Սերգեյ Դանիելյան. «Չպետք է հղփանան, որովհետև իշխանությունը գայթակղիչ բան է». «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Փաստ»–ի հյուրը դերասան Սերգեյ Դանիելյանն է, ում հետ զրուցել ենք մշակույթի, ներքաղաքական գործընթացների, իր հասցեին հնչած քննադատությունների մասին, որոնց արժանացել էր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին նմանակելու համար:

Էյֆորիան կանցնի

Անձի պաշտամունքը ձևավորում է իշխանությունը: Ժողովուրդը չի կարող ձևավորել այն: Հիմա անձի պաշտպամունք չէ, հետհեղափոխական էյֆորիա է, որը կանցնի: Չգիտեմ երբ, բայց կանցնի, այդպես չի մնա: Իսկ մարդիկ իրավունք ունեն իրենց լավ ու վատ կարծիքը հայտնել ինչպես հումորով, այնպես էլ սարկազմով: Մարդիկ կարող են քննադատել յուրաքանչյուր բան: Եթե որևէ քննադատության համար ինչ–որ մեկը հետապնդվի քաղաքացիների կողմից, կարող է դիմել իրավապահ մարմիններին ու նրան կպաշտպանեն: Նման կարծիքներին առանձնապես ուշադրություն չեմ դարձնում, որովհետև, այ քեզ բան (ծիծաղում է), միշտ արել եմ այն, ինչ ուզել եմ: 

Առանձնապես անալիզի չեմ կարող ենթարկել նոր իշխանության գործունեությունը, որովհետև շատ բաներից տեղյակ չեմ և պարտավոր էլ չեմ տեղյակ լինել: Բայց ազնիվ են: Թեկուզև հենց այն փաստը, որ սոցապ նախարարը հրաժարական տվեց, որովհետև այդ որոշումն իր սկզբունքներին դեմ էր: Հիմա լավ էր, վատ էր, ուրիշ հարց է, բայց պատկերացնո՞ւմ եք` որևէ հանրապետական նախարար երբևիցե հրաժարական տար: Նրանց պետք է կամ ծեծելով հանեին, կամ պետք է մեռնեին: Բայց մարդը համաձայն չէր և դուրս եկավ: Սա նշանակում է, որ նորմալ, ադեկվատ կառավարություն ունենք: Նշանակում է, որ ազնիվ մարդիկ են ղեկավարում երկիրը: Բնականաբար` ես կարող եմ նաև սխալվել…

Նախորդներինը սխալ չէ, իսկ նորերը պետք է հաշվի առնեն, որ…

 

Չպետք է հղփանան, որովհետև իշխանությունը շատ գայթակղիչ բան է: Պետք է մարդ մնալ, հիշել, որ իշխանությունը ոչ թե մեծագույն նվեր է, որով կարող ես հարստանալ, այլ մեծ պատասխանատվություն, որը պետք է ուսերիդ տանես: Օրինակ` ես երբեք պաշտոն չէի ստանձնի, որովհետև մեծ պատասխանատվություն է: Այն այլևս հարստանալու և կոպեկ կուտակելու հնարավորություն չի: Սա է, որ պետք է միշտ հիշի իշխանությունը, իսկ սխալները մարդու համար են: Բայց նախորդները չէին սխալվում, իրենց գրեթե մեծ մասն ուղղակի տականք էր: Սրանք միանգամայն տարբեր բաներ են: Երբ մարդը պետական լծակներն աշխատեցնելով հարստանում է, գործողությունը ոչ թե սխալ է, այլ նա ուղղակի տականք է: Սխալվելն այն է, երբ ինչ–որ բան անում ես, սխալվում ես, սխալդ ուղղում ես, ներողություն ես խնդրում, այսինքն` մարդ ես: Չպետք է շփոթել

«Իշխանական» մտավորականների ու «ֆոտոշոփերի» մասին

Մտավորականը հասարակության խիղճն է: Իր դերն իրականում շատ մեծ է, բայց հաճախ չենք հասկանում այդ դերը: Բայց հեղափոխություն ասվածը եղավ, որովհետև ժամանակին կային բողոքի ակցիաներ, իրենց ձայնը բարձրացնող մտավորականներ: Կամաց–կամաց, կաթիլ առ կաթիլ կուտակվեց և հետո դարձավ գործողություն: Իհարկե, կան մտավորականներ, որոնք ուղղակի իրենց համար ապրում են, բայց, համենայն դեպս, մտավորականը շատ կարևոր դեր ունի, ժողովրդին կամաց–կամաց ուղղորդում է: Ինչ վերաբերում է նրանց, ովքեր առաջ այլկերպ էին մտածում, հիմա` այսպես, պետք չէ այդ մարդկանց ամեն օր «քլնգել», զզվելի բաներ գրել սոցցանցերում: Մանավանդ այդ տխմար «ֆոտոշոփերը», որոնցով մարդկանց վիրավորում են, «կպնում» ֆիզիկական արատներին: Ես ագրեսիվ եմ տրամադրված նման դրսևորումների նկատմամբ: Չի կարելի, մարդը չի կարող լինել այդքան անդաստիարակ, կոպիտ ու անասուն: Եթե դուր չի եկել, մի առեք նրա տոմսերը, համարեք, որ վատն է, բայց ինչպես կարելի է մարդուն այդպես նվաստացնել: Չէ՞ որ այս շարժումը հենց դրա դեմ էր: Մարդկային արժանապատվությունը բարձրացնող գործընթաց պետք է լինի: Եթե հակառակ կողմում են հայտնվել, պետք չէ մտցնել ցեխն ու ոչնչացնել: Համաձայն չեմ:

Հեղափոխությունը վերջացավ, երբ փողոցում սկսվեց «ռաբիսի» խրախճանքը

Հեռուստաալիքների, ռադիոների և ԶԼՄ– ների համար սոցիալական ծրագիր պետք է մշակվի, որը կունենա պետական հովանավորչություն, մարդկանց ճաշակ դաստիարակելու և, ինչու ոչ, նաև ուղղորդելու գործառույթ: Օրինակ` ինձ համար հեղափոխությունը վերջացավ այն րոպեին, երբ փողոցում սկսվեց «ռաբիսի» խրախճանքը: Նկատի ունեմ բոլոր անճաշակ դրսևորումները: Այդ ամենը երկրորդ պլան մղելը մտավորականի ու մշակույթի նախարարության համագործակցության արդյունքը պետք է լինի: Հասարակության մոտ ճաշակը հազար ու մի դրսևորում կարող է ունենալ, բայց հեռուստատեսությունից ու ԶԼՄ–ներից այդ դրսևորումները պետք է արմատախիլ արվեն: Մենք պետք է իմանանք` ինչն է նորմալը, ինչը` աննորմալը: Ես աննորմալին էլ եմ կողմ, հարց չկա, բայց դա պետք է դրվի մի հատուկ տեղ, տարածք: Չի կարելի, չէ՞, մանկապարտեզում «ստրիպտիզ» ցույց տալ, բայց ստրիպտզը պետք է: «Ստրիպտիզի» համար ստրիպտիզ ակումբ կա, ռաբիսի համար` ռեստորան: Հարց չկա, ինչ ուզում եք նվագեք, ուզում եք թուրքերեն երգեք, թուրքերենին էլ դեմ չեմ, բայց հեռուստատեսությամբ չպետք է հնչի: Կպել են սերիալներին` սերիալները սենց, սերիալները նենց: Հասկացանք, բայց դուք լավ սերիալ նկարեցիք, մենք չնկարվեցի՞նք: Ո՞վ է ասում, որ սերիալը վատ է: Աշխարհում հազար ու մի լավ սերիալներ կան, որոնք և՛ դաստիարակչական են, և՛ գիտահանրամատչելի: Խնդրեմ` ստեղծենք լավը, ինչու ո՞չ: Խոսքը ճաշակի մասին է: Հատկապես ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ամբողջ կեղտը, թուրքիզմը և գենետիկ փչացած կոդը դուրս եկավ: Եթե առաջ թուրք երգչուհի Զեյնաբ Խանլարովան գալիս ու ստադիոններ էր հավաքում, հանրային հեռուստատեսությամբ այդ կլկլոցը ցույց չէին տալիս: Երրորդ մասում մարդիկ պպզում էին, լսում էին, ուռում էին ու այդպես շարունակ: Բայց կային նաև այլ արժեքներ, որոնք համարվում էին պետական և ազգային: Ես ո՛չ առաջինին եմ դեմ, ո՛չ երկրորդին, բայց ամեն մեկին իր տեղը, իր ժամը: «Սալ յուտ» խփելու նման մի բան է` 10–ից հետո մի խփեք: