Ереван, 22.Ноябрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Ի՞նչ է լինում, երբ իշխանության են գալիս պոպուլիստ պատեհապաշտները․ «Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Յուրաքանչյուր պետության հաջողությունն ու զարգացումը կախված է մի շարք չափանիշներից՝ բնակչության քանակ, տնտեսական ներուժ, ունեցած ռեսուրսներ, ռազմական հզորություն, տարածքի չափ և այլն։ Սակայն կա մի կարևոր հանգամանք, որը միշտ էլ էական նշանակություն է ունեցել, սակայն վերջին շրջանում դարձել է ճակատագրական շատ երկրների համար։ Խոսքը պետության արդյունավետ կառավարման մասին է, իսկ եթե ավելի ճշգրիտ լինենք՝ կառավարիչների։ Խնդիրն այն է, որ կան հաջողված երկրների օրինակներ, որոնք չունեն մեծ բնակչություն, տարածք կամ ռեսուրսներ, սակայն արդյունավետ կառավարման արդյունքում կարողացել են մեծ ձեռքբերումներ ունենալ։

Սակայն կան նաև մեծ ռեսուրսներ և հնարավորություններ ունեցող երկրներ, որոնք անարդյունավետ ու ոչ ճիշտ կառավարման արդյունքում (անկախ օբյեկտիվ կամ սուբյեկտիվ պատճառներից) «պատվավոր» տեղ են զբաղեցնում ձախողված երկրների շարքում։ Օրինակ՝ Ուկրաինան, որը Եվրոպայում Ռուսաստանից հետո երկրորդ ամենամեծ տարածքն ունեցող երկիրն է և զգալի բնական ռեսուրսների է տիրապետում, ԽՍՀՄ փլուզումից ի վեր ուներ բոլոր հնարավորությունները արագ զարգանալու համար։ Սակայն այդ երկիրը տարիներ շարունակ հետ է գլորվում, տնտեսությունը գոյատևում է միայն դրսի օգնության հաշվին, իսկ բնակչությունը նվազում է։ Ավելին՝ հայտնվելով աշխարհաքաղաքական շահերի բախման կիզակետում՝ Ուկրաինան երկատվել է ու ի վիճակի չէ իրական զարգացման ուղի ընտրել։

Իսկ Ուկրաինայի քայքայումն ու ներկայիս քաոսը մեծապես պայմանավորված են Ուկրաինայի ղեկավարների անհեռատեսությունից, որի ակորդը դարձավ Զելենսկին, որն իր արևմտյան հովանավորներին գոհացնելու նպատակով այնպիսի քաղաքականություն վարեց, որ Ուկրաինան կարճ ժամանակամիջոցում առաջընթացի մեծ հնարավորություններ ունեցող երկրից դասվեց ամենից շատ ձախողված պետությունների շարքին։ Նույնպիսի իրավիճակ էր նաև Վրաստանում, երբ իշխանության եկավ ավանտյուրիստ Սահակաշվիլին, որն իր հովանավորների ակնկալիքներն իրականություն դարձնելու նպատակով Վրաստանի պետական շահերը դրեց հարվածի տակ։ Նա, հաշվի չառնելով ռեալ իրողությունները, իր ուժերից վեր հավակնություններ ներկայացրեց, որի արդյունքում հրդեհներ բռնկվեցին Աբխազիայում ու Հարավային Օսիայում՝ բոլոր հայտնի հետևանքներով։ Կարելի է զուգահեռներ տանել նաև Հայաստանի հետ։

Մեր երկրում ևս փողոցից իշխանության եկան պատեհապաշտ պոպուլիստները, որոնք, չունենալով համապատասխան բազա, մեծ-մեծ խոստումներ էին տալիս հայ ժողովրդին։ Եվ իր խոստումներն իրականություն դարձնելու փոխարեն Փաշինյանը հասցրեց պետությունը վերածել սոցցանցային թատրոնի, երբ երկիրը կառավարում էր քրեական գործերի մասին «բռնոցի-թողոցի» ֆիլմերով, ընդդիմադիրներին հայհոյող ֆեյքերի բանակներով, աննպատակ սելֆիներով ու ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերներով։ Փաստորեն, վերջինս քաղաքականությունը կառուցեց ոչ թե զարգացման ու հասարակության համախմբման օրակարգի, այլ անցյալը և նախկին ձեռբքերումները մերժելու շուրջ, որի արդյունքում պառակտեց հասարակությունը սևերի ու սպիտակների, թշնամացրեց քաղաքացիներին, թիրախավորեց ազգային արժեքները և պաշտոնների նշանակեց անորակ կադրերի։ Իսկ արտաքին քաղաքականության ոլորտում Փաշինյանը հասցրեց խաթարել դաշնակից Ռուսաստանի և այլ գործընկեր պետությունների հետ Հայաստանի ունեցած հարաբերությունների բնականոն հունը։ Պետական կառավարման այս ուղղությունների ձախողման արդյունքում էլ հակառակորդը, հասկանալով ճակատագրի ընձեռած պատեհ առիթը, Արցախի դեմ ագրեսիա սկսեց։

Սակայն Արցախի դեմ ռազմական ագրեսիան բավարար չեղավ, որպեսզի իշխանությունները սթափվեին։ Ավելին, նրանք, տանուլ տալով պատերազմը, դեռևս շարունակում են հանրությանը խաբել մանիպուլ յացիաներով։ Փաստացի, այն, ինչ անում է հիմա Զելենսկին, 2020 թվականին կատարում էր Փաշինյանը։ Նա մեկը մյուսի հետևից ուղիղ եթերներ էր կազմակերպում, բարոյախրատական ճառեր ասում՝ կոչ անելով զինվորական հագուստ և զրահաբաճկոն վերցնել, կամավորական ջոկատներ կազմել և տեր կանգնել «հաղթանակին»։ Այնինչ, արդեն պարզ էր, որ հայկական կողմը պարտություն է կրում։

Սակայն մեկ տարբերություն, ամեն դեպքում, կա. Ուկրաինան այսօր Արևմուտքի լիակատար աջակցությունն է վայելում, իսկ Հայաստանն Արցախյան պատերազմի ժամանակ մնացել էր թուրք-ադրբեջանական տանդեմի դեմ միայնակ կանգնած, իսկ միջազգային հանրությունը հանդիսատեսի պես միայն լուռ նայում էր և իր «մտահոգությունն» էր հայտնում։ Այս ամենի մեջ կա ոչ պակաս ցավալի հանգամանք. արդյո՞ք այսքանից հետո հասարակություններն իրենց ընտրությունը կատարելիս աչքի առաջ կունենան նշված երկրների (ու ոչ միայն) օրինակները, արդյո՞ք կհասկանան, թե ինչ է կատարվում, երբ իշխանության են գալիս պոպուլիստ պատեհապաշտները։

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

СМИ: В секторе Газа дети и женщины отравились консервами, оставленными израильскими военными Пашинян и Хофрайтер обсудили отношения Армения-Европейский Союз Азербайджан – Франция: В чем причины напряженности? Залужный: Началась Третья мировая война В США редкую серебряную монету 17 века продали за рекордную сумму В Китае обнаружено сверхкрупное месторождение золота на сумму около 83 млрд. долларов Вице-премьер подчеркнул важность деятельности компании Foster and Partners в Армении Никол Пашинян в ближайшие дни даст интервью В Армении выделили свыше 1 млрд драмов на ремонт и строительство школ и детсадов Министр: Россия нанесла экологический ущерб Украине на 71 млрд. долларов Дети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBankКурсы валют в Армении Захарова выступила с комментарием в связи с поступившим ей звонком в прямом эфире Романосу Петросяну все еще не предложили должность главы КГД Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоКарине Кочар: Рубен Кочар сжигает славу своего отца, хочет запомниться в истории Трамп выдвинул кандидатуру юриста Мэтью Уитакера на пост постпреда США при НАТО В Тавушской области вновь зафиксировали леопарда Ушел из жизни известный армяно-грузинский художник Тенгиз Микоянц Ford сократит 4 000 рабочих мест в Европе 24News: Пашинян потребовал освободить здание Брюсова до весны 2025 года 62-летняя Деми Мур сияет молодостью на мероприятии Elle Women In Hollywood «Ноа» - «Арарат» - 4:0 (видео) Анна Акопян в Риме посетила больницу, в которой лечатся украинские дети В общеобразовательных заведениях Армении проводятся занятия для учителей Курсы валют в Армении Элинар Варданян: То, что у оппозиции действительно есть упущения, никто не может отрицать НС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномСМИ назвали возможные сроки начала переговоров России и Украины Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РАЕС направит в Грузию "политическую миссию"Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовПрограмма «Здоровая Евразия» вызвала большой интерес на MedMeet 2024Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст»Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст» Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст» Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст» Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст» Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городах