«Տարանջատեք փաստաբանին իր վստահորդից». «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Փաստաբանները հայտնվել են հանրության ուշադրության կենտրոնում: Ականատեսն ենք մի երևույթի, երբ փաստաբանը, ով հրաժարվում է իր` հասարակության մեջ վատահամբավ վստահորդին պաշտպանել, հերոսացվում է, իսկ մեկ այլ փաստաբան, ով ստանձնում է այդ անձի պաշտպանությունը, արժանանում հասարակական պարսավանքի: Թեև պարսավանքը մեղմ է ասված, որոշ դեպքերում նրան և իր ընտանիքին սպառնում են անգամ սպանել: Իրավական և զգայական այս բախման մասին զրուցել ենք փաստաբան Նորայր Նորիկյանի հետ:
Ն. Նորիկյանը «Փաստ»–ի հետ զրույցի սկզբում նախ ընդգծեց, որ հաշվի առնելով փաստաբանական համերաշխությունը` ձեռնպահ կմնա անվանական որևէ փաստաբանի վարքագծի վերաբերյալ գնահատական հնչեցնելուց:
Իսկ հասարակության տրամադրվածության առումով փաստաբանն իր հորդորը փոխանցեց:
«Հասարակության մեջ այսօր առկա է վրդովմունք ու զայրույթ, ինչը պայմանավորված է որոշ անձանց մեղսագրվող արարքների ի հայտ գալու հետ: Միանշանակ ըմբռնումով մոտենալով և հասկանալով այդ վրդովմունքն ու զայրույթը, այդուհանդերձ, մեր քաղաքացիները պետք է գիտակցեն, որ սխալ է փաստաբանին նույնականացնել իր վստահորդի հետ, եթե անգամ այդ վստահորդը մեղադրվում կամ կասկածվում է ամենածանր և զազրելի հանցագործության մեջ: Եթե մենք շարունակենք այդ վարքագիծը և տոտալ կերպով սկսենք վարկաբեկել այս կամ այն հանցագործությունների մեջ մեղադրվող անձի պաշտպանությունն իրականացնող փաստաբաններին, լուրջ հարված կհասցնենք փաստաբանության հեղինակությանը: Անկախ նրանից, թե հանցագործությունն ինչ բնույթ ունի, և եթե անգամ ամենազազրելի հանցագործության մեջ են կասկածվում, ՀՀ Սահմանադրությամբ ամրագրված է, որ յուրաքանչյուր ոք ունի պաշտպանության իրավունք: Կարծում եմ, որ նոր իշխանությունը, ի դեմս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, չափազանց խորը գիտակցում է փաստաբանի` որպես իրավապաշտպան գործունեություն իրականացնող սուբյեկտի առաքելությունն ու դերակատարությունը»,–ասաց փաստաբանը` նշելով, որ գիտակցելով նշվածները` իր կարծիքով, իշխանության կողմից փորձ կարվի, ըստ որի` քաղաքացիներն ըմբռնումով կմոտենան և կհասկանան, որ չի կարելի փաստաբանին նույնականանցնել իր վստահորդի հետ:
«Քաղաքացիները պետք է գիտակցեն, որ չի կարելի նրա և նրա ընտանիքի անդամների նկատմամբ սպանության սպառնալիքներ հնչեցնել: Մենք գործ ունենք իրավապաշտպան գործունեություն իրականացնող փաստաբանական կորպուսի հետ, ովքեր, ելնելով իրենց մասնագիտական առաքելությունից, իրականացնում են այն անձանց պաշտպանությունը, ովքեր մեղադրվում են ծանր, առանձնապես ծանր, և, ընդհանրապես, այս կամ այն հանցագործության կատարման մեջ: Պետք է քաջ գիտակցենք, որ փաստաբանը մի մարդ է, ով ուղղակի պաշտպանության իրավունք ունեցող ցանկացած անձի իր պրոֆեսիոնալ իրավաբանական օգնությունն է ցուցաբերում: Սա համարեք սթափության կոչ»,–ընդգծեց Ն. Նորիկյանը` հավելելով, որ նշվածն իր խնդրանքն ու հորդորն է ՀՀ քաղաքացիներին:
«Մենք ընդունել ենք ՀՀ Սահմանադրությունը, մենք դարձել են Եվրոպայի խորհրդի անդամ: Մենք ընդունել ենք մարդու իրավունքների Եվրոպական կոնվենցիայի խաղի կանոնները: Այս բոլոր իրավանորմերով հստակ արձանագրված է` յուրաքանչյուր ոք ունի պաշտպանության իրավունք: Գեներալ Մանվելից մինչև Պերմյակով` այդ յուրաքանչյուր ոք–ի մեջ են մտնում: Փաստաբանությունը հատուկ առաքելություն է, հատուկ գործունեություն, և փաստաբանն, օգտագործելով իր մասնագիտական ինտելեկտուալ կարողությունները, պարզապես պաշտպանություն է իրականացնում: Հասարակությունը պետք է քաջ գիտակցի սա ու փաստաբանին տարանջատի այն հնարավոր մեղսագործից, որի նկատմամբ այսօր քրեական հետապնդում է իրականացվում: Կարծում եմ` վաղ թե ուշ և հնարավորինս արագ կձերբազատվենք այս էմոցիոնալ շեշտադրումներից և կգիտակցենք` ի վերջո, ո՞րն էր այս իշխանափոխության նպատակը` որպեսզի Հայաստանի Հանրապետությունում հաստատվի օրենքի, իրավունքի գերակայության իշխանություն, որ բոլորս սահմանադրական հասարակություն դառնանք: Բայց իրավապաշտպան գործունեությունը հիմա թիրախ է դարձել: Բացի այդ, ամենավերջին հայհոյանքներն են հնչում փաստաբանների ու նրանց ընտանիքների անդամների հասցեին: Սա անթույլատրելի վարքագիծ է: Ես հորդորում եմ մեր քաղաքացիներին գիտակցել` փաստաբաններն ուղղակի իրենց աշխատանքն են կատարում»,–շեշտեց փաստաբանը:
Նորայր Նորիկյանի դիտարկմամբ` փաստաբանական ինստիտուտն ամբողջությամբ վտանգի տակ է դրվում. «Չի կարելի այդ ինստիտուտը կաթվածահար անել: Բոլորի վրդովմունքը, էմոցիոնալ շեշտադրումները հասկանալի են, բոլորիս համար էլ անընդունելի, անբարոյական և հակամարդկային քայլեր են արվել: Միանշանակ է, որ այդ մարդիկ պետք է քրեական պատասխանատվության ենթարկվեն: Բայց, կներեք, փաստաբանն ինչո՞ւ պետք է վարկաբեկվի և հեղինակազրկվի ամենավերջին հայհոյանքներով: Սա անընդունելի է: Փաստաբաններն այս առումով պետք է թիրախից դուրս լինեն»:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում