«Մարդկանց համոզել, ապացուցել է պետք». Գուրգեն Խանջյան
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ
«Փաստի» հյուրն է արձակագիր, պետական մրցանակի դափնեկիր Գուրգեն Խանջյանը:
-Պարոն Խանջյան, ի՞նչ եք կարծում հիմա Հայաստանի համար լավագույն ժամանակաշրջանն է, թե ավելի շատ բեկումնային: Եվ փոփոխությունների կարելի՞ է սպասել՝ դրական իմաստով:
-Խնդիրն այն է, որ փոփոխություններ միշտ էլ հնարավոր են, ուղղակի հավատի պակաս կա: Եթե հավատ չկա, հնարավոր է փոփոխությունները տեղապտույտի մեջ մտնեն: Բայց եթե որոշենք և հավատանք, ինչ-որ տեղ մենք էլ մեր լուման մտցնենք, գուցե փոփոխություններն արդյունքի բերեն, որովհետև լուրջ տրամադրվածություն կա: Իսկապես ժամանակը, պահը բեկումնային է հիմա, հնով շարունակել այլևս անհնար է՝ նույնիսկ այն մարդկանց համար, ովքեր շատ գոհ էին այս իրավիճակից և շքեղ ապրուստ, կենցաղ ունեին: Նրանց համար էլ է պարզ, որ այսպես շարունակվելու դեպքում՝ իրենք այլևս բան չեն շահի, հնարավոր է և կորցնեն, որովհետև բոլորի վրա է ազդում հուսահատ, վհատված վիճակը:
Նախևառաջ անհրաժեշտ է ժողովրդի ոգին բարձրացնել, որպեսզի հավատան: Եթե չհավատան, ոչինչ չեն անի:
-Ի՞նչպես կարելի է այն բարձրացնել:
-Հասկանում եք, որքան էլ, որ կոչեր լինեն, անողը մարդիկ են, որոնց համոզել է պետք, ապացուցել է պետք, 2x2-ի նման դնել առջևը և ասել այս բանն այսպես է փոխվելու և այսպես է լինելու:
-Ապացուցողներն ովքե՞ր պետք է լինեն:
-Ովքեր առաջարկում են, նրանք էլ պետք է լինեն:
-Պարոն Խանջյան, արվեստագետները, մտավորականները, գրողներն իրենց լուման նույնպես կարո՞ղ են այս հարցում ունենալ, մարդկանց մեջ հավատ ներարկել կամ ինչ-որ դերակատարություն ունենալ այս գործում:
-Եթե իրենք հավատում են, իհարկե կարող են: Ես չեմ կարող բոլորի փոխարեն ասել: Արվեստագետներից մենք ուրիշ բան ենք պահանջում, նրանք այլ բանի են ծառայում, այլ գործի: Իսկ մենք անընդհատ նրանցից քաղաքական գնահատականներ ենք պահանջում: Արվեստագետը պետք է լավ արվեստ ստեղծի, և դա արդեն մեծ ներդրում է պետականության ու պետության կառուցման գործում:
Մտավորականներն էլ անընդհատ էկրաններին են, թերթերի էջերին կամ ռադիոյի խոսափողների մոտ: Լսում ենք նրանց կարծիքները: Ինձ թվում է ողջամտություն կա մտավորականների ասածների մեջ, և այդքան հուսահատ չեն: Առհասարակ հուսահատությունն այս դեպքում անիմաստ է: Պետք է լծվել գործի, որովհետև հուսահատությամբ բան չի ստացվի:
-Լուծման տարբերակներ տեսնում եք:
-Այո: Ես, իհարկե, չեմ հավատում, որ մեր երկիրը մոտ ապագայում կլինի չափազանց բարեկեցիկ եվրոպական երկրների նման, ինչի համար օբյեկտիվ պատճառներ կան ՝ աշխարհագրական դիրք, հարևաններ, փակ ճանապարհներ, Ղարաբաղի խնդիրը, որ ոչ մի կերպ չի լուծվում և քամում է մեզ: Բայց եղած իրավիճակում, եղած հնարավորությունները մաքսիմալ օգտագործել, քաղաքականապես ճկուն լինել այս իրավիճակում պարտավոր ենք:
-Ձեր գրիչը նույնպես կարո՞ղ եք նման նպատակներով օգտագործել:
-Ես հրապարակախոս չեմ, մաքսիմում այն, ինչ կարող եմ անել՝ ձեզ հետ զրուցելն է: Իմ գրիչն ավելի շատ մարդուն է վերաբերում և ավելի գլոբալ ժամանակների վերաբերյալ է: Այս ամենն ինձ որպես գրող այնքան էլ չի հետաքրքրում: Որպես քաղաքացու, իհարկե, բայց որպես գրողի՝ ոչ:
ՔՐԻՍՏԻՆԱ ՏԵՐ-ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ