Ռուբեն Հայրապետյանի ստվերն ու հայկական ֆուտբոլի կրախը
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆՑավալի էր ոչ այդքան պարտության հաշիվը Լեհաստանից, որքան Հայաստանի ցույց տված խաղը: Եթե նույնիսկ պարտությունը լիներ ոչ թե 1-6, այլ ասենք 1-2 հաշվով, դրանից Հայաստանի հավաքականի ցույց տված խաղը որակյալ չէր դառնա:
Հայաստանի հավաքականի հերթական, այս անգամ ցավոտ պարտությունը առիթ է տալիս նորից խոսել հայկական ֆուտբոլի ճգնաժամի մասին: Խոսակցությունը տեղին է դառնում, մանավանդ այն կոնտեքստում, որ հավաքականի կյանքում հերթական ցիկլն է մոտենում ավարտին: Ղազախստանի հավաքականի դեմ խաղով այդ ցիկլը կփակվի:
Շատ է խոսվում Ռուբեն Հայրապետյանի դերակատարման մասին: Հայրապետյանի դերը հայկական ֆուտբոլում շատ ազդեցիկ է: Խոսքը նրա անձնական դերի մասին է, ոչ թե համակարգային: Նա է փաստացի որոշում հավաքականի կազմը, արգելում կամ թույլատրում հրավիրվել հավաքական: Նա է նաև գնահատում ֆուտբոլիստների խաղը: Այս ամենի մասին շատ է գրվել, այս ամենը հայտնի է բոլորին:
Հայրապետյանի համար ֆեդերացիան դարձել է յուրատեսակ մոնոպոլիա: Այդպիսի մոնոպոլիաներ տարբեր ոլորտներում ունեն շատերը: Ժամանակին քվոտայավորման հետևանքով ֆուտբոլը բաժին է հասել Հայրապետյանին: Ինչպես տեսնում ենք, սակայն, Հայրապետյանը չի կարողանում այդ մոնոպոլիայից օգուտներ քաղել գոնե իր համար: Եվ եթե չլինեն պետական ֆինանսավորումն ու ՖԻՖԱ-ի, ՈՒԵՖԱ-ի կողմից հատկացվող միջոցները,, ֆեդերացիան ընդհանրապես կդադարի գործելուց:
Այսինքն, եթե դիցուք Հայրապետյանի ընկեր Սամվել Ալեքսանյանը լինելով մոնոպոլիստ խանգարում է այլոց, բայց օգնում է ինքն իրեն ու աճեցնում է իր բիզնեսը, Հայրապետյանը փաստացի դառնում է պետական ու դրսի միջոցներով ապորղ ֆեդերացիայի նախագահ:
Այս սցենարից երկու ելք կա: 1-ին և անհավանական ելքը ՝ մոռանալ առաջիկա հաջողությունների մասին և լծվել զրոյից ֆուտբոլ զարգացնելու գործին, ստեղծել ֆուտբոլային նոր համակարգ, նոր կառուցվածքով, նոր մարզադպրոցներով: Ֆեդերացիայի ղեկավարությունն, ըստ այդմ, պիտի փոփոխվի, էականորեն և բեկումնային կերպով:
2-րդ կամ ադրբեջանական/ռուսական սցենար՝ հաշվի առնելով, որ ազատ շուկայական տնտեսության հասնելուց Հայաստանը հեռու է, մրցակցային ժողովրդավարական իրավիճակ էլ առաջիկայում ևս դժվար ունենանք, պետք է պետական մեգանախագիծ ՝ ֆինանսերի կտրուկ ու միանգամյա ներարկմամբ որևէ ակումբ: Այլ կերպ ասած, եթե հավաքականի համար չկա բավարար տեղացի ֆուտբոլիստների միջին մակարդակ ու քանակ, ֆուտբոլային աշխարհին ներկայանալ ակումբային տեսքով ՝ հույս ունենալով, որ ֆուտբոլի պրոպագանդան իր հետ նոր դիվիդենտներ կբերի ՝ ֆուտբոլի մասսայականացում, պատանիների շրջանում դրա պոպուլյարություն և այլն: Ադրբեջանն այդպես անում է Ղարաբաղ ակումբի դեպքում, որը հանդես է գալիս Չեմպիոնների լիգայի խմբային փուլում: Ռուսաստանում էլ ուժեղ ակումբները ֆինանսավորում են կիսապետական-կիսամասնավոր գիգանտների կողմից ՝ Յուկոյլ, Գազպրոմ, Ռուսական երկաթուղիներ և այլն: Այսինքն ավտոմատացված կառավարումից անցնել բացառապես անհատական կառավարման ՝ հաշվի առնելով քաղաքական և տնտեսական համակարգի բնույթը:
Սակայն, 2-րդ տարբերակն էլ է անհնար, քանի որ «փող չկա» և կա պատերազմ. սրանք են վերնախավի անուղղակի պնդումները:
Սարգիս Մեսրոպյան