Ռուսաստանը ԼՂ խնդրում ստվերային դեր է ստանձնել՝ զինելով երկու կողմերին. գերմանական Zenith
ОБЩЕСТВО
Լեռնային Ղարաբաղի համար Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ հակամարտությունը Եվրոպայի ամենատեւական ռազմական հակամարտությունն է, որտեղ Ռուսաստանն ստվերային դեր է ստանձնել՝ զինելով երկու կողմերին: Այս մասին գրում է գերմանական Zenith-ը:
Ըստ պարբերականին, 1994-ին կնքված փխրուն հրադադարից հետո միջազգային միջնորդները ապարդյուն փորձել են գտնել այս խնդրի երկարաժամկետ կարգավորում:
Ի՞նչն է պատճառը, որ այս հակամարտության կարգավորումն այդքան բարդ է:
2014-ի ամռանը շփման գծում եղան 1994-ից՝ այսինքն ղարաբաղյան պատերազմի ավարտից հետո ամենալուրջ խախտումները: Այդ խախտումները շարունակվեցին մինչեւ 2015-ը, ընդ որում այնպիսի զինատեսակների գործածումով, որոնք մինչ այդ երկու կողմերն էլ չէին գործածել: Ռեգիոնալ փորձագետները նախազգուշացնում են, որ այս «սառեցված » հակամարտությունը ռազմական էսկաալացիայի վտանգ է պարունակում: Բռնությունները կարող են արագ դուրս գալ վերահսկողությունից ու վերածվել լայնածավալ ռազմական դիմակայության:
Լեռնային Ղարաբաղը համարվում է Հարավային Կովկասի առանցքային հակամարտությունը, որը նույնիսկ ավելի վտանգավոր է, քան Վրաստանի ու նրանից անջատված տարածաշրջանների՝ Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի միջեւ հակամարտությունը, չնայած դրանք 2008-ին հանգեցրեցին Ռուսաստանի ու Վրաստանի միջեւ հնգօրյա պատերազմի: Հոդվածագիր ու լրագրող Թոմաս դե Վաալը 2003-ին հրատարակեց «Սեւ պարտեզ» գիրքը, որը նվիրված է ղարաբաղյան համակարտությանը՝ այն նկարագրելով որպես ամենաանզիջում ու տեւական հակամարտություն Սեւ ու Կասպից ծովերի միջեւ ընկած ամբողջ տարածաշրջանում: Հենց այս հակամարտությունն է ստեղծում հիմնական խոչընդոտը տարածաշրջանային համագործակցության համար, որն ընդգրկում է երեք հարավկովկասյան պետություններն ու այն երկիրը, որին սովորաբար վերագրում են Եվրոպայի ու Ասիայի միջեւ ցամաքային կամուրջի գործառույթը:
Այս հակամարտության պատճառով Հայաստանի ու հարեւան Թուրքիայի ու Ադրբեջանի միջեւ փակված սահմանները բոլորովին չեն համապատասխանում այդ կամուրջի գործառույթին: Կասպից ու Սեւ ծովերի միջեւ իսկապես ձեւավորվել է միջանցք՝ Ադրբեջանի, Վրաստանի ու Թուրքիայի տարածքներով անցնող խողովակաշարերով ու երկաթգծային ու ճանապարհային նոր մայրուղիներով, բայց այդ ուղիները շրջանցում են Հայաստանը:
Ի տարբերություն Վրաստանի, որտեղ ԵՄ դիտորդական առաքելությունը տեղակայված է Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի վարչական սահմանների երկայնքով, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շփման գծում գոյություն չունի նմանատիպ միջազգային մոնիտորինգային առաքելություն: Հազարավոր զինվորներ ու դիպուկահարներ կանգնած են դեմ հանդիման: Սահմանը ներկայացվում է որպես շփման գիծ, որտեղ շփումն առաջին հերթին զենքերին է վերաբերում:
Հայկական կողմը դժվար թե կարողանա խաղաղություն ակնկալել, երբ ներկայումս Բաքվում ռազմատենչ հայտարարություններ են հնչում եւ անվտանգության ոչ մի երաշխիք չի ստեղծվում Լեռնային Ղարաբաղի համար:
Ավտորիտար ռեժիմներ ունեցող երկրներում քաղաքացիական հասարակությունը, որպես կանոն քիչ հեղինակություն է վայելում, հատկապես առաջ է մղում հակամարտության հակառակ կողմի հետ երկխոսություն սկսելու գաղափարներ: Ադրբեջանում վերջին երկու տարում պետությունը կոշտացրել է իր հարաբերությունները քաղաքացիական հասարակության հետ: Բազմաթիվ իրավապաշտպաններ, լրագրողներ ու գիտականներ, որոնք Հայաստանի հետ երկխոսության կոչեր էին անում, ձերբակալվել ու բանտարկվել են:
Այս հակամարտությունը պետք է անպայման հայտնվի միջազգային քաղաքական օրակարգում: Եվրամիությունը առայսօր շատ զուսպ մոտեցում է ունեցել այս խնդրի նկատմամբ՝ միջնորդությունը թողնելով ԵԱՀԿ-ին ու Մինսկի խմբին: Լեռնային Ղարաբաղը պետք է հայտնվի միջազգային քաղաքականության ուշադրության կենտրոնում, ընդ որում այս խնդրի լուծման համար անհրաժեշտ է Ռուսաստանի աջակցությունը: Բայց այն մնացել է ստվերում Ուկրաինայի ճգնաժամի հետեւանքով: Ռուսաստանը այս հակամարտությունում ավելի շատ ստվերային դեր է ստանձնել՝ զինելով երկու կողմերին՝ չնայած անվտանգության ու քաղաքական ոլորտներում Հայաստանի հետ իր դաշնակցային հարաբերություններին:
Մեկ այլ արտաքին դերակատար՝ Թուրքիան, հետխորհրդային տարիներին ձգտում է ընդլայնել իր ազդեցությունը Հարավային Կովկասի տարածաշրջանի վրա: Քիչ հավանական է, որ Թուրքիան կկարողանա չեզոք միջնորդի դեր կատարել այս հակամարտությունում, քանի որ Ադրբեջանին համարում է «եղբայրական երկիր», մինչդեռ Հայաստանի ու Թուրքիայի հարաբերություններում պատմական խորը արմատներ ունեցող խնդիրներ կան: Անկարայի ու Երեւանի միջեւ դիվանագիտական հարաբերություններ սկսելու փորձը 2008-ին ձախողվեց ղարաբաղյան չկարգավորված խնդրի պատճառով: Փաստորեն այս հակամարտության բացասական հետեւանքները շատ ավելի հեռու են տարածվում, քան Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ երկկողմ դիմակայությունը:
AFI назвал ленту продюсера Сева Оганяна одним из лучших фильмов года
Латвия впервые выделит свыше €2 млрд на оборонные расходы в 2026 году
В 2026 год — со скоростью Ucom: новогодние предложения стартовали
Адвокат: Проведены обыски в квартирах дяди и двоюродной сестры архиепископа Аршака Хачатряна
Лавров: Европа препятствует урегулированию на Украине
CNN: в Европе начали опасаться отказа Трампа от мирных переговоров по Украине
Пашинян готов изменить Конституцию Армении в угоду мирному соглашению с Азербайджаном
Бвик и Idram — рядом с любителями чтения
Правительство готовит новую дубинку в «красивой» упаковке: «Паст»
Сколько человек могут посадить в тюрьму? «Паст»
Тотальный провал в Гюмри: «антиплитургии» - партийные собрания: «Паст»
Селена Гомес и Бенни Бланко наряжают первую рождественскую ёлку как супруги
Опровержение: Нападение на Миграна Акопяна произошло не на территории торгового центра «Далма»
Индия и Армения работают над обменом предварительной информацией о товарах и транспортных средствах
IDBank принял участие в конференции, посвящённой 10-летию Армянского института директоров
Разъяснение: В каких условиях в УИУ содержатся священнослужители и бизнесмен Самвел Карапетян?
В результате несчастного случая в Варденисе скончался армянский офицер
«Крылья Татева» признаны лучшей канатной дорогой в мире
Ширакская епархия ААЦ пригласила верующих прийти завтра в церковь «Семи Святых Ран» в Гюмри
Анастасия Демурчян завоевала серебро на чемпионате России по боксу в Уфе
Ucom поддерживает развитие космической инженерии в Армении
«Простоквашино» признан самым ожидаемым кино релизом начала 2026 года
Brent подорожала до $63,82 за баррель
Трамп заявил о разочаровании: Зеленский до сих пор не прочитал мирное соглашение США
Таиланд нанес авиаудары по Камбодже
«Символ невосполнимой утраты и единства нашего народа». Абрам Овеян о Спитакском землетрясении
Вся страна стала заложницей страхов и тревог Пашиняна: «Паст»
Опасный меморандум: от чего на самом деле страдает Армения? «Паст»
В Ереване прошёл образовательный марафон «ЕАЭС: интеграция и возможности»
Следующей власти придется начинать все с нуля: «Паст»
Крайне опасные месседжи с Запада: «Паст»
Грузия будет требовать медицинскую страховку для въезда в страну с 1 января
Дело об избиении несовершеннолетнего в селе Зоракан передано в суд
Над базой атомных подлодок во Франции зафиксировали неопознанные дроны
В Академии наук Армении прошла выставка и презентация ведущих российских вузов
Президент Индии угостила Путина вегетарианским ужином
Бессрочные облигации Юнибанка выкуплены почти за сутки
Мы тут не причем: «Гражданский договор» прокомментировал уголовное преследование Аршака Хачатряна
Предстоятель епархии: Воскресную литургию в церкви «Сурб Йот Верк» в Гюмри совершат не служители епархии
В Москве прошел интеллектуальный конкурс для студентов Института востоковедения
Азербайджанцы повредили монастырь «Сурб Аменапркич» XVII века в Арцахе
Трамп выразил надежду, что сможет положить конец украинскому конфликту
Добыча полезных ископаемых — занятие не для глупых. «Паст».
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia
Почему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».
«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»
«Это издевательство над государственностью». «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил бессрочные облигации
Спорное положение закона – политическая дубинка. «Паст»
Пашинян против Церкви: вместо борьбы с кризисом — борьба с Католикосом: «Паст» 
