Ереван, 26.Декабрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


«Սահմանազատման» հակաիրավական գործընթացի անիվը. «Փաստ»

ПОЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման հարցերով հանձնաժողովների ղեկավարները սահմանին պարբերաբար հանդիպումներ են անցկացնում և քննարկում սահմանազատման հարցերը, իսկ ապրիլի 19-ին հանձնաժողովներն արդեն կոնկրետ պայմանավորվեցին սահմանազատումը սկսել Տավուշի մարզից։ Նշվում էր, որ սահմանագծի տվյալ հատվածների նկարագրությունը կազմվելու է` հաշվի առնելով տեղանքում գեոդեզիական չափումների արդյունքում կատարված կոորդինատների հստակեցումը, որը կձևակերպվի համապատասխան արձանագրություն-նկարագրությամբ, ինչը կողմերի միջև պետք է համաձայնեցվի ու ստորագրվի մինչև 2024 թվականի մայիսի 15-ը: Ու պարզ դարձավ, որ այդ պայմանավորվածության արդյունքում Տավուշից գյուղեր են հանձնվելու Ադրբեջանին։

Օրեր անց էլ արդեն ՀՀ կառավարությունից հայտնեցին, թե Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում ապրիլի 23-ին տեղադրվել է առաջին սահմանային սյունը։ Մինչ սահմանազատման գործընթացին ու Տավուշից գյուղերի հանձնմանը արագ ընթացք է տրվել, մասնագետներն այս գործընթացում իրավական ու ընթացակարգերի առումով խնդիրներ են տեսնում։ Ավելին՝ այն համարվում է լիովին հակաիրավական։ Առաջին հերթին Մհեր Գրիգորյանի ղեկավարած հանձնաժողովի որոշումները չունեն իրավական ուժ և ընդամենը կարող են խորհրդատվական բնույթ կրել։ Այս հանձնաժողովն օրենքի ուժ ունեցող որոշումներ ընդունելու իրավասություն չունի, ուղղակի կարող է եզրակացություններ ներկայացնել, որի հիման վրա էլ հետագայում որոշումներ կընդունվեն կամ չեն ընդունվի։

Բացի այդ, առանց սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը ստորագրելու և վավերացնելու արդեն սկսվում է բուն սահմանազատման գործընթացը, ինչի պարագայում հարցական է, թե ինչ մեթոդաբանությամբ է դա իրականացվում։ Դեռ ամիսներ առաջ Մհեր Գրիգորյանը հայտարարում էր, թե պետք է մշակեն կանոնակարգ, համատեղ քննարկեն, հետո իրավական ակտի տեսք տան, որն արդեն ավելի բովանդակային կլինի։ Նա ընդգծում էր, որ մեթոդաբանությունը համաձայնեցնելուց հետո արդեն աշխատանքները կշարունակեն կոնկրետ փաստաթղթերով և տոպոգրաֆիկ քարտեզների համատեղ քննարկման ձևաչափով։ Հանձնաժողովների կանոնակարգի նախագծի համաձայնեցման շուրջ աշխատանքները պետք է ավարտին հասցվեն մինչև, ուշադրություն...

2024 թ. հուլիսի 1-ը: Իսկ հիմա արդեն ստացվում է, որ առանց կանոնադրության, առանց մեթոդաբանության և փաստաթղթային հստակեցումների սահմանային սյուներ են տեղադրվում։ Պարզ է, որ այս կերպով սահմանազատումը ուղղակի կամայական է և որևէ հիմնավորում կամ, առավել ևս, իրավական ուժ ունենալ չի կարող։ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, թե սահմանազատումն իրականացնելու են 1991 թվականի Ալմա Աթայի հռչակագրով անկախանալու պահին եղած սահմաններով։ Բայց Ալմա Աթայի հռչակագիրը Հայաստանի վրա որևէ միջազգային իրավական պարտականություն չի դրել Ադրբեջանի նկատմամբ, քանի որ Ադրբեջանը մինչև 1993 թվականի սեպտեմբերի 24-ը ԱՊՀ անդամ պետություն չի եղել: Մյուս կողմից էլ՝ Հայաստանը ԱՊՀ ստեղծման համաձայնագիրը 1992 թվականի փետրվարի 18-ին վավերացրել է վերապահումներով՝ կապված Արցախի խնդրի հետ։ Իսկ Արցախը ԽՍՀՄ-ից անկախացել է ավելի շուտ, քան Ադրբեջանը։ Ժամանակ էլ կար, երբ Փաշինյանը հայտարարում էր, թե սահմանազատումը կատարելու են 1970-ական թվականների քարտեզներով, իսկ կոնկրետ ինչո՞ւ հիմա հենց 1991 թվականի քարտեզով սահմանազատումն իրականացնել, այս հարցին չի տրվում կոնկրետ իրավական հիմնավորում։

Փաշինյանը պնդում է, որ եթե Տավուշի գյուղերը չհանձնենք, Ադրբեջանը պատերազմ կսկսի։ Այդ տրամաբանության համաձայն, որոշ ժամանակ անց էլ Ադրբեջանը կարող է հայտարարել, թե Գեղարքունիքը կամ Սյունիքը պետք է հանձնվեն իրեն, հակառակ դեպքում պատերազմ կսկսի։ Մի օր էլ Ադրբեջանը կարող է որոշել, թե Հայաստանը չպետք է գոյություն ունենա։ Ի՞նչ է, մենք պետք է առաջնորդվենք Ադրբեջանի ցանկություններո՞վ։ Հայաստանը ինքնիշխան պետություն է, և Հայաստանի զինված ուժերը պարտավոր են կատարել Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության, անվտանգության, տարածքային ամբողջականության և սահմանների անձեռնմխելիության ապահովման սահմանադրական գործառույթները։ Բացի այդ, ՀՀ Սահմանադրության համաձայն, երկրում իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին, ուստի ՀՀ ինքնիշխան իրավազորության ներքո գտնվող որևէ տարածքի փոփոխություն ենթակա է հանրաքվեով հաստատման: Փաստացի իշխանությունները այս անգամ ևս փորձում են քաղաքացիների փոխարեն հակաիրավական որոշում ընդունել։

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ДТП на автодороге Ереван-Ерасх: есть пострадавший В Музее истории Армении откроется экспозиция на тему Армянского Киликийского царства МИД Израиля вызвал диппредставителя Ватикана из-за критических высказываний Папы Римского Все межгосударственные и республиканские автодороги в Армении открыты КСИР Ирана: Израиль исчезнет в течение ближайших лет Новые власти Сирии ввели комендантский час в Хомсе из-за беспорядков, связанных с алавитами В отсеке шасси самолета, приземлившегося на Гавайях, обнаружили тело человека ДТП в Гегаркуникской области: есть пострадавший Левон Тер-Петросян ответил на приглашение Никола Пашиняна об участии в дебатах Министр территориального управления и инфраструктур Армении ознакомился с условиями в здании СКК имени Демирчяна Как менялся товарооборот между Арменией и Россией за годы Пашиняна у власти? The Telegraph: Асму Асад изолировали из-за тяжелого состояния в связи с лейкемией Абхазия: как повлияет приход к власти протурецкой оппозиции на армян? Скончался скульптор Оган Петросян Захарова рассказала о программах, реализуемых в Армении при финансовом участии России На военной базе в Грузии погиб солдат-срочник Мамедов В Баку вспыхнул пожар в жилом доме Президент Армении посетил Военную академию имени Вазгена Саркисяна Парламентарий: Складывается впечатление, что Пашинян начал предвыборную агитацию Србуи Галян и Анна Акопян посетили УИУ «Абовян» Президент Ирана в рождественском послании Папе Римскому призвал его помочь палестинцам Дания усилит оборону Гренландии после слов ТрампаДепутат: Пашинян пытается вступить в торг с Западом, бойкотируя мероприятия под эгидой России Неформальный саммит СНГ начался в курортном комплексе «Игора»В Музее истории Армении откроется экспозиция на тему Армянского Киликийского царства Курсы валют в Армении В Армении преподаватели сферы профессионального образования зарегистрировали высокий показатель аттестации В Военно-морской академии Грузии поздравили сотрудников с Новым годом открыткой флагом РоссииРазъяснение соратника Пашиняна: Когда власть поняла, что Карабах должен быть в составе Азербайджана? Песков: Армения получает много дивидендов от членства в СНГЛавров: о допускающих ядерную войну сценариях говорит только ЗападСлушатели школы развития оборонных учреждений Минобороны Грузии посетили АрмениюГлавы МО Турции и США обсудили вопросы безопасностиАвтогиганты Ford и General Motors пожертвуют по 1 млн. долларов вместе с автомобилями на инаугурацию ТрампаНазвана страна, имеющая «сверхстарое» обществоВ Сибири обнаружили почти полностью сохранившиеся останки детеныша мамонтаПовсюду дым и выбиты стекла: во Владикавказе произошел взрыв в ТЦХАМАС все еще не предоставил список оставшихся в живых израильских заложниковНовый глава МИД Сирии призвал Тегеран не сеять хаос в странеУ министра экономики Армении обсудили реконструкцию исторического района Кумайри в Гюмри Из-за сильного снегопада в Боснии и Герцеговине тысячи домов остались без электричества Заседание правления партии «Гражданский договор» провел Геворк Папоян: утвержден бюджет на 2025 год Минобороны Израиля на фоне обострившихся атак хуситов расширит производство ракет-перехватчиков «Arrow 3» Зонд Parker Solar Probe сегодня приблизится к Солнцу на рекордное расстояние: Какую температуру он сможет выдержать?Пашинян: У переговоров мог быть лишь один результат — фактическое возвращение НК в состав Азербайджана «Азатутюн»: Вашингтон отреагировал на обвинения Алиева о вооружении Армении Осканян: Чем чаще международное сообщество говорит о карабахском вопросе, тем больше у Пашиняна обостряются оправдания Командующий армией Ливана обсудил ситуацию в стране и регионе с послом и военным атташе Турции В 41 световом году от нас обнаружили две экзопланеты, похожие на Землю Премьер-лига: Топ-10 лучших трансферов 2024-го года