Կոմունիստական «պարտիական բիլետից» մինչև ՀՀԿ անդամատոմսի հավաքածու ունեցողները կհանգրվանե՞ն ՔՊԿ–ում. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հեղափոխությունների շարունակության հանգրվանները չափազանց բազմազան են՝ հակահեղափոխությունը, լճացումը կամ էլ պարզապես հեղափոխությունները շատ արագ մոռացվում են:

Այն, ինչ կատարվեց ու շարունակում է կատարվել Հայաստանում վերջին ամիսներին,
գնահատվեց որպես թավշյա հեղափոխություն: Արդյո՞ք կատարվածը հեղափոխություն էր բառիս բովանդակային իմաստով՝ դժվար է ասել: Թերևս սա թողնենք մի կողմ և պայմանականորեն տեղի ունեցածն ընդունենք հեղափոխություն: Սակայն ներկայումս արդեն ժամանակն է մի կողմ դնել հեղափոխական տրամադրությունները, ոգևորությունը և փորձել տեսնել հետհեղափոխական մարտահրավերներն ու վտանգները: 

Այդ վտանգները բազմազան են ու բազմաշերտ, ունեն տարբեր աղբյուրներ, իսկ երբեմն էլ հենց հեղափոխությունն ու հեղափոխականությունն են դառնում վտանգի աղբյուր: Անշուշտ, Հայաստանում կատարված իրողությունների սպառնալիքները կարող են չարախնդության առիթ դառնալ միայն հոգեպես հիվանդ կամ էլ պարզապես պետական մտածողությունից զուրկ մարդկանց համար: Նույնպիսի բնորոշում կարելի է տալ նաև նրանց, ովքեր պիտակավորում ու արշավ են սկսում ցանկացած առողջ քննադատության կամ իշխանության թերացումների, բացերի ու խնդիրների բարձրաձայնման նկատմամբ:

Հենց սա արդեն դառնում է յուրօրինակ հակահեղափոխություն, որովհետև քննադատությունը, սթափությունը և ազատ խոսքը հենց հեղափոխության առանցքներն են: Մեկ այլ անհանգստացնող երևույթ է քաղաքացիների տարբեր խմբերի կողմից լրատվամիջոցների դեմ տարվող հակաքարոզչությունը, ոչ պակաս անհանգստացնող են նաև իշխանությանը կամ իշխանական կուսակցություններին սատարելու այն հայտարարությունները, որոնց հեղինակներն են հասարակական կազմակերպություններ, առավելևս այդ հասարակական կազմակերպություններն ու մտավորականները:

Սակայն սա էլ թողնենք մի կողմ և փորձենք հասկանալ, թե ինչ է կատարվելու այն բոլոր հանրապետականացված ու կուսակցականացած կառույցների կամ անհատների հետ, որոնք գտնվում են կրթական, ստեղծագործական, մշակութային ու ընդհանրապես երկրի հասարակական կյանքի գրեթե բոլոր ոլորտներում: 

Արդյոք այս դեպքում մենք կունենա՞նք արմատապես փոխված հայեցակարգ, թե՞ պարզապես կփոխվի իշխանական կուսակցության անունը: Սա մեր գլխավոր խնդիրներից մեկն է: Այսօր շատերը անկեղծ ոգևորությամբ, ոմանք՝ պատեհապաշտությամբ, որոշները սեփական տաքուկ տեղը չկորցնելու կամ ձեռք բերելու ակնկալիքով միտված են կանգնել իշխանության կողքին, անդամագրվել իշխանական կուսակցության կամ էլ գոնե հրապարակավ աջակցություն ու անմնացորդ նվիրում հայտնել իշխանությանը: Այսպես եղել է բոլոր իշխանությունների՝ ՀՀՇ–ի, Քոչարյանի, Հանրապետականի իշխանության տարիներին, չի բացառվում նաև, որ ներկա իշխանությանը հավատարմության երդում տվողները նույնպիսի խանդավառությամբ ու «անկեղծությամբ» երդվել էին ծառայել Հանրապետականին:

Մյուս կողմից ՀՀՇ–ի և ՀՀԿ–ի իշխանության տարիներին մենք բազմիցս տեսել ենք դեպքեր, թե ինչպես վաստակաշատ մշակութային գործիչները ներբողներ են ձոնել իշխանություններին, անդամակցել իշխանական կուսակցություններին, ոմանք պաշտոն են ստացել, ոմանք դարձել պատգամավոր: Արդյոք այս երևույթները բացառվելո՞ւ են, արդյոք այլևս չե՞ն լինելու իշխանության սիրելիներ ու մերժվածներ և, ամենակարևորը, ինչպես պետք է դա արվի: Հենց սա է առաջնային խնդիրը: 

Իհարկե, հարկ է նաև նշել, որ քաղաքական գործունեություն ծավալելը զուտ անձնական որոշում է, և այս տեսանկյունից, օրինակ, չի կարելի մեղադրել այս կամ այն գործչին այս կամ այն կուսակցությանը, այդ թվում իշխանական, անդամագրվելը: Սակայն ինչպե՞ս անել, որպեսզի դա չդառնա մոդայիկ, չդառնա պատեհապաշտություն, չդառնա իշխանության թևի տակ տեղավորվել: 

Այդպիսիները լինելու են չափազանց շատ, և այս դեպքում միայն և միմիայն իշխանությունից է կախված՝ արդյո՞ք մենք այլև չենք տեսնի իշխանության անմնացորդ նվիրյալների, անխոնջ ծառաների, իշխանությանը սրբացնող մշակութային գործիչների ու դպրոցների տնօրենների: 

Հենց իշխանական կուսակցություններն են, որ չպետք է թույլ տան, որպեսզի իրենց շարքերում հանգրվանեն կոմունիստական «պարտիական բիլետից» մինչև ՀՀԿ կուսակցական տոմսի հավաքածու ունեցող անհատները, քաղաքական գործիչներն ու պաշտոնյաները: Հնարավոր կլինի՞ արդյոք դա՝ ցույց կտա ժամանակը:

Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում