«Օրենսդրական դաշտը տարբերություն չէր դնում թատրոնի գործունեության և նրբերշիկի արտադրության միջև». «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Նախորդ շաբաթ մշակույթի նախարար Լիլիթ Մակունցի հրամանով կրճատվեցին նախարարության ենթակայությամբ գործող մի քանի մշակութային հաստատությունների՝ վարձակալությամբ տրվող դահլիճների վարձավճարները:
Երևանի Հ. Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոնի վարձակալությամբ տրվող դահլիճների օրավարձը թեև չի փոխվել (մեծ դահլիճի՝ միջոցառումներն իրականացնող անձանց տրամադրվող մեկ օրվա վարձավճարը՝ 250 հազար, իսկ ՀՀ մշակույթի նախարարության ենթակայության ՊՈԱԿ–ներին և կոմերցիոն նպատակով նախատեսված ծրագրերի իրականացման համար՝ 150 հազար դրամ է), բայց թատրոնի ղեկավարությունը դահլիճները օրավարձով տրամադրելիս միշտ առաջնորդվել է մեկ սկզբունքով. եթե դու տրամադրում ես դահլիճը մեկին ամբողջ օրվա համար, իսկ մյուսին 3–4 ժամով, ապա գները պետք է լինեն տարբեր: Այսինքն՝ թատրոնը մի քանի ժամ տևողությամբ փորձի կամ միջոցառման համար ամբողջական օրվա վարձավճար երբեք չի պահանջել:
Թատրոնի տնօրեն Ռուբեն Բաբայանի խոսքով, իրենց մոտ հաճախ ոչ կոմերցիոն բնույթի միջոցառումների համար են դահլիճ վերցնում՝ մանկական, հաշմանդամություն ունեցող անձանց կամ բարեգործական նպատակներով: Նայած՝ ով է վարձակալը, կարողանում են այդ գումարի մեջ ճիշտ կողմնորոշվել:
«Փաստ»–ի հարցին, թե նախարար Լիլիթ Մակունցի նախարարություն գալով մշակույթի ոլորտում նոր շունչ տեսնո՞ւմ եք, պատասխանեց, որ նրա հետ մեկ անգամ է շփվել, իր վրա լավ տպավորություն է թողել: Բաբայանի խոսքով, այդ հանդիպմանը նա բարձրացրեց ոչ թե թատրոնի պրոբլեմները, այլ՝ թատերական ասպարեզի, որը, կարծում է, օրենսդրական դաշտում է:
«Դրանք պահանջում են մի փոքր երկար ժամանակ և որոշակի գործողություններ: Կառավարությունը ժամանակավոր է, իսկ մշակույթի ոլորտն այդ տեսակետից բարդ ոլորտ է, որոշակի բարեփոխումներ անելու համար ժամանակ է պահանջվում: Պետք է աչքի առաջ 3–4 տարի ունենալ, որովհետև բարեփոխումներ մեր ոլորտում այս 25 տարիների ընթացքում բացարձակապես տեղի չեն ունեցել: Օրենսդրական դաշտը իր շատուշատ կետերով պարզապես չի խթանել թատրոնի գործունեությանը, հակառակը՝ խանգարել է, քանի որ այն տարբերություն չէր տեսնում թատրոնի գործունեության և կոպիտ ասած՝ նրբերշիկի արտադրության միջև»,– նշեց Բաբայանը:
Հարցին, թե լիահո՞ւյս է, որ նոր կառավարության օրոք այդ բացերը կլրացվեն, պատասխանեց՝ այո, պարզապես դրանով զբաղվել է պետք, պետք է ստեղծել համապատասխան հանձնաժողով, որի մեջ ներգրավված կլինեն մասնագետներ և՛ օրենսդրական բարեփոխումների, և՛ աշխատանքային օրենսգրքի, և՛ մշակույթի ոլորտից:
«Առաջին հերթին նախարարությունը պետք է մշակի մշակույթի տեսլական: Այդ տեսլականը պետք է հասկանալի լինի ոչ միայն մշակույթի գործիչների, այլ նաև յուրաքանչյուր քաղաքացու համար, որովհետև մշակույթը չի կարելի ընկալել հասարակությունից, պետությունից անջատ: Այդ տեսլականով պետք է պարզ դառնա, թե ինչի է մեզ պետք մշակույթը: Շատ պարզ պետք է երևա՝ ինչ ենք մենք ձեռք բերում, երբ ուշադրություն ենք դարձնում մշակույթի վրա և ինչ ենք կորցնում, երբ ուշադրություն չենք դարձնում: Մշակույթն ու կրթությունը պետք է ձեռք ձեռքի գնան»,– նշեց նա:
Զրուցակցիս խոսքով, հեղափոխությունից, կառավարության կազմավորման նոր փուլից հետ իրենց ոլորտում առանձնապես ոչինչ չի փոխվել: Աշխատում են այնպես, ինչպես նախկինում. «Չեմ կարծում, որ կտրուկ ինչ–որ բան է փոխվել: Մշակույթի հետ պետք է շատ նուրբ վարվել: Նախկին կառավարությունը կապիտալիզացիա տերմինը առաջ բերեց, ըստ որի՝ յուրաքանչյուր մշակութային օջախ ինքը պետք է վաստակեր իր գումարը: Ես դրա կողմնակիցը չեմ, բայց սա որոշակի գաղափարախոսություն է: Ինչ կատարվեց արդյունքում: Փոխանակ այդ մեխանիզմը գործի դրվեր, թատրոնները սկսեին գումար աշխատել ու նոր միայն պետությունը նվազեցներ թատրոններին տրվող գումարը, արվեց հակառակը:
Սկզբից նվազեցրին գումարները, առաջ բերվեց այդ թեզը, հետո կառավարությունը դարձավ ժամանակավոր, նկատի ունեմ նախորդ կառավարությունը: Արդյունքում կապիտալիզացիան չաշխատեց, ֆինանսավորումը կրճատվեց, իսկ թատրոնները փաստի առաջ կանգնեցին: Բայց ինչ–որ բանից հրաժարվելուց առաջ պետք է նորը բերես աշխատեցնես, ապացուցես դրա արդյունավետությունը և նոր միայն հրաժարվես նախկին մեխանիզմից»,– նշեց նա՝ հավելելով, թե մշակույթի այս նախարարի բառապաշարի մեջ կապիտալիզացիա տերմինը չկա, ինչն իր համար ողջունելի է:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում