
В Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов
Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужином 
