Կանխատեսվում է ՀՆԱ-ի աճի տեմպի դանդաղում, սակայն սպասվում է, որ այն 5.5 տոկոս կպահպանվի. ԱՄՀ
ЭКОНОМИКАՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (ԱՄՀ) գործադիր խորհուրդն ավարտել է Հայաստանի հետ «Պահուստային ծրագրի» (SBA) առաջին ամփոփիչ ստուգումը՝ երկրին տալով շուրջ 24.5 միլիոն ԱՄՆ դոլարից օգտվելու հնարավորություն։
ԱՄՀ-ի տարածած հաղորդագրության մեջ ասվում է. «Հայաստանի տնտեսական ակտիվությունը 2022 թ. -ին շատ բարձր էր, ընդ որում իրական ՀՆԱ-ն 12.6 տոկոսով աճեց՝ պայմանավորված բարձր սպառմամբ եւ արտաքին պահանջարկով։ Այդ աճը սնուցվում էր Ռուսաստանից արտարժույթի եւ միգրանտների մեծ ներհոսքով։
Աճի թափը պահպանվեց 2023թ.-ի առաջին եռամսյակում՝ շինարարության, ծառայությունների եւ առեւտրին առնչվող ոլորտների ընդլայնման արդյունքում։ Ընթացիկ հաշվի պակասուրդը նվազեց՝ տարվա համար կազմելով ՀՆԱ-ի 0.9 տոկոսը, ինչին նպաստեցին զբոսաշրջության բարձր եկամուտները։ Աճեցին նաեւ օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները եւ այլ ներդրումների ներհոսքերը՝ գլխավորապես արտացոլելով Ռուսաստանից կապիտալի ներհոսքերը։ Համախառն պահուստերն ավելացան՝ հասնելով 4.1 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի։ Դրամը արժեւորվեց ավելի քան 20 տոկոսով 2022 թ.-ին։
Գնաճային ճնշումները 2022 թ. վերջից 2023 թ.-ի սկիզբը սկսեցին մեղմանալ։ Գնաճի ցուցանիշը 2023 թ. ապրիլին նվազեց՝ կազմելով 3.2 տոկոս (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ), հիմնականում բազայի ազդեցությունների եւ սննդամթերքի ու տրանսպորտի գների արագ նվազման հաշվին։ Սակայն բնականոն գնաճը 2023 թ.-ի ապրիլին պահպանվեց գնաճի ցուցանիշից բարձր՝ 4.3 տոկոս (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ) ։ Գնաճային ճնշումների հիմնական աղբյուրն անվանական աշխատավարձերի երկնիշ աճը եւ ծառայությունների գների աճն էին։
Հարկաբյուջետային դիրքը 2022. թ.-ին նշանակալիորեն բարելավվեց։ Հարկաբյուջետային դեֆիցիտի ցուցանիշը 2022 թ.-ին նվազեց բարձր եկամուտների եւ ծախսերի թերակատարման հաշվին՝ կազմելով ՀՆԱ-ի 2.1 տոկոսը։ Կենտրոնական կառավարության պարտքը նվազեց 14 տոկոսային կետով՝ կազմելով ՀՆԱ-ի 46.7 տոկոսը՝ պայմանավորված պակասուրդի նվազմամբ, բարձր անվանական աճով եւ փոխարժեքի արժեւորմամբ։
Ծրագիրն ընդհանուր առմամբ նախատեսված հունով է ընթանում։ Դեկտեմբերի վերջի դրությամբ բոլոր քանակական կատարողականի չափորոշիչները (ՔԿՉ) եւ կողմնորոշիչ թիրախները (ԿԹ) կատարվել են, եւ լավ առաջընթաց է գրանցվել կառուցվածքային հենանիշերի (ԿՀ) կատարման ուղղությամբ։ Մարտի վերջի կատարողական հենանիշը, որը պահանջում էր Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդի (ԱՆԻՖ) լիազորությունների, հաշվետվությունների ներկայացման, թափանցիկության եւ կենսունակության պահանջները հստակեցնող որոշման ընդունում, կատարվել է որպես սույն ամփոփիչ ստուգման նախապայման գործողություն։
2023 թ. -ի տնտեսական հեռանկարն ընդհանուր առմամբ դրական է, թեեւ նշանակալի ռիսկերը պահպանվում են։ Կանխատեսվում է ՀՆԱ-ի աճի տեմպի դանդաղում, սակայն սպասվում է, որ այն 5.5 տոկոս կպահպանվի՝ ուժեղ թափի, սպառման եւ ներդրումների շնորհիվ։ Ծառայությունների առեւտրի եւ դրամական փոխանցումների բնականոն հուն վերադառնալով՝ ընթացիկ հաշվի պակասուրդի ընդլայնում է սպասվում։
Գնաճն ակնկալվում է, որ մեկ տարվա ընթացքում կկայունանա ՀՀ ԿԲ թիրախի՝ 4 տոկոսի մակարդակում։ Հեռանկարը ենթակա է բարձրացած ռիսկերի, որոնք բխում են արտաքին դժվարին միջավայրից, այդ թվում՝ տարածաշրջանի լարվածությունից, համաշխարհային ավելի խիստ ֆինանսական պայմաններից եւ խոշոր առեւտրային գործընկերների աճի տեմպի դանդաղումից։
Մակրոտնտեսական քաղաքականությունն անհրաժեշտ է, որ կարճաժամկետ հեռանկարում կանխի տնտեսության գերտաքացումը՝ միաժամանակ միջնաժամկետ հեռանկարում աջակցելով ներառական եւ դիակայուն աճին։
Եթե աճը եւ եկամուտները կանխատեսվածից բարձր լինեն, հարկաբյուջետային բուֆերների կառուցումն առաջնահերթ կլինի։ Միեւնույն ժամանակ, եկամուտների մոբիլիզացման ջանքերն անհրաժեշտ է շարունակել, այդ թվում՝ ընդլայնելով հարկման բազան եւ պայքարելով ոչ ֆորմալության դեմ։
Դրամավարկային քաղաքականության վճռորոշ եւ նախաձեռնողական խստացմամբ հաջողվել է հասնել գնաճային ճնշումների զսպման, սակայն դրամավարկային քաղաքականությունն անհրաժեշտ է, որ պահպանի զգոնությունն ու տվյալներից կախվածությունը։ Ֆինանսական հատվածի ռիսկերը, որոնք կապված են անշարժ գույքի ոլորտի հետ, պահանջում են ուշի ուշով մոնիթորինգ՝ վերահսկողական գործիքների հզորացմամբ։
Հայաստանի երկարաժամկետ աճի ներուժի բացահայտման համար՝ կառուցվածքային բարեփոխումների իրականացման հարցում շարունակական առաջընթացի կարիք կա, այդ թվում՝ խթանելով առեւտրային կապերը եւ բազմազանեցումը, բարձրացնելով ֆինանսների մատչելիությունը, ավարտելով կառավարման բարեփոխումները եւ բարելավելով կլիմայի փոփոխությանը դիմակայունությունը։
Зеленский: У Украины есть все шансы закончить войну в следующем году
Цены на газ в Европе растут
В блоке «Армения» прокомментировали мысль Пашиняна про «Западный Азербайджан»
Ученые разработали пластырь, контролирующий артериальное давление в режиме нон-стоп
Интересные киноленты, которые вы могли пропустить
Пашинян: Попросил Овика Агазаряна сложить мандат - надеюсь, моя просьба не останется без отклика
Оппозиция анонсировала масштабную протестную акцию в Тбилиси
Россия заявила, что Франция и Британия «ответят» за помощь Украине
Крупная победа «Интера» (видео)
Прокуратура Азербайджана не позволила международному адвокату Рубена Варданяна посетить Баку
Минобороны: Россия хочет разделить украинские территории на три части
Парламент Азербайджана обрушился с критикой на Пашиняна из-за «Западного Азербайджана» и Западной Армении
Азербайджан намерен усилить «боеспособность войск на границе с Арменией»
Новый глава МВД Армении: Начало диалога о либерализации визового режима с ЕС откроет новые горизонты
Банки Турции и еще пяти стран перестали обслуживать карты российской платежной системы
В разведке США сообщили, что рассекретили сведения об убийствах неугодных Путину лиц
На Рождественской ярмарке Шпиттельберга в Вене представлены работы 40 армянских мастеров
Никол Пашинян: Если я этого не сделаю, значит, я сознательно веду страну к потере государственности
Интервью Никола Пашиняна Общественной телекомпании Армении
Стоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларов
Кто станет депутатом? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
В 42 км к северо-востоку от Сюника произошло землетрясение
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
Мэр Еревана отправился в США
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
На Украине назвали примерное количество ракет «Орешник» у России»
Ракеты ATACMS и Украина: что сделает Дональд Трамп? - The National Interest
Ученые выяснили, как избежать смертельных столкновений китов с кораблями
Какие требования предъявляют друг другу Ливан и Израиль?
ООН: В 2024 году в мире было убито рекордное количество сотрудников гуманитарных организаций
Politico: Азербайджан будет отмывать российский газ для Европы
Омбудсмен Армении обсудила с послом Нидерландов вопрос защиты прав насильственно перемещенных армян Арцаха
Генерал Каракаев на совещании с Путиным: Российский «Орешник» может поражать цели по всей Европе
Никол Пашинян: Если я этого не сделаю, значит, я сознательно веду страну к потере государственности
Open Source Centre: С марта Россия поставила Северной Корее более миллиона баррелей нефти
Политолог: Худший сценарий, если Трамп решил оказать давление на Иран, в том числе и на Армению
От несчастного случая скончался многократный чемпион по карате Мкртич Казарян
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
В ВОЗ предсказали исчезновение трёх видов рака в ближайшие десятилетия
В Москве 29 ноября состоится II Общественный форум «Россия-Армения»
Уличный пейзаж Рене Магритта был продан на аукционе Christie's за рекордный 121 млн. долларов
Театру оперы и балета имени Спендиарова выделено 191,5 млн. драмов
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей Анпилогов
Арзуманян: Рынки станкостроения и микроэлектроники ЕАЭС характеризует серьезная зависимость от импорта
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
В Ереване перевернулась бетономешалка
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсами 