Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Թիթեռների և լույսի առասպելն ու վարկածները

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ


Մենք գիտենք, որ...

Թիթեռները թռչում են դեպի բոցը:

Իրականում այդպես չէ:

Հաճախ կարելի է ամռանը երեկոյան տեսնել, թե ինչպես են միջատները, հատկապես՝ թիթեռները, հավաքվում վառվող լամպի շուրջ: Նրանք անվերջ պտտվում են լամպի շուրջը, անգամ վառում թևերը, հետ թռչում լամպից, ապա կրկին մոտենում: Իրականում նրանք դեպի լույսի աղբյուրը, կրակը, բոցը չեն թռչում, այլ փորձում են շրջանցել այն: Գիտությունը նույնիսկ հիմա մինչև վերջ չգիտի, թե ինչու է այդպես: Կան մի քանի վարկածներ:

Ամենահավանական վարկածն այն է, որ սովորաբար միջատների տեսակների մի մասը բնական լույսի աղբյուրները (արև և լուսին) օգտագործում են տարածքում կողմնորոշվելու և թռիչքը հաշվարկելու համար, այսինքն՝ լույսի աղբյուրը նրանց համար փարոս է: Այս երևույթը կոչվում է ֆոտոտաքսիս: Լույսի բնական աղբյուրները շատ հեռու են երկրից և նրանց լույսի ճառագայթները պրակտիկորեն զուգահեռներ են երկրի նկատմամբ: Թիթեռը ուղիղ թռչելու համար որոշակի կայուն անկյուն է պահում այդ լույսի ճառագայթի և իր թռիչքի ուղղության միջև: Ցանկացած դեպքում նա դեպի լույսը չի թռչում, այլ թռչում է որոշակի ուղիղ գծով և այդ ուղղությունը նա կարող է փոխել, եթե փոխի իր պահած անկյունի մեծությունը: Իսկ արհեստական լույսի աղբյուրի լույսի ճառագայթները զուգահեռներ չեն, նրանք տարածվում են բոլոր ուղղություններով, և ահա թիթեռը, նկատելով ավելի վառ այդ լույսի աղբյուրը, այն է վերցնում որպես փարոս և նրա նկատմամբ անկյուն պահելու դեպքում ստացվում է, որ սկսում է թռչել ոչ թե ուղիղ, այլ լոգարիթմական (աղեղնաձև), արդյունքում նա մոտենում է լույսի աղբյուրին և սկսում անընդհատ նրա շուրջը շրջանաձև կամ պարույրաձև պտտվել՝ հաստատուն անկյունը պահելու համար:

Հետաքրքիր վարկած է նաև այն, որ ըստ ենթադրության, թիթեռները լույսի աղբյուրը համարում են «թունելի վերջը»: Իմաստն այն է, որ նրանք չեն սիրում փակ տարածքներ (փակ տարածքներում չկա ծաղկափոշի, անհնար է բազմանալ և հեշտ է կեր դառնալ սարդերին) : Այդ իսկ պատճառով գիշերը նրանց թվում է, թե գտնվում են փակ տարածքում և բնազդաբար բաց տարածք դուրս գալու համար սկսում են դեպի լույսը թռչել, քանի որ նրանց թվում է, թե դա բաց տարածքի ճանապարհն է՝ «թունելի վերջը»:

Մեկ այլ վարկածի հեղինակներ ենթադրում են, որ թիթեռները ենթարկվում են Մախի օպտիկական խաբկանքին: Լույսի սահուն անցումը մթին աչքի կողմից ընկալվում է որպես շերտեր: Այս խաբկանքի առաջացման պատճառը աչքի ցանցաթաղանթի լատերալ արգելակումն է և կոչվում է Մախի օպտիկական խաբկանք: Ենթադրվում է, որ թիթեռը փնտրում է ամենամութ տեղը՝ թաքնվելու համար, իսկ այդ տեղը լամպի շուրջն է, այն ավելի մուգ տեղը, որտեղ և նա շրջաններ է գծում:

Մեր որոշ հայրենակիցներ ևս ենթակա են Մախի օպտիկական խաբկանքին: Իհարկե, նրանք իրավունք ունեն ընտրելու՝ սևը, թե ավելի բաց գույնը՝ կարմիրը, բայց այդ ընտրությունը էական տարբերություն չի տալիս: Միջատների նման նրանք ևս փորձում են վառվող, փայլփլուն լույսերը օգտագործել որպես փարոս և գնում են այնտեղ (ըստ առաջին վարկածի), նրանց թվում է, թե դա իրենց վիճակի համար «լույս է թունելի վերջում» (ըստ հաջորդ վարկածի), իսկ ստացվում է , որ պտույտներ գծող գնդիկը ընդամենը խաբկանք է ստեղծում (ըստ վերջին վարկածի): Արդյունքում նրանք ստիպված են լինում խաղատանը պտտախաղ (рулетка) խաղալու փոխարեն մեն մենակ խաղալ ռուսական պտտախաղ (русская рулетка):

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Արագածոտնի մարզում արձանագրվել են որսագողության 2 դեպք․ առգրավել է որսագողերի զենքերը Ողբերգական դեպք՝ Տավուշում․ կիսակառույց շինությունում հայտնաբերվել է տղամարդու մոխրացած մարմինՍահմանապահ Բաղանիսն ամուր է, քան երբևէՈ՞վ է փչացնում հայ-ռուսական հարաբերությունները Crocus City Hall-ի ահաբեկչությանը մասնակցած տղամարդու ծնողները պատմել են նրա հետ վերջին զրույցի մասին Տաջիկստանում մարդիկ են ձերբակալվել Կրոկուսի ահաբեկչության հետ առնչության համար«Կրոկուսի» ահաբեկչության ժամանակ մի խումբ մարդկանց փրկած Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելՔննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը Ոսկեպարում Փաշինյանին այլևս չեն էլ սպասումԹուրք պաշտոնյան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի պատվիրակության հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման հարցեր Երևանը կարող է հայտնվել կոտրած տաշտակի առաջ. ՌԴ ԱԳՆ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են խաղաղությանը, ինչպես երբեք». Հաջիև Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի