Ես չեմ ներելու այս իշխանությանը, որն այս օրը գցեց մեզ
ИНТЕРВЬЮՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Սեպտեմբերի 2-ին Արցախի անկախության հռչակման 33-ամյակն է։ 1991թ. սեպտեմբերի 2-ին ժողովրդական պատգամավորների Լեռնային Ղարաբաղի մարզային խորհրդի, Շահումյանի շրջանային խորհրդի եւ բոլոր մակարդակների խորհուրդների պատգամավորների համատեղ նստաշրջանը ԼՂ Հանրապետության հռչակման եւ նրա պետական իշխանության ու կառավարման ժամանակավոր մարմինների ձեւավորման մասին հռչակագիր ընդունեց: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին կայացած հանրաքվեի արդյունքում Արցախի բնակչության 99.89%-ն «այո» ասաց անկախությանը: Ու չնայած անկախ Արցախ ունենալու իղձերին ու 30-ամյա անմնացորդ պայքարին, 2023-ին մենք կանգնեցինք Արցախի օկուպացման փաստի առաջ, իսկ արցախցիները՝ մազապուրծ, արտագաղթեցին իրենց հնամենի հայրենիքից: Սեպտեմբերի 2-ին ընդառաջ զրուցել ենք Արցախի պատգամավոր Նելլա Գրիգորյանի հետ:
- Արցախի Հանրապետության անկախության հռչակման 33-րդ ամյակն ինչպե՞ս եք նշելու, ի՞նչ է նախատեսված:
- Եռաբլուր ենք այցելելու` պարտադիր, բայց միջոցառման մասին դեռեւս ինձ հայտնի չէ, կարծում եմ` կլինի, ներկա կլինի նաեւ Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը:
- Առաջին անգամ այդ օրը նշում ենք անկախ Արցախի մասին անցյալով խոսելով: Նախորդ սեպտեմբերին օկուպացվեց Արցախը: Ի վերջո` ո՞վ էր դրա մեղավորը, պատասխանատուն:
- Պատճառը բոլորիս հայտնի չէ, հայրենիքն այս իշխանության համար ոչինչ է, մանավանդ` Արցախը, որ համարեցին ուրիշինը: Նրանք Արցախը չհամարեցին մեր բոլորինը` համայն հայությանը: Արցախն այս իշխանության համար հայության դարպաս չդիտարկվեց, այլ համարեցին, որ Արցախը միայն արցախցիներինն է: Պառակտումը հատկապես նկատեցինք 2020 թվականի պատերազմից հետո: Բայց, օրինակ, 1988-ի շարժումը մեզ համար այնքան կարեւոր էր, որ անգամ բառերով չեմ կարող նկարագրել: Այդ շարժմանը մասնակցեց ողջ հայությունը: Հաղթանակով պսակեցինք մեր հետագան: Շատ ոգեւորված էինք այդ տարիներին, որ վերջապես միանալու ենք մայր Հայաստանին, եւ մայր Հայաստանը, մի բռունցք դարձած, մեզ հետ պայքարեց, արդյունքում ունեցանք հաղթանակ, որն ավարտվեց այս անբացատրելի ցավով:
- 1 տարի է անցել Արցախի օկուպացումից: Ի՞նչ խնդիրներ ունի այսօր արցախցին:
- Խնդիրները բազմաթիվ են, որ կողմ նայում ենք` խնդիր է, բայց պետք է պայքարենք, կոտրվել չկա, մենք պետք է արցախցի, հայ մնանք: Ոչ մի պարագայում չի կարելի լռել: Կոչ եմ անում համայն հայությանը՝ արձագանքել, թե ինչ են անում արցախցիների նկատմամբ, ինչպես են վարվում: Հերիք չէ՝ Արցախը հանձնեցին, հիմա էլ ինչ ուզում՝ անում են արցախցիների դեմ, ինչպես ուզում` վարվում են: Ես չեմ ներելու այս իշխանությանը, որն այս օրը գցեց մեզ: Հիմա էլ այնպես են անում, որ արցախցիներն ընդհանրապես սոված մնան: Տաքսիների մասին նոր օրենք են ընդունել, որ արցախցիները «Յանդեքս» տաքսի չվարեն, թողնեն հեռանան Հայաստանից: Նոր օրենքով՝ ՀՀ քաղաքացիություն չունեցող մարդկանց արգելում են տաքսի վարել՝ շատ լավ իմանալով, որ արցախցիներն այստեղ միայն դրանով են զբաղվում, այլ աշխատանք չկա, աշխատատեղ չկա: Սա արվում է բացառապես արցախցիների դեմ, որ անգամ հանապազօրյա հաց չվաստակենք:
- Նախագահ Սամվել Շահրամանյանի հետ հանդիպո՞ւմ եք:
- Իհարկե, պարբերաբար հանդիպում ենք, ժամանակ առ ժամանակ, ի՞նչ անի Սամվել Շահրամանյանը, նա շատ լավ գիտի արցախցիների բոլոր խնդիրները, բայց ոչ մի լծակ չունի, ոչ մի բանով չի կարողանում իր համերկրացիներին օգնել, ի՞նչ կարող է անել Շահրամանյանը` նման իշխանությունների օրոք:
- Իսկ Արցախի ներկայացուցչությունն ինչո՞վ է զբաղվում այժմ:
- Դե, հիմնականում արցախցիների հետ հանդիպումներ, տարբեր հարցեր են բարձրացվում, նախագահը լսում է, խորհուրդներ է տալիս՝ որտեղ գնան, ինչ անեն: Այդքան բան:
- Տեղյա՞կ եք, թե Արցախի պատմամշակութային արժեքների մասով ինչ է արվում, որ բարբարոսները չոչնչացնեն հիմնահատակ, կամ՝ առհասարակ, արվո՞ւմ է ինչ-որ բան, թե՞ ոչ: Արցախի ՄԻՊ-ն ընդհատակ է անցել:
- Արցախի պատմամշակութային արժեքների պահպանման համար Արցախի պատգամավորներով հանձնաժողով ենք ստեղծել` Օսկանյանի գլխավորությամբ: Նա միջազգային հարթակներում ներկայացնում է մեր մշակութային արժեքների հետ կապված խնդիրները: Վահրամ Բալայանը նույնպես զբաղվում է այդ հարցերով, բայց, միեւնույն է, դա շատ քիչ է, այդ հարցով պետք է առաջին հերթին զբաղվեն Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունները:
- Սեպտեմբերից նոր թափ է առնելու Բագրատ Գալստանյանի գլխավորած «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժումը: Մասնակցելո՞ւ եք ակցիաներին:
- Ես մշտապես մասնակցել եմ ու շարունակելու եմ մասնակցել, բայց թե շարժումն ինչպես կպսակվի, չեմ կարող ասել, ամեն դեպքում հավատացած եմ, որ նա մեզ մոտ Աստծո կողմից ուղարկված մարդն է: Նրա միտքը, խոսքը, գործերը, ամեն ինչը մեզ հիացնում է: Հավատում ենք, որ հաղթանակ է տանելու սրբազան պայքարը:
- Գերիների մասին մտահոգվո՞ւմ են արցախցիները, ի՞նչ տեղեկություն ունեք նրանցից: Դուք Արայիկ Հարությունյանի կուսակցության անդամն եք, նրա ընտանիքի հետ կապ, շփում ունե՞ք:
- Ընտանիքն ապրում է Երեւանում, գնալ-գալ չունեմ, բայց դե՝ ապրում են, էլի, ո՞նց կարող են ապրել, երբ ընտանիքի հայրը գերության մեջ՝ բանտում է: Շատ կցանկանայի, որ այս իշխանությունները զբաղվեին մեր գերիներով, մանավանդ` ռազմաքաղաքական ղեկավարներով: Չեմ լսել, որ գոնե մեկ հարթակում այս իշխանությունը նրանց մասին խոսեր, ոչ մի բառ չեն արտաբերում: Միջազգային հարթակներում էլ նույնը` ոչ մի խոսք: