Նպատակը՝ գնահատել ոլորտի հնարավորությունը պահեստազորային համակարգի պատրաստման գործում. «Փաստ»

ОБЩЕСТВО 14 Июнь, 2022 12:05

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Երկնքում դրոններն են, ներքևում՝ տղաները, որոնք մարտական առաջադրանք են կատարում: Մարտադաշտին մոտենալ չենք կարող, միայն պայթյունի և կրակոցի ձայներն են լսելի: Հունիսի 5-ից 12-ը Հանքավանում անցկացվեց տեխնոռազմամարզական հավաք՝ Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԱՏՁՄ) պահեստազորային վարժանքների նախապատրաստական ծրագրի շրջանակներում։ Ծրագրի նպատակն էր գնահատել ոլորտի հնարավորությունը պահեստազորային համակարգի պատրաստման գործում՝ Հայաստանի համապարփակ պաշտպանության և անվտանգության համակարգի շրջանակներում։ Ծրագիրն իրականացվում էր ՀՀ պաշտպանության և բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարություննների հետ համագործակցությամբ։ Հունիսի 12-ին կայացած ցուցադրական, ամփոփիչ վարժանքից առաջ զրուցեցինք հավաքի մասնակիցների հետ: Դասակի հրամանատարը` Հայկը, նշում է` երկար տարիներ Ռուսաստանում ապրելուց հետո Հայաստան է վերադարձել:

«Մասնագիտությամբ մանկավարժ եմ, ռազմական գործի հետ որևէ կապ չունեմ»,-ասում է «Փաստի» զրուցակիցը: Խաղաղ ժամանակ կարևորում է ռազմամարզական հավաքների կազմակերպումը: «Պատերազմի օրերին եղել եմ տարբեր թեժ տեղերում, դրանից առաջ և հետո մասնակցել ՈՄԱ-ի (Ողջ մնալու արվեստ) հավաքներին, սա անվերջ պրոցես է` պատերազմին պատրաստ լինելու համար: Այս հավաքին էլ փորձել եմ պիտանի լինել պատերազմից ունեցած իմ փորձով: Պատերազմից առաջ, երբ տղայիս հետ մասնակցում էի ճամբարներին` վրաններում, ցուրտ պայմաններում, տղաս երբեմն նեղսրտում էր, իրեն ոգեշնչում էի, ասում, որ դա անհրաժեշտություն է: Պետք է փոքրուց պատրաստել երեխաներին»,-հավելում է Հայկը: Նշում` ոմանց համար բարդ են, օրինակ` ֆիզիկական աշխատանքները, վարժանքները, բայց անհաղթահարելի դժվարություններ չկան, կարևորը նպատակն է` պետք է առաջ գնալ, կատարել հրամանները: Արագ արձագանքման էվակուացիոն բուժակների խմբի հրամանատար Հովհաննեսն ասում է` այս հավաքին մասնակցում է շուրջ 200 հոգի:

«Յոթ օր շարունակ զինվորական ռեժիմով տարաբնույթ մարզումներ ենք անցկացրել, ժամը վեցին վերկաց, նախավարժանք, մասնագիտական տարաբնույթ մարզումներ` սկսած ալպինիզմից վերջացրած կրակային պատրաստությամբ: Ամեն խումբ ունի իր առաջադրանքը և դասացանկը: Օրինակ` բուժակների խումբն այս օրերի ընթացքում յուրացրել է առաջին բուժօգնության գիտելիքներ, ինչպես նաև տակտիկական գրոհի և նահանջի պրակտիկ դասընթացներ է անցել, որպեսզի կարողանանք վիրավորներին տարհանել: Յուրաքանչյուր դասակ ու ստորաբաժանում իրականացրել է իր դասընթացներն ու պրակտիկ մարզումները: Մեր գումարտակի կազմում ամեն խումբն ուներ իր առջև դրած խնդիրը, որը զորավարժության ընթացքում պետք է ցուցադրենք»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է նա:

Համոզված է, որ տարվա կտրվածքով պարտադիր պետք է զորահավաքներ կազմակերպել: «Մեր տարածաշրջանում խաղաղությունը խաբուսիկ է, ըստ էության, անընդհատ պատերազմի ռեժիմում ենք, հետևապես` նման մարզումները պետք է լինեն պարբերական, լավ կազմակերպված, ներառեն գործնական բաղադրիչը, որն իրենից ենթադրում է դաշտային մարզումներ, զորավարժություններ, տեսական հմտությունների ձեռքբերում, որը կարելի է իրականացնել տարվա ընթացքում ազատ գրաֆիկով, ասենք, երեկոյան ռեժիմով: Էլ չենք խոսում ֆիզիկական պատրաստության մասին, որը պարտադիր պայման է: Սպորտով զբաղվելը կարևոր է, դա զինվորական, զորահավաքային ֆորմատի մեջ բերելը մեր բնակչությանը կդարձնի մարտունակ, և ի վերջո, կներդնենք ազգ-բանակ համակարգը»,-եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

Հետո սկսվեց բուն զորավարժությունը` կրակոցներ, պայթյուններ, պայմանական հակառակորդի ոչնչացում, վիրավորի տարհանում: Ի դեպ, շատերս վեր էինք թռչում կրակոցների ու պայթյունների ձայներից, թեկուզ գիտեինք, որ զորավարժություն է: Մտածեցի` իսկ ինչ են զգում մարդիկ, որոնք շարունակում են կրակի տակ ապրել: Ավարտից հետո սկսվեցին քննարկումները ներկա պաշտոնյաների ու կազմակերպիչների միջև: Հետագա համագործակցության մասին բանավոր պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեցին, լրագրողներին զորավարժությունների ընթացքի վերաբերյալ ևս մեկնաբանություն տրվեց, ընդ որում` զորահավաքի մասնակիցների վրանի տակ, քանի որ հորդառատ անձրևն ու որոտը թույլ չէին տալիս մեկ րոպե անգամ ավել մնալ բաց երկնքի տակ: ԱՏՁՄ գործադիր տնօրեն Հայկ Չոբանյանը նշեց, որ զորավարժությունը կարևոր հանգրվան էր բավականին երկար գործընթացի, որով զբաղվում է տեխնոհամայնքը, մասնավորաբար` ԱՏՁՄ-ն:

«Երկար ժամանակ է` ներդրված ենք տեխնոլոգիական զինատեսակների ստեղծման մեջ, սակայն հասկացանք, որ զինատեսակների կիրառությունն առանց համապատասխան զորատեսակների հնարավոր չէ: Այս մեծ նախաձեռնության` «Հայաստանի համապարփակ պաշտպանության և անվտանգության համակարգի» նպատակը տեխնոռազմամարզական ստորաբաժանումներ ստեղծելն է»,-նշեց Չոբանյանը:

Ընդգծեց` զորահավաքին մասնակցում էին հիմնականում ինժեներներ, որոնց ձեռքով ու կիրառմամբ տարբեր զինատեսակների փորձարկումները շատ ավելի արդյունավետ կարող են լինել նաև բուն մշակումների տեսանկյունից: «Սա առաջին զորավարժային նախավարժանքն էր, առաջին քայլն էր սեպտեմբերին ՊՆ-ի հետ իրականացվելիք զորավարժություններին ընդառաջ: Մեր նպատակն է ստեղծել կանխատեսելի ռեզերվային համակարգ, յուրաքանչյուր տարի պլանավորել մեր աշխատակիցների վարժանքների ժամկետները, որպեսզի կազմակերպությունները համադրեն դրանք իրենց նախագծերի հետ: Այսօր տեխնոլորտում աշխատում է շուրջ 26 հազար մասնագետ, կարծում ենք` նրանք պոտենցիալ մասնակից են ակտիվ ռեզերվի: Մեր գործունեության մեծագույն նպատակն է առաջիկա հինգ տարվա ընթացքում ունենալ Հայաստանի համապարփակ պաշտպանության և անվտանգության համակարգ: Այսօր օգտագործել ենք բազմաթիվ տեխնոլոգիաներ` կապի համակարգեր, կոորդինատների ավտոմատ ստացում, անօդաչուներ, հետախուզական, հարվածային, անվտանգային համակարգեր: Օգտագործված տեխնիկական և տեխնոլոգիական միջոցների 100 տոկոսը եղել է հայկական արտադրության»,-եզրափակեց ԱՏՁՄ գործադիր տնօրենը:

Ինստիգեյթ ընկերության տնօրեն, ԱՏՁՄ վարչության անդամ Արման Պողոսյանը զորավարժանքի ընթացքին հետևել էր շտաբից, գոհ էր ընդհանուր արդյունքից, նշեց` իհարկե, եղան թերություններ, որոնք պետք է շտկվեն: «Նախորդ սեպտեմբերից ԲՏԱ նախարարության հետ աշխատել ենք եռամսյա զորահավաքների մասով, ասել, որ դրանք մեր ոլորտի ներկայացուցիչների համար այնքան էլ հարմար չեն: Այնուհետև սկսվել են աշխատանքները հայեցակարգի վրա: Այսօր տեսանք տարածքային պաշտպանության առաջին գումարտակի պիլոտային ծրագիրը»,-եզրափակեց Պողոսյանը:

ՈՄԱ նախաձեռնության հիմնադիր Վովա Վարդանովը ընդգծեց` ՈՄԱ-ի ու ԱՏՁՄ-ի նախաձեռնությունը հասավ իր նպատակին, այն է` ցույց տալ, որ 7-8 օրվա մեջ հնարավոր է ձևավորել ռազմական կոլեկտիվի հիմքը, տալ այն գիտելիքները, որոնք մարտի ընթացքում քաղաքացին կկիրառի, կիրառվեցին նաև տեխնիկական միջոցներ, որոնք փորձադաշտ անցան հավաքների և ամփոփիչ զորախաղերի ժամանակ:

«Իմ գնահատմամբ` աշխատելու շատ տեղ ունենք, բացերը կլրացնենք, արդյունքում ամեն ինչ լավ կլինի: Ավանդական եռամսյա հավաքներն ունեն իրենց բացասական կողմերը. այս վայրի կապիտալիզմի պայմաններում մարդուն կտրում ես ընտանիքից, բանկային վարկերի տակ եղած մարդուն դարձնում սև ցուցակի անդամ և այլն: Իսկ տարվա մեջ մեկ անգամ 10-15 օր դաշտային պարապմունք, տարվա ընթացքում 5 անգամ եռօրյա տեսական պարապմունք և դաշտային «վիխոդներ» ունենալն ավելի արդյունավետ կլինի, քան եռամսյա հավաքը: Արդյունքում ոչ քաղաքացին կտուժի, ոչ էլ պաշտպանության համակարգը»,-եզրափակեց Վովա Վարդանովը: