ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (30 ՄԱՐՏԻ). Լուվրի բուրգի հանդիսավոր բացումը, երկարության չափման նոր միավորը, ռետինով մատիտի գյուտը․ «Փաստ»
ОБЩЕСТВО«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
ԱՄՆ` Բժիշկների օր, Իսպանիա` Ծաղկի օր, Մալազիա՝ Սուլթան Կալանտանի օր, Պաղեստին՝ Հողի պաշտպանության օր:
ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1913 –ծնվել է օպերային երգիչ Նար Հովհաննիսյանը։
1935 –վախճանվել է կոմպոզիտոր Ռոմանոս Մելիքյանը։
1936 –ծնվել է արձակագիր Նորայր Ադալյանը:
1984 –վախճանվել է հայ խորհրդային պատմաբան Հրանտ Օգանեսովը:
1992-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Չեխիայի հետ:
1992- միջազգային «Կարմիր խաչ» կազմակերպության միջնորդությամբ Ասկերանի շրջանում իրականացվել է հայ և ադրբեջանցի ռազմագերիների և զոհերի աճյունների՝ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի ընթացքում արձանագրված ամենամեծ փոխանակումը:
1998- կայացել է արտահերթ նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլը. Ռոբերտ Քոչարյանն ընտրվել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահ։
2004-Հայաստանի Հելսինկյան ընկերակցության նախագահ Միքայել Դանիելյանը ծեծի է ենթարկվել իր տան մերձակայքում:
2007-ԱՄՆ-ի Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը միաձայն ընդունել է Հրանտ Դինքի սպանությունը դատապարտող բանաձև, որում հատուկ մատնանշվել է, որ «Ակոսի» խմբագրապետը «դատական հետապնդման էր ենթարկվում Թուրքիայի քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածով՝ հայերի 1915 թվականի կոտորածը ցեղասպանություն որակելու համար»:
2011-Րաֆֆի Հովհաննիսյանը դադարեցրել է հացադուլը, բայց նշել, որ պայքարը չի դադարեցնում:
2016- ԱՄՆ-ի Հավայի նահանգը ճանաչել է Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը:
ԱՇԽԱՐՀ
1746 - ծնվել է իսպանացի հայտնի գեղանկարիչ Ֆրանցիսկո Գոյան։
1757 -ծնվել է ֆրանսիացի ֆիզիկոս, քիմիկոս Ժան Ֆրանսուա Պիլատեր դե Ռոզիեն՝ ավիացիայի պիոներներից մեկը:
1775 -Բրիտանական խորհրդարանն ընդունել է օրենք, ըստ որի, Հյուսիսամերիկյան գաղութներին արգելվել է, բացի Բրիտանիայից, առևտուր անել որևէ այլ երկրի հետ:
1791 - Ֆրանսիայի Ազգային ժողովը մտցրել է երկարության չափման «մետր» հասկացությունը, որը հավասար է փարիզյան զուգահեռականի մեկ - քառասուն միլիոներորդին:
1814 -հականապոլեոնական դաշնակցային զորքերը գրոհով գրավել են Փարիզը, որով իսկ վերջ են տվել նապոլեոնական պատերազմներին:
1820 -առաջին ամերիկացի միսիոներներն են ափ իջել Հավայան կղզիներում:
1842- Ջորջիա նահանգի Լոնգ քաղաքի ամերիկացի բժիշկ Քրոուֆորդ Լոնգը առաջին անգամ կիրառել է անեսթեզիան վիրահատության ժամանակ. օգտագործվել է եթեր՝ վզի ուռուցքի հեռացման ժամանակ:
1844 –ծնվել է ֆրանսիացի բանաստեղծ Պոլ Վեռլենը։
1850- ամերիկյան «Royal Adelaide» շոգենավը մեծբրիտանական Մարգիտ քաղաքի մոտ վթարի է ենթարկվել՝ բախվելով ժայռին, ինչի հետևանքով զոհվել է մոտ 400 մարդ։
1853 - ծնվել է հոլանդացի նկարիչ, պոստիմպրեսիոնիզմի և էքսպրեսիոնիզմի ներկայացուցիչ Վինսենթ վան Գոգը։
1856 - Ղրիմի պատերազմի ավարտով Փարիզում կնքվել է հաշտության պայմանագիր, ըստ որի, Սևաստապոլի և ղրիմյան այլ քաղաքների փոխարեն, որոնք անցել են Ռուսաստանին, Թուրքիան ստացել է Կարս քաղաքը, Մոլդովայի կոմսությունը և Դանուբ գետի դելտան:
1858 -ֆիլադելֆիացի Հայմեն Լիպմենը արտոնագրել է մատիտ, որի ծայրին հարմարեցված է ռետին:
1867 - ԱՄՆ-ը 7,2 միլիոն դոլարով Ռուսական Կայսրությունից գնել է Ալ յասկան և Ալեուտյան կղզիները:
1880 -Ֆրանսիայում արգելվել է ճիզվիտների գործունեությունը:
1894 –ծնվել է ռուս խորհրդային ավիակոնստրուկտոր Սերգեյ Իլ յուշինը:
1905 -Կրետե կղզում հույները ապստամբել են թուրքական կայսրության դեմ:
1925 –վախճանվել է ավստրիացի փիլիսոփա Ռուդոլֆ Շտայները։
1934 -«Պրավդա» թերթում առաջին անգամ օգտագործվել է «ՏԱՍՍ-ը լիազորված է հայտարարել» բառակապակցությունը:
1945- Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ խորհրդային և լեհական զորքերն ազատագրել են Գդանսկը:
1950 -Նյու Ջերսիում ցուցադրվել է նոր հայտնագործված ֆոտոտրանզիստորը:
1970 –ԽՍՀՄ-ում էկրան է բարձրացել Վլադիմիր Մոտիլի «Անապատի սպիտակ արևը» ֆիլմը, որ դարձել է կուլտային:
1972 -Վիետնամական պատերազմի ժամանակ հյուսիսվիետնամական զորքերը սկսել են Զատիկի գրոհային օպերացիան:
1976 -լոնդոնյան ակումբներից մեկում Sex Pistols խմբի առաջին համերգին հավաքվել է 50 հոգուց կազմված ամբոխ. սկսվել է երաժշտական պանկ-շարժումը:
1981 - ԽՍՀՄ-ն առաջին անգամ անցել է ամառային ժամանակի։
1987- լոնդոնյան աճուրդում 50 միլիոն դոլարով վաճառվել է Վան Գոգի «Արևածաղիկները» նկարը:
1989 - տեղի է ունեցել Լուվրի բուրգի հանդիսավոր բացումը։
2020 -վախճանվել է հույն քաղաքական գործիչ, գրող, հակաֆաշիստ Մանոլիս Գլեզոսը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում