«Եթե արտահերթ ընտրությունները ձգձգվեն, իրավիճակի «թունավորում» կսկսվի». «Փաստ»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Վերջին մեկ ու կես ամսվա ընթացքում տեղի ունեցած բացահայտումներն այնքան շատ էին, որ նախկին իշխանությունների «շարժիչով» աշխատելու պայմաններում դրանք գրեթե համարժեք կլինեին 1,5 կամ ավելի երկար տարիների աշխատանքին: Այսինքն, հիմա ավելի տեսանելի է, թե ինչու էր Սերժ Սարգսյանն ասում, որ իրենք «դանդաղ են շտապելու»:
Թավշյա հեղափոխությունից հետո, նաև ժամանակն է վերադարձել իր բնականոն հուն, իսկ «նարկոզի» մեջ եղած նախկին իշխանավորներն իրենց տեղը զիջել են ոչ միայն ժամանակի զգացողությունը, այլև դրա արժեքը գիտակցողներին: Եվ սա լավ է, քանի որ դրսում վաղուց 21–րդ դարն է, և ոչ միայն դանդաղ շտապելը, այլև ընդհանրապես չշտապելն է ժամանակավրեպ:
Թավշյա հեղափոխության արդյունքում ձևավորված իշխանությունների ոչ միայն աշխատանքի ոճն է տարբեր, այլ դինամիկան, «Փաստի» հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Սուրեն Զոլ յանը, սակայն, ըստ նրա, դեռևս պարզ չէ, թե զարգացումներն ուր կտանեն երկիրը:
«Պետք է շատ դրական գնահատել նոր իշխանությունների աշխատանքը, քանի որ այն տոնահանդեսի մթնոլորտը, որը կար, կարծես թե վերջին շրջանում վերածվում է ավգյան ախոռների մաքրմանը»,– ասաց Ս. Զոլյանը:
Քաղաքագետի կարծիքով, սակայն, պակաս կարևոր չէ նաև երրորդ ուղղության ուրվագծման հարցը, որը ցույց կտա, թե այդ ախոռները մաքրելուց հետո ինչ պետք է դրանց փոխարեն կառուցենք:
«Դա այս պահին չի ուրվագծվում: Այսինքն, առաջին հերթին պետք է ծրագիր լինի, որպեսզի բոլորն իմանան, թե ով ինչ կարող է անել երկրի առաջընթացի համար: Բնական է, որ առանց կոռուպցիան հաղթահարելու անհնար կլինի որևէ բան կառուցել, բայց դրան զուգահեռ հարկավոր է ծրագիր ունենալ ապագա քայլերի համար: Թեև պարզ է, որ նոր իշխանությունների քայլերը մինչև վերջ մշակված չէին, քանի որ գործող ապարատը մնացել է նույնը: Եվ բնական է, որ այն շատ հմուտ ձևով կարող է նոր իշխանություններին «ներքաշել» իր ինչ–ինչ ծրագրերի մեջ, որը վտանգավոր է նոր իշխանությունների համար»,– ասաց Ս.Զոլյանը:
Որպես օրինակ քաղաքագետը նշեց կուտակային կենսաթոշակային համակարգի ընդունման և այլ դեպքեր, որոնք կարող են նաև այլ վտանգներ պարունակել:
«Շատ են խոսում, որ դա կարող է սաբոտաժի հետևանք լինել, բայց ես կարծում եմ, որ կարող է շատ ավելի վտանգավոր երևույթի հետևանք լինել: Օրինակ՝ նախկին իշխանություններն իրենց շահերը պաշտպանելու համար կարող են լուծումների այնպիսի տարբերակներ առաջարկել, որոնք իրականում բխում են նախորդ իշխանությունների, այլ ոչ թե գործի շահերից: Այլ ոլորտներում կրկին տեսանելի է, որ գործառույթները բխում են ոչ թե նոր իշխանությունների ծրագրային շահերից, այլև նախկինից մնացած ապարատի համար անցանկալի թիրախների դեմ պայքարելու ցանկությունից»,– ասաց Ս. Զոլյանը:
Շարունակելով թեման, քաղաքագետը նշեց կրթության ոլորտում տեղի ունեցող զարգացումները: Ու եթե, ըստ նրա, «Երիտասարդական հիմնադրամ»–ի շուրջ բարձրացված աղմուկը տեղին էր, ապա «Այբ»–ի շուրջ բարձրացված աղմուկը նախկին իշխանությունների ցանկությունն է եղել, որը հիմա իրագործվում է նոր կառավարության «ձեռքերով»:
«Ես շատ լավ գիտեմ, որ կրթության և գիտության նախարարությունում լավ չէին նայում «Այբ»–ին, որովհետև չէին կարողանում այդ հաստատությանը տրամադրած գումարները յուրացնել: Դա նրանց համար հասանելի չէր: Իսկ միջնակարգ դպրոցների գումարներին մոտ գալն ավելի հեշտ էր: Եվ, իմ տպավորությամբ, փաստորեն դա է պատճառը, որ նոր նախարարին ուղղորդել են դեպի այն կառույց, որը նախարարության աշխատակազմի համար նախկինում «մտահոգություն» էր, շրջանցելով հանրակրթության ոլորտում առկա շատ ավելի կարևոր խորքային խնդիրներ, որոնց մասին ոչ միայն չի խոսվում, այլև դեռևս քննարկումներ չեն եղել, թե ինչ պետք է արվեն»,– ասաց քաղաքագետը:
Խոսելով արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների մասին՝ Ս. Զոլ յանը նշեց, որ դրանք որքան շուտ անցկացվեն, այնքան՝ լավ, քանի որ ներկայում բավականին անբնական իրավիճակ է, երբ խորհրդարանում այլ պատկեր է, իսկ գործադիրում՝ ժողովրդի կողմից ընտրված վարչապետի կաբինետն է: «Այս անբնական վիճակը պետք է շտկվի, և ինչքան շուտ, այնքան լավ, բայց կան հարցեր, որոնց պետք է նախապատրաստվել: Այսինքն, պետք է այնպիսի օրենք և այնպիսի երաշխիքներ լինեն, որոնք ընդունելի լինեն և կկարողանան արտահայտել ժողովրդի կամքը: Կա նաև այլ հարց, ինչը նույնպես կարևոր է: Փաստորեն, քաղաքական դաշտն ամայացած է և որոշակի ժամանակ է հարկավոր, որպեսզի այլ քաղաքական ուժեր նույնպես ի վիճակի լինեն հեռանկարային ծրագրեր առաջարկել և ճգնաժամը հաղթահարելու ուղիներ գտնել: Բայց, նորից եմ կրկնում, ընտրությունները պետք է հնարավորինս շուտ կազմակերպել, քանի որ անցումային շրջանում ոչ միայն չի կարող խոսք գնալ երկրի առաջընթացի կամ զարգացման մասին, այլ իրավիճակը կարող է «թունավորվել», որը բնականաբար իր բացասական հետևանքները կթողնի ապագայի վրա: Ուստի, ճիշտ կլինի, որ արտահերթ ընտրություններն անցկացվեն ամենաուշը մինչև այս տարեվերջ»,– ասաց Ս. Զոլյանը:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում