ՀՀ վճարային հաշվեկշիռը լուրջ վտանգի առաջ է
ЭКОНОМИКА
Վերջին օրերի եղանակային կտրուկ փոփոխությունները և դրանց հետևանքով առաջացած բարդությունները թեև այս պահին այնքան էլ առարկայական չեն, սակայն ամիսներ անց դրա բացասական ալիքը զգացնել կտա իր գլոբալ ազդեցության մասին: Ջերմաստճանի կտրուկ անկումը վնասել է բերքի հիմնական մասը:
Այս փաստը առայժմ անհանգստացրել է միայն գյուղմթերք արտադրողներին, սակայն ամիսներ անց շղթայական զարգացումները կխոցեն ՀՀ բոլոր տնտեսվարող սուբյեկտներին: Խնդիրը հետևյալն է. ցրտահարության հետևանքով կկրճատվի արտադրվող բերքի քանակը, ինչը նախ և առաջ խնդիրներ կառաջացնի ներքին շուկայում: Դրանից առաջինը գների թանկացումն է: Սահմանափակ առաջարկի պայմաններում գյուղմթերքի գներն անհամաչափ թանկ կարող են լինել: Նման երևույթի մենք ականատես ենք եղել տարիներ առաջ, երբ սեզոնին ծիրանի մեկ կիլոգրամի գինը մոտ էր 500 դրամին: Գների նման մակարդակի պարագայում կրճատվում է տնօրինվող եկամտի ծավալը, որն էլ ի հերթին բերում է համախառն սպառման ծավալի կրճատման: Համախառն սպառումը, որն այլ կերպ իրենից ներկայացնում է բնակչության ամբողջական պահանջարկը, ուղղակի կերպով պայմանավորում է արտադրության ծավալները: Ամբողջական պահանջարկի կրճատմանը զուգահեռ, կկրճատվեն նաև արտադրության ծավալները, որն էլ կհանգեցնի գների բարձրացման և մի շարք այլ բացասական հետևանքների:
Եթե վերոնշյալը վերաբերում է ներքին շուկայի վրա ունեցած բացասական ազդեցությանը, ապա խնդիրը միայն դրանով չի սահմանափակվում: Առավել մեծ վտանգ առկա է արտաքին մակարդակում, որը մասնավորապես պայմանավորված է արտահանման ծավալներով, ինչն էլ ուղղակիորեն պայմանավորում է մեր երկրի վճարային հաշվեկշիռը:
Բանն այն է, որ առանց այն էլ մեր երկրի վճարային հաշվեկշիռը բացասական է, դրա թիվ մեկ պատճառը արտահանման և ներմուծման ծավալների անհավասարությունն է: 2015 թվականին արտահանումը կազմել է շուրջ 1,2 մլրդ, մինչդեռ ներմուծումը շուրջ 4 անգամ ավելի շատ է եղել: Տեղին է նշել նաև, որ նախորդ տարվա արտահանման հիմնական մասը՝ շուրջ 40%-ը, բաժին է ընկել գյուղմթերքին: Այս ամենի համադրումով պարզ է դառնում, որ ամիսներ անց կանգնելու ենք լուրջ փաստի առաջ: Նախատեսված արտահանման ծավալները հնարավոր չի լինելու իրականացնել բերքի սակավության պատճառով, որն էլ հաջորդաբար հանգեցնելու է վերոնշյալ խնդիրների առաջացմանը: Բացասական հետևանքների թվին կդասվեն նաև արժութային տատանումները և կնկատվի դրամի փոխանակային կուրսի անկում:
Վերոնշյալ խնդիրներն իրենց հերթին առաջ կքաշեն նոր խնդիրներ: Ստեղծված իրավիճակը կայունացնելու համար անհրաժեշտ է ՀՀ Կենտրոնական բանկի և մի շարք այլ կառույցների համակարգված գոծողությունների մեխանիզմ, որը կմեղմացնի առկա խնդիրների բացասական ազդեցությունները:
Հավելենք նաև, որ արտահանման համար անբարենպաստ էր նաև 2015 թվականը, ինչի բացասական հետևանքներին արդեն ականատես ենք եղել, իսկ 2016-ի առավել բարդ խնդիրներից խուսափելու համար անհրաժեշտ է վարել կանխամտածված և հեռատես քաղաքականություն արտահանման խթանման ուղղությամբ:
Հայկ Բեջանյան
Past.am վերլուծաբան
Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 января
Дело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в суд
Над базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроны
В Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов
Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужином
Бессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за сутки
Президиум Форума армянских союзов Европы организовал создание инициативной группы по защите Армянской Апостольской Церкви и христианства в Армении
Мы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака Хачатряна
Предстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархии
В Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения
Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в Арцахе
Трамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликту
Добыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
Почему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».
«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»
«Это издевательство над государственностью». «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил бессрочные облигации
Спорное положение закона – политическая дубинка. «Паст»
Пашинян против Церкви: вместо борьбы с кризисом — борьба с Католикосом: «Паст»
Пашинян: Вопрос Нагорного Карабаха был решен в 1996 г, просто никто нам об этом не говорил
Bloomberg: ЕС поставляет в Нигерию запрещенные пестициды, вызывающие рак
Пашинян: В документах по Карабаху есть детали, которые способны вызывать международные проблемы
США приостановили прием иммиграционных заявлений из 19 стран после стрельбы у Белого дома
Рютте: Австралия и Новая Зеландия подключились к закупкам оружия для Украины
Проект «Россия с вами»: специальная партия гуманитарной помощи для переселенцев из Нагорного Карабаха доставлена в Эчмиадзин
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
Минфин Армении: Расходы на нужды ряда министерств было решено увеличить
Татоян: Пять уроков, которые следует извлечь из публикации документов, связанных с Арцахским конфликтом
Безопасная авантюра без «парашюта». «Паст»
Оформите зарплатную карту в Юнибанке — получите шанс выиграть 1 000 000 драмов
Euromoney признал Америабанк лучшим банком Армении в сфере недвижимости второй год подряд
Отныне не «спонтанно», а организованно. «Паст».
Откуда они взяли «голубиную» технологию? «Паст».
Министр обороны РА принял участие в открытии выставки «EDEX 2025» в Египте
Аджапахян и Галстанян выступили с заявлением: Предлагаем прекратить полномочия непокорных предстоятелей
Рейтинговое агентство S&P Global Ratings присвоило ЗАО «АйДи Банк» долгосрочный рейтинг «BB-» и краткосрочный рейтинг «B» со «стабильным» прогнозом
Цена серебра обновила рекорд - $57,86 за унцию
В Ереване обрушилась часть здания бывшего фортепианного завода: есть пострадавший
Заседание Антикоррупционного суда по делу о признанной антиконституционной статье продолжится 17 декабря
Эдмон Марукян обратился к Католикосу всех армян: Прошу лишить сана Навасарда Кчояна
«Альтернативные проекты»: Очень часто сложные вопросы имеют простые решения
Автодороги на территории Армении в основном открыты для проезда транспорта
WSJ: на переговорах во Флориде обсуждается «обмен территориями» и выборы в Украине
SIPRI сообщил о рекордных доходах крупнейших производителей оружия в 2024 году
Волонтёры «Евразия-Армения» провели субботник в парке имени Комитаса 
Вековая дружба армянского и русского народов: круглый стол с участием экспертов
Итальянский пианист Антонио ди Кристофано выступит с сольным концертом в Ереване и проведет мастер-классы для армянских пианистов
Почему Арман Татоян не участвовал в слушаниях по делу политзаключённых? «Паст»
Просто решили не возбуждать уголовное производство — и… всё. «Паст» 
