Ереван, 07.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Իշխանության «փառահեղ» չորսամյակը

АНАЛИТИКА

168.am-ը գրում է.

Չորս տարին, անշուշտ, ոչ շատ երկար, բայց բավարար ժամանակ է ցանկացած իշխանության համար, որպեսզի երկիրը դնի զարգացման հիմքերի վրա։ Սակայն այն, ինչ ունեցանք անցած 4 տարիներին, ուղղակի ողբերգալի է. փողոցից իշխանության եկածները, որոնք հեռու էին պետական կառավարումից, ոչ միայն երկիրը չկարողացան դնել զարգացման հիմքերի վրա, այլև 4 տարում հասցրեցին եղածն էլ քանդել ու կործանել։

Լիովին տապալել են երկրի պաշտպանության ու անվտանգության համակարգերը, աղետալի վիճակի են հասցրել տնտեսությունը, պետությանը դրել են հսկայական ֆինանսական պարտավորությունների տակ։

Սոցիալական պաշտպանության մասին նույնիսկ խոսելն է ավելորդ։ Էապես խորացել է աղքատությունը։ Սարսափելի չափերի է հասել արտագաղթը։

Սրանք մի մասն են այն բազմաթիվ աղետների, որոնք իրենց գործունեության այս 4 տարվա ընթացքում իշխանությունները բերել են ժողովրդի գլխին։

Իրենց մտածված ու չմտածված քայլերով երկիրը կանգնեցրել են անասելի փորձությունների ու գոյության փաստի առաջ։ Վերջին երեք տասնամյակում Հայաստանը երբևէ այսպիսի բարդ ու ծանր իրավիճակում չէր եղել, ինչպես հիմա է։

Եվ այդ ամենը՝ Նիկոլ Փաշինյանի ու իր քաղաքական թիմի «փառահեղ» աշխատանքի շնորհիվ։

Իշխանության գալուց հետո նրանք արեցին տրամագծորեն հակառակը, ինչի համար ժամանակին քննադատում ու պախարակում էին նախկիններին։

Պետական կառավարման համակարգը բարեփոխելու ու կրճատելու փոխարեն, ավելի ուռճացրեցին ու լցրեցին ծանոթ-բարեկամներով, քավոր-սանիկներով։ Համակարգի «բարեփոխումներն» ավարտվեցին մի քանի նախարարությունների ու գերատեսչությունների արհեստական միավորմամբ։

Բայց դրանից, պետական բյուջեի բեռը չթուլացավ։ Ընդհակառակը՝ կրճատման փոխարեն, այդ համակարգն ավելի ընդլայնվեց՝ ինչպես նոր կառույցների ձևավորման, այնպես էլ՝ աշխատողների թվի ավելացման հետևանքով։

Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարած հեղափոխական զարգացումների փոխարեն՝ անցած 4 տարիներին մեր տնտեսությունն ապահովել է վատագույն արդյունքներից մեկը վերջին 30 տարվա ընթացքում։ Խոսելուց բացի, գրեթե ոչինչ չի արվել տնտեսության արտադրողականությունը բարձրացնելու և արտահանելի հատվածը զարգացնելու ուղղությամբ։ Ընդերքը քանդել-ծախելու մեջ մեղադրելով նախկիններին՝ այս իշխանություններն էլ ավելի մեծացրեցին ընդերքի շահագործման տեմպերը։

Բայց նույնիսկ այդ պայմաններում մեր տնտեսությունը հեղափոխական զարգացումներ ու աճեր չարձանագրեց։ Խնդիրները բերեցին տնտեսության դիմադրողականության թուլացմանը, որը երևաց տնտեսական ճգնաժամի ժամանակ։

Պատճառներից մեկն էլ այն էր, որ վերջին տարիներին տնտեսությունն էլ ավելի կորցրեց ներդրումներ ներգրավելու պոտենցիալը, թեև մինչև վարչապետ ընտրվելը Նիկոլ Փաշինյանն այլ բան էր ասում ներդրումների մասին՝ «Սփյուռքի հազարավոր գործարարներ շունչները պահած սպասում են Հայաստանում տեղի ունեցող գործողությունների հանգուցալուծմանը և իմ՝ վարչապետ ընտրվելու պարագայում միլիարդների ներդրումներ են հոսելու դեպի Հայաստան»։

Սա ամենևին էլ միակ չիրականացված ու կեղծ հայտարարությունը չէր, որով խաբեցին հասարակությանը։

Հիշենք, թե ինչեր էր ասում Նիկոլ Փաշինյանը ժամանակին, ու ինչ ունենք 4 տարի հետո. պարզապես ապշելու է։

«2017-ին 800 մլն դոլար պարտք ենք վերցրել, 700 մլն դոլարով աճեցրել ենք մեր ՀՆԱ-ն։

Պատկերացնո՞ւմ եք՝ մեր վերցրած պարտքն ավելի է, քան մեր ստեղծած արդյունքը։ Հետևաբար՝ տնտեսական աճը ոչ թե տնտեսական աճ է, այլ վիճակագրական մանիպուլյացիաների արդյունք»,- 2018թ. մայիսի 1-ին իր վարչապետական ելույթում հայտարարում էր Նիկոլ Փաշինյանը։

Ոչինչ, որ բերված թվերն ու արվող դատողությունները չէին համապատասխանում իրականությանը. իր սովորության համաձայն՝ Նիկոլ Փաշինյանը դրանք կեղծում էր՝ հասարակության վրա տպավորություն գործելու համար։ Բայց դա էլ մի կողմ. պարտքերի մասին խոսում էր մի մարդ, ով իշխանության գալուց հետո երկրի պետական պարտքը հասցրել է ավելացնել ահռելի չափերով. 4 տարում՝ 2,6 մլրդ դոլարով կամ 38,5 տոկոսով։

Պարտքը ծանրաբեռնել է 38,5 տոկոսով, իսկ տնտեսությունն աճել է ընդամենը 11,1 տոկոսով։

2017թ. Հայաստանի ՀՆԱ-ն կազմում էր շուրջ 5,6 տրիլիոն, 2021թ. արդյունքներով՝ կազմել է 6,9 տրիլիոն դրամ։ Չորսը տարում ավելացել է ընդամենը 1,3 տրիլիոնով։

Այսքան պարտքեր ներգրավելուց հետո տնտեսական արդյունքն ահա այսպիսին է։

«Հայաստանում հեղափոխական տեմպերով պետք է զարգացնել գյուղատնտեսությունը»,- 2018թ. մայիսին Ազգային ժողովի ամբիոնից հայտարարում էր առանց վարչապետի աթոռի իրեն չպատկերացնող Նիկոլ Փաշինյանը։

Եվ ի՞նչ ստացանք նրա վարչապետության արդյունքում. անցած չորս տարում Հայաստանի գյուղատնտեսությունը միայն անկում է գրանցել։ Չի եղել տարի, որ արտադրության ծավալների նվազում չունենանք այս ոլորտում։

Սա այն բանի վկայությունն է, թե ինչքանով է հեղափոխական տեմպերով զարգացել գյուղատնտեսությունը։

Այս տարի էլ, չնայած բնակլիմայական բարենպաստ պայմաններին, կառավարությունն իրենից կախված ամեն ինչ արեց, որպեսզի տապալի աշխատանքները։ Այդպես էլ շատ գյուղացիական տնտեսություններ չհասցրեցին ժամանակին ստանալ խոստացված սուբսիդավորված պարարտանյութը, ինչը չափազանց անհրաժեշտ է քիչ թե շատ նորմալ բերք ստանալու համար։

Սերմացուի ու վառելիքի պետական աջակցության մասին իշխանությունները վաղուց մոռացել են։ Գյուղացին մնացել է մենակ և ով ինչպես կարողանում է՝ գլխի ճարը տեսնում է։

Այսպես էլ պատրաստվում էին հեղափոխական տեմպերով գյուղատնտեսություն զարգացնել, չմշակվող գյուղատնտեսական հողերի քանակն էին ուզում շեշտակի նվազեցնել։

Չարմանալի չէ, որ չմշակվող հողատարածքները մի բան էլ ավելացել են։ Այս տարի էլ կավելանան։

Այսպիսի շատ ու շատ կեղծ խոստումներ շռայլելով՝ խաբեցին հասարակությանը, վերցրեցին իշխանությունն ու հասցրեցին 4 տարում քանդել ու կործանել ամեն ինչ՝ սկսած անվտանգությունից ու բանակից, վերջացրած պետական կառավարման համակարգով ու տնտեսությամբ։ Տասնյակ տարիների կառուցածը, որը, իր թերություններով ու բացթողումներով հանդերձ, ապահովում էր երկրի կայունությունն ու անվտանգությունը, կարճ ժամանակում հավասարեցրին զրոյի ու դեռ փորձում են արդարացումներ գտնել։

ՀԱԿՈԲ ՔՈՉԱՐՅԱՆ

Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности» Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 январяДело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в судНад базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроныВ Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужиномБессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за суткиПрезидиум Форума армянских союзов Европы организовал создание инициативной группы по защите Армянской Апостольской Церкви и христианства в Армении Мы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака ХачатрянаПредстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархииВ Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в АрцахеТрамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликтуДобыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker ArmeniaПочему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»«Это издевательство над государственностью». «Паст»Юнибанк первым в Армении выпустил бессрочные облигации Спорное положение закона – политическая дубинка. «Паст»Пашинян против Церкви: вместо борьбы с кризисом — борьба с Католикосом: «Паст»Пашинян: Вопрос Нагорного Карабаха был решен в 1996 г, просто никто нам об этом не говорилBloomberg: ЕС поставляет в Нигерию запрещенные пестициды, вызывающие ракПашинян: В документах по Карабаху есть детали, которые способны вызывать международные проблемыСША приостановили прием иммиграционных заявлений из 19 стран после стрельбы у Белого домаРютте: Австралия и Новая Зеландия подключились к закупкам оружия для УкраиныПроект «Россия с вами»: специальная партия гуманитарной помощи для переселенцев из Нагорного Карабаха доставлена в Эчмиадзин Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia Минфин Армении: Расходы на нужды ряда министерств было решено увеличитьТатоян: Пять уроков, которые следует извлечь из публикации документов, связанных с Арцахским конфликтомБезопасная авантюра без «парашюта». «Паст»Оформите зарплатную карту в Юнибанке — получите шанс выиграть 1 000 000 драмовEuromoney признал Америабанк лучшим банком Армении в сфере недвижимости второй год подряд Отныне не «спонтанно», а организованно. «Паст».Откуда они взяли «голубиную» технологию? «Паст».Министр обороны РА принял участие в открытии выставки «EDEX 2025» в ЕгиптеАджапахян и Галстанян выступили с заявлением: Предлагаем прекратить полномочия непокорных предстоятелейРейтинговое агентство S&P Global Ratings присвоило ЗАО «АйДи Банк» долгосрочный рейтинг «BB-» и краткосрочный рейтинг «B» со «стабильным» прогнозомЦена серебра обновила рекорд - $57,86 за унциюВ Ереване обрушилась часть здания бывшего фортепианного завода: есть пострадавшийЗаседание Антикоррупционного суда по делу о признанной антиконституционной статье продолжится 17 декабряЭдмон Марукян обратился к Католикосу всех армян: Прошу лишить сана Навасарда Кчояна«Альтернативные проекты»: Очень часто сложные вопросы имеют простые решенияАвтодороги на территории Армении в основном открыты для проезда транспортаWSJ: на переговорах во Флориде обсуждается «обмен территориями» и выборы в УкраинеSIPRI сообщил о рекордных доходах крупнейших производителей оружия в 2024 году