Ինչո՞ւ է Փաշինյանը «տառապում» Ադրբեջանի համար. «Փաստ»
АНАЛИТИКА«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Փաշինյանը «նախանձելի» հետևողականությամբ հանրային դաշտ է ներմուծում ադրբեջանա-թուրքական նարատիվները։ Այդպես, օրինակ՝ նա խոսում է Սահմանադրության փոփոխության, նոր զինանշան ընդունելու անհրաժեշտության և մեր հայրենիքի տարածքներից հրաժարվելու մասին։ Թերևս միայն կարելի է պատկերացնել, թե ինչ տեղի կունենար, եթե նախկինում որևէ ղեկավար խոսեր այս թեմաներից ու կասկածի տակ դներ հայ ժողովրդի ունեցած անօտարելի իրավունքները։ Փաշինյանը զուգահեռ հասարակությանը վախեցնում է պատերազմով: Եվ, ըստ էության, նա «հաջողում» է: Եվ մինչ հասարակությունը պատերազմի սպառնալիքից վախեցած կուլ է տալիս Փաշինյանի առաջ քաշած թեզերը, վերջինս էլ, օգտվելով առիթից, ավելի է թնդացնում դրանց դոզան ու ներկայացնում նոր սոուսով։
Այս անգամ էլ նա հայտարարում է. «Ադրբեջանն ասում է՝ դու ինձ չես թողել, որ ես 30 տարի ապրեմ, ես էլ քեզ չեմ թողնի, որ դու ապրես. պիտի վրեժս քեզանից լուծեմ»։ Այսպիսով, ըստ էության, Նիկոլ Փաշինյանի շուրթերով արդարացվում է ադրբեջանական ագրեսիան։ Չէ՞ որ Ադրբեջանը վրեժի է ձգտում։ Բայց խնդիրն այն է, որ Փաշինյանը, իր սովորության համաձայն, մանիպուլացնում է փաստերը։ Այդ ինչպե՞ս Հայաստանն Ադրբեջանին չի թողել ապրել, որ այդ երկիրը կարողացել է հարստություն կուտակել ու միլիարդավոր դոլարների սպառազինություն ձեռք բերել։ Իրականում Հայաստանը ոչ միայն Ադրբեջանին 30 տարի թողել է ապրել, այլև առաջարկել է արժանապատիվ խաղաղության հասնել։
Իսկ այդ խաղաղությունը կարող էր լինել միայն այն պարագայում, երբ Ադրբեջանն ընդուներ արցախահայության՝ իր ճակատագիրը որոշելու իրավունքը։ Ու պետք է նկատի ունենալ, որ երբ Արցախյան հակամարտության՝ կողմերի համար քիչ թե շատ ընդունելի տարբերակ է առաջ քաշվել, ապա վերջում Ադրբեջանը մերժել է այդ առաջարկները և միանգամից պահանջել ամբողջը։ Այդ Ադրբեջանն ու Թուրքիան են, որ 30 տարի չեն թողել Հայաստանին ապրել, քանի որ շրջափակման մեջ են պահել։ Անկարայի ու Բաքվի ջանքերի արդյունքում է, որ տարածաշրջանային հիմնական խոշոր նախագծերը շրջանցում են Հայաստանի տարածքը։ Ավելին՝ Ադրբեջանը 30 տարուց ավելի շարունակ հակահայկականությունը դարձրել է ներքաղաքական կրեդո։ Ըստ այդմ էլ, հայության՝ հատկապես արցախահայության նկատմամբ կոնկրետ հանցագործություններ են իրագործվել։ Ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա Ադրբեջանի հիմնական նպատակը հայկական պետականության վերացումն ու կլանումն է։
Պատահական չէ, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու մասին խոսակցությունների ակտիվացումը։ Անգամ քարտեզներ են հրապարակվում, որտեղ Հայաստանը Արևմտյան Ադրբեջան է անվանվում։ Հարցն այն է, որ Փաշինյանը ոչ միայն մերժում է մեր անցյալի սխրագործությունները, այլև հավասարության նշան է դնում 90-ականների Արցախյան հերոսամարտի և ներկայում Ադրբեջանի կողմից ագրեսիվ ու հանցավոր գործելակերպի միջև։ Ադրբեջանը ցանկանում է տիրանալ նրան, ինչն իրեն չի պատկանում ու երբեք էլ չի պատկանել, և թելադրել, թե ինչպես պետք է հայ ժողովուրդն ապրի, իսկ Արցախյան հերոսամարտի ժամանակ պայքարը մղվում էր արցախահայության ինքնորոշման ու իր հողի վրա ապրելու իրավունքի համար։ Թերևս ստացվում է, որ Փաշինյանի հայտարարության գլխավոր միտքն այն է, որ այլ ելք չկա, քան հայրենիքի կորստի հետ համակերպվելն ու մեր իրավունքներից հրաժարվելը։ Ու այսպիսի քարոզչությունը տարվում է պատմությունը սրբագրելու ջանքերի հետ մեկտեղ։ Օրինակ՝ նշվում է, թե օտար կայսրություն է ուզել, որ մենք Արցախը գրավենք, իսկ հետո տառապենք։
Ըստ իշխանությունների տրամաբանության, մեր պատմությունն էլ կայսրությունն է գրել, որ մենք հայրենիք ունենք, պատմական տարածքներ ու իրավունքներ ունենք, իրականում դա էլ չունենք։ Ուստի, այն պատմությունը, որ ձևավորվել է հարյուրամյակների ու հազարամյակների ընթացքում, պետք է մի կողմ դնել ու այնպիսի պատմություն գրել, որը հաճո կլինի թուրքերին ու ադրբեջանցիներին։ Ու երբ պատմությունը գլխիվայր շրջում ենք, ստացվում է, որ Ադրբեջանն իրավունք ունի Հայաստանին պահանջներ ներկայացնելու։ Այս պարագայում էլ պետք է անկլավները տալ, բոլոր զիջումներն անել, իսկ վերջում Ադրբեջանը կարող է վրեժ լուծել ու, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքը» պահանջել, չէ՞ որ, ըստ Փաշինյանի, դրա իրավունքն ունի, «30 տարի չի ապրել»։ Ամենացավալին այն է, որ տրամաբանորեն Փաշինյանը վարչապետի պաշտոնում ընտրվել է մեր պետության և ժողովրդի շահերը պաշտպանելու համար, բայց ոչ թե հայության շահերն է սպասարկում, այլ թշնամու։
Մնում է, որ ադրբեջանցիները նրան իրենց ազգային շքանշանով պարգևատրեն, քանի որ քարոզչական առումով այն, ինչ տասնամյակներ շարունակ ադրբեջանական պետությունը չի կարողացել անել, Փաշինյանը հմտորեն իրականացնում է. հայ հասարակության շրջանում «ընկալելի» է դարձնում կեղծ թեզերը։
ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում