Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հրապարակից՝ իշխանություն. ինչպե՞ս է տրանսֆորմացվում նոր իշխանությունը. «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Թե՛ փորձագիտական շրջանակներում, թե՛ հանրային ընկալումներում իշխանությունն ամբողջությամբ, իսկ «Իմ քայլը» դաշինքը՝ մասնավորապես, ասոցացվում են Նիկոլ Փաշինյանի անձի հետ: Մեծ հաշվով, ապրիլ–մայիս ամիսներին տեղի ունեցած գործընթացները, դրանց քաղաքական և ֆոլկլ յորային բաղադրիչները ևս կապված են հիմնականում Նիկոլ Փաշինյանի հետ: Քաղաքականության անձնակենտրոն ընկալումը ունի իր պատճառները, որոնք թաքնված են մեր հասարակության քաղաքական մշակույթում և նոր երևույթ չեն, չեն սկսվում Նիկոլ Փաշինյանով: Միաժամանակ նոր երևույթ չէ անձնակենտրոն քաղաքական համակարգը, որը ևս չի սկսվում Նիկոլ Փաշինյանով: Հայաստանի նախորդ ղեկավարները ևս այս կամ այն կերպ եղել ու ընկալվել են որպես հիմնականը, գլխավորը, ամբողջը, հաճախ իրենց անձով լինելով ամբողջ իշխանության պատասխանատուն, հաճախ չլինելով, բայց ընկալվելով որպես ամբողջ իշխանություն: Նիկոլ Փաշինյանի դեպքում անձնակենտրոնությունը պարզապես ամրապնդվում է այս պահին առկա հեղափոխական տրամադրություններով, որոնք Փաշինյանին ահռելի խարիզմատիկ լեգիտիմությամբ են ապահովում:

Սակայն, անկախ այս կամ այն ղեկավարի անձի դերակատարության և ընկալման աստիճանից, անկախ նրանից, որ երկրի ղեկավարը Հայաստանի քաղաքական համակարգում միշտ էական դերակատարություն է ունեցել, հաճախ ավելի քան էական, սխալ են այն պնդումները, որոնք թե՛ նախկինում, թե՛ հիմա փորձում են համակարգը պատկերել բացառապես միայն մեկ մարդու դեմքով:

Հասկանալի է դա անելու հասարակության մոտիվացիան: Հասարակությունը լայն իմաստով խնդիր չունի հասկանալու քաղաքական կյանքի, իշխանական համակարգի ներքին կառուցվածքը, ուժերի հարաբերակցությունը: Հասարակությունը քաղաքականությանը նայելիս այն տեսնում է բացառապես մեկ–երկու դեմքերով: Խնդիրն առավելապես փորձագիտական, քաղաքացիական և քաղաքական դաշտերում է, որտեղ հաճախ պահի շահախնդրությունը, մրցակցին «մրոտելու» անհագ ցանկությունը դրդում են սխալ քաղաքական դիագնոզներ նշանակել: Վառ օրինակը ՀՀԿ–ն է, որ վերցրել է իր հասցեին ժամանակին հնչած քննադատությունների ողջ ներկապնակը ու նույնությամբ իրացնում է այն արդեն այլ դիրքերից:

Ինչևէ, վերադառնանք մեր օրեր: Երևանի ավագանու ընտրություններին «Իմ քայլը» դաշինքի մասնակցությունը ստվերվեց առավել կարևոր ներքաղաքական հարցերով, և այդ հարցերի արծարծման հիմնական խոսափողը Նիկոլ Փաշինյանն էր: Նույնիսկ Հայկ Մարությանը, ով գլխավորում էր ավագանու ցուցակը, ստվերում էր, էլ չենք խոսում ավագանու մյուս անդամների մասին: Սակայն ավագանու ցանկն ինքնին շատ հետաքրքիր է: Հետաքրքիր է ոչ այնքան այդ ցանկի բովանդակությունը, այլ մեթոդաբանությունը, որով կազմվել է այդ ցանկը, ցանկի կազմը՝ հեղափոխության և հետհեղափոխական պրոցեսների կոնտեքստում: Ավագանու ցանկում աչքի է զարնում բավականին տարբեր սոցիալական շերտեր ներկայացնող, դիրքորոշումներ, տնտեսության և քաղաքականության մասին պատկերացումներ ունեցող մարդկանց մեկտեղումը: Մյուս աչքի զարնող հանգամանքը այն է, որ շատ են անկուսակցականները. ըստ էության ՔՊ–ականներն այդ ցուցակում փոքրամասնություն են կազմում:

Ինչի՞ մասին են խոսում այս երկու ցուցիչները: Քաղաքական ողջ դաշտն այժմ սկսում է վերաձևակերպվել ու վերադիրքավորվել: Ինչպես և մյուս ուժերը, այդպես էլ իշխող ուժն, ըստ էության, գտնվում են ձևավորման փուլում: Սա ամբողջովին տեղավորվում է հեղափոխության տրամաբանության մեջ: Հեղափոխության արդյունքում դադարել է գոյություն ունենալ ոչ միայն ՀՀԿ–ն, այլև քաղաքական դաշտն ամբողջությամբ,  այդ թվում՝ հենց ՔՊ–ն: Նոր ՔՊ–ն, հետհեղափոխական ՔՊ–ն, ըստ այդմ, բոլորովին այլ բան է, քան նախահեղափոխական ՔՊ–ն: 

Այն, որ ցուցակում առկա են բավականին տարբեր հայացքներ ու մոտեցումներ ունեցող մարդիկ, ամբողջովին տեղավորվում է հեղափոխության տարերային տրամաբանության մեջ: Մեկ այլ կարևոր հանգամանք է, որ իշխանությունը ավագանու ընտրություններին մասնակցեց «Իմ քայլը» դաշինք, ոչ թե ՔՊ անվան ներքո: Ենթադրվում է, որ նույնը տեղի կունենա նաև արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների դեպքում:

Այս իմաստով նոր իրավիճակում վերադիրքավորվող ու ըստ էության զրոյից ձևավորվող քաղաքական ուժերից ամենաբարդը հենց իշխանության և նրա շուրջ համախմբված խմբերի գործն է: Ընթացիկ քաղաքական խնդիրներ լուծելուն զուգահեռ նրանք ստիպված են բավական խառը կազմ ունեցող թիմից ժամանակի հետ դառնալ առավել միատարր կառույց, հստակ գաղափարախոսությամբ, ծրագրով: Հեղափոխական ժամանակների համար նման խառը կազմը ներդաշնակ է, բայց ժամանակի հետ, երբ քաղաքական դաշտը սկսի տրանսֆորմացվել, այս խնդիրն առաջ է գալու: 

Ըստ այդմ, պետք է հրաժարվել քաղաքական դաշտը բացառապես Նիկոլ Փաշինյանի դեմքով պատկերացնելու մոտեցումից, քանի որ այդ մոտեցումը չի արտացոլում իրական վիճակը: Այժմ Հայաստանում իշխանությունը ունի բավականին խառը կազմ և բովանդակություն, ինչը անխուսափելիորեն ենթադրում է նոր կոնֆիգուրացիաներ ու տրանսֆորմացիաներ հենց իշխանության ներսում: Որևէ անոմալիա և սարսափելի բան այս ամենում չկա: Սա հեղափոխական օրինաչափություն է: Հրապարակից գալով իշխանության՝ իշխանության է եկել նաև հրապարակի տարերային բնույթը: 

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում



 

Ողբերգական դեպք՝ Տավուշում․ կիսակառույց շինությունում հայտնաբերվել է տղամարդու մոխրացած մարմինՍահմանապահ Բաղանիսն ամուր է, քան երբևէՈ՞վ է փչացնում հայ-ռուսական հարաբերությունները Crocus City Hall-ի ահաբեկչությանը մասնակցած տղամարդու ծնողները պատմել են նրա հետ վերջին զրույցի մասին Տաջիկստանում մարդիկ են ձերբակալվել Կրոկուսի ահաբեկչության հետ առնչության համար«Կրոկուսի» ահաբեկչության ժամանակ մի խումբ մարդկանց փրկած Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելՔննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը Ոսկեպարում Փաշինյանին այլևս չեն էլ սպասումԹուրք պաշտոնյան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի պատվիրակության հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման հարցեր Երևանը կարող է հայտնվել կոտրած տաշտակի առաջ. ՌԴ ԱԳՆ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են խաղաղությանը, ինչպես երբեք». Հաջիև Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան