Ереван, 29.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


5 հոգեբանական էֆեկտներ, որոնք ազդում են մեր պահվածքի վրա

ЛАЙФ

Ձեզ ենք ներկայացնում մի քանի հետաքրքիր հոգեբանական փաստեր, որոնք ազդում են մեր պահվածքի վրա:

  1. Ձեզ ավելի շատ կհավանեն, եթե դուք իդեալական չլինեք

    Պրատֆալի էֆեկտի համաձայն՝ սխալներ գործելը մարդուն գրավիչ է դարձնում: Այն մարդիկ, ովքեր երբեք սխալներ չեն գործում, մարդկանց կողմից ավելի քիչ գրավիչ են համարվում, քան երբեմն սխալներ գործողները: Այս տեսությունն ուսումնասիրվել է հոգեբան Էլլիոտ Արոնսոնի կողմից: Իր թեստի մեջ նա մասնակիցներին խնդրել է մի քանի ձայնագրություններ լսել, որտեղ մարդիկ հարցերի են պատասխանում: Ձայնագրություններից մեկում խոսողը սուրճով լի բաժակը վայր է գցում, և երբ թեստի մասնակիցներին խնդրում են ընտրել այն ձայնագրությունը, որն իրենց դուր է եկել, նրանց մեծամասնությունն ընտրում է այն ձայնագրությունը, որտեղ հարցերին պատասխանողը սուրճի բաժակը վայր է գցում:

Ուստի Պրատիֆալի էֆեկտը մեզ սովորեցնում է, որ երբեմն սխալներ գործելլը ոչ միայն վատ չէ, այլ նաև կարող է մեզ օգուտ բերել:

  1. Մեծ սպասելիքները կբերեն ավելի լավ ձեռքբերումների

    Պիգմալիոնի էֆեկտ կոչվող այս տեսությունը առաջին անգամ փորձարկվել է հոգեբան Ռոբերտ Ռոզենթհալի կողմից: Ռոզենթհալը առաջին և երկրորդ դասարանցիներին թեստ է տվել, որի համար նրանք գնահատականներ էին ստանալու և ապա նա ուսուցիչներին ստիպել է հավատալ, որ որոշ աշակերտներ ավելի ընդունակ են, քան մյուսները: Իրականում Ռոզենթհալը ընտրել էր պատահական աշակերտների՝ անկախ նրանց IQ թեստերի արդյունքների: Տարվա վերջում, երբ աշակերտներին կրկին թեստ էին տվել, ավելի «ընդունակ» համարվող աշակերտները իրականում ավելի շատ էին առաջադիմել, քան նրանց համադասարանցիները: Ի՞նչն էր սրա պատճառը: Հետագայում թեստերը ցույց տվեցին, որ ուսուցիչները ենթագիտակցորեն ավելի շատ հնարավորություններ և ուշադրություն տրամադրել էին հենց այն երեխաներին, որոնց Ռոզենթհալը ավելի ընդունակ էր համարել: Հենց այդ պատճառով այդ խմբի երեխաներից սպասելիքներն ավելի շատ էին և հենց այդ սպասելիքներն էլ ստեղծել էին իրականությունը:

  2. Ինչքան շատ ընտրության հնարավորություն ունենք, այնքան ավելի քիչ ենք բավարարված մեր որոշումներով

    Երբևէ եղե՞լ եք զղջացող գնորդի դերում: Եթե այո՝ ուրեմն ձեզ ծանոթ է ընտրության պարադոքսի էֆեկտը: Նույնիսկ եթե տարբեր ընտրությունների մեջ մեր որոշումը ամենաճիշտն է, մենք ամենայն հավանականությամբ ավելի քիչ բավարարված և քիչ երջանիկ կլինենք մեր որոշմամբ: Անշուշտ՝ այս իրավիճակը ձեզ ծանոթ է: Այս իրավիճակի միակ լուծումը կարող է լինել հետևյալը. Ինքներդ ձեզ ավելի քիչ ընտրություններ տվեք, կենտրոնացեք միայն այն բաների վրա, որոնք ձեզ երջանիկ են դարձնում: Եվ վերջապես՝ արեք այն, ինչը ձեր կյանքին իմաստ է հաղորդում:

  3. Ինչքան շատ մարդիկ են տեսնում կարիքավոր մարդու, այնքան ավելի քիչ են օգնում նրան

Հետազոտողները սա անվանում են «պատասխանատվության շփոթմունք»: Սա այն իրավիճակն է, երբ մարդիկ ավելի քիչ պատասխանատու են իրենց զգում, երբ իրենց կողքին այլ մարդիկ կան: Իրականում՝ մարդուն օգնելու հավանականությունը կախված է, թե քանի մարդ կա տվյալ պահին այդ վայրում: Ուրեմն եթե դուք օգնության կարիք ունեք, մի փնտրեք այն ամբոխի մեջ:

Դիտորդի էֆեկտը ուսումնասիրվել է հոգեբաններ Բիբբ Լատանեի և Ջոն Դարլիի կողմից: Ըստ հետազոտության մարդկանց 85%-ը օգնության ձեռք էր մեկնում խեղդվող մարդուն, երբ տվյալ պահին միայնակ էին, իսկ միայնակ չլինելու դեպքում նրանց 65%-ն էր օգնության հասնում: Ավելին՝ եթե մարդու կողքին ևս չորս հոգի կային օգնելու հավանականությունը իջնում էր 31%-ով:

  1. Ձեր սխալներն այնքան էլ նկատելի չեն, որքան, որ դուք եք մտածում

    Մեր՝ անվերջ սխալներ գործելու զգացումը մեր մտքերի արդյունքն է, և այն չի համապատասխանում իրականությանը: Ըստ լուսարձակի էֆեկտի՝ մարդիկ այնքան շատ չեն ուշադրություն դարձնում մեր սխալներին, որքան մենք:

Իրականում մեզ թվում է, թե մենք միշտ լուսարձակի լույսի տակ ենք, և մեզ բոլորը նկատում են: Սակայն իրականում դա այդպես չէ: Սա գիտակցելով մենք կարող ենք ավելի ինքնավստահ դառնալ և հանգիստ զգալ:

Ուստի մյուս անգամ եթե որևէ սխալ եք գործում, կարող եք հանգիստ լինել, քանի որ դրա ազդեցությունը շատ ավելի փոքր է, քան դուք կարծում եք:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը:

«2026 год — это время для укрепления мостов дружбы» — Абрам Овеян поздравил народы России и Армении с Новым годом Рубен Варданян был удостоен премии «Великий гуманист», учреждённой медиахолдингом «Евромедиа24» (видео) Рождественский свет по ту сторону решёток. Репрессии против Армянской Апостольской Церкви - «Паст»А почему "полномочия имеют"... не имеющие полномочий? "Паст"Юнибанк выпустил подарочные карты Новое развитие: резкая оценка со стороны британской платформы - «Паст»Новый год, старые лживые утверждения: куда движется Армения? «Паст»Зеленский: Мирный план на 90% готовПианисты из программы «Наши виртуозы» фонда «Музыка для будущего» выступали на одной сцене с итальянским пианистом Антонио ди Кристофано«Euromedia24» удостоило Рубена Варданяна премии «Великий гуманист» (видео)Картины армянской художницы выставлены в Сиднее и поддержат благотворительный фонд Hayk for our HeroesФИДЕ присвоила Мариам Мкртчян звание женского гроссмейстераАрмяне и русские углубляют сотрудничество: в Московском доме национальностей состоялся вечер «Мелодии Победы» Погода в Армении в выходные: снегопад, метель, похолоданиеБайрамов: Армения нам объяснила - участок железной дороги TRIPP не относится к РоссииБолее десятка духовных лидеров призвали папу Льва XIV вмешаться в судьбу арцахских пленныхВ Великобритании Пашиняна назвали диктатором,который преследует церковь и сотрудничает с Азербайджаном Зеленский заявил, что в ближайшее время встретится с ТрампомМэрия Еревана отреагировала на публикации вокруг выделенных на строительство станции метро «Ачапняк» средствДелегация штаб-квартиры МККК в Женеве посетила удерживаемых в Баку армянГлава Центробанка: В условиях глобальной неопределенности Армении удалось сохранить макроэкономическую стабильностьКоманда филиала МГУ выиграла первый турнир по дебатам в Ереване Обновленный центр продаж и обслуживания Ucom открылся на проспекте Тиграна Меца Операция архиепископа Микаела Аджапахяна отложена на неопределенный срок«Euromedia24» удостоил Давида Амаляна почётной премии «Эталон борьбы» (видео)Уже открыто признают, что цель - разрушить Церковь: «Паст»Раскрываются ли мошенничества? «Паст»Народ и Церковь едины в борьбе против антицерковной кампании властей: «Паст»«Euromedia24» удостоил Рубена Матевосяна почётной премии «Хранитель армянской музыки» (видео)Трамп приостановил крупномасштабные ветроэнергетические проекты по меньшей мере на 90 дней«Осветим темноту вместе»: подарок Самвела Карапетяна ГюмриВо Франции проводится расследование по факту кибератаки на почту: сообщается о пророссийских хакерахЗа ситуацией вокруг армянской Церкви следят и в Лондоне — замглавы британского МИДГеоргий Макарян из Балашихи стал чемпионом мира по бразильскому джиу-джитсу«Тайный Санта» на idplus: анонимные подарочные картыФСБ России сообщила о предотвращении теракта на магистральном нефтепроводеПентагон: наращивание военной мощи Китая делает США уязвимымиАрмянский бренд Yeprem представлен в 5-м сезоне сериала «Эмили в Париже»Трамп рассмешил Сталлоне на вручении премииBrent подорожала до $62,46 за баррельВласти Армении не способны решить стоящие перед экономикой вызовы: КарапетянПапа римский Лев: «Очень печально, что Россия отказалась от перемирия»Новогоднее мероприятие «Евразии» в Ереване: вручение дипломов, кинопоказ и встреча с Дедом МорозомСотрудничество между фондом «Музыка во имя будущего» и «Барур» - во имя распространения армянской музыкиЮнибанк завершил размещение бессрочных облигаций раньше срокаРазве дворовая команда сможет победить профессионалов. Аршак КарапетянСтипендии для 100 студентов из Арцаха в рамках программы IDBank «Бок о бок»Подведены итоги второго конкурса финансовой грамотности Junius Кому и за что благодарен Пашинян?... «Паст»В конце года правительство занято «соскабливанием» денег: «Паст»