Բացառիկության բլեֆը. «Փաստ»
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Հայաստանում ընթացող ակտիվ քաղաքական գործընթացներն ու այդ գործընթացներում հասարակության ստվար հատվածի ներգրավումը ստեղծում են տպավորություն, որ հայաստանյան քաղաքական, հասարակական պրոցեսները բացառապես ընթանում են Հայաստանում: Խոսքը ոչ թե արտաքին ուժերի միջամտությունների «դավադրության տեսությունների», այլ այն մասին է, որ չափից շատ տարված լինելով ներքին գործընթացներով՝ մենք վտանգ ունենք կյանքին ու իրադարձություններին նայել բացառապես այդ ներքին պրիզմայով:
Հենց սա է պատճառը, որ Հայաստանում տեղի ունեցող գրեթե ամեն ինչ՝ հեղափոխությունից մինչև հակահեղափոխություն, կենցաղային դրվագներից մինչև հասարակական խոցելի թեմաներ դիտարկվում են որպես բացառիկ, որպես բացառապես հայկական, բացառապես Հայաստանի հետ տեղի ունեցող: Անընդհատ լսում ենք «միայն Հայաստանում» կամ «միայն հայերի մոտ» բառակապակցություններով սկսվող մտքեր, ընդ որում, կարևոր չէ, այդ բառակապակցություններով սկսվող մտքերն ավարտվում են դրական, թե բացասական ուղերձով: Ամեն դրականն ու ամեն բացասականը ներկայացվում է որպես բացառիկություն, հայկական բացառիկություն:
Որևէ կերպ չժխտելով հայկական միջավայրի բացառիկությունը, չենք կարող նաև չարձանագրել, որ բազմաթիվ գործընթացներ՝ քաղաքականից մինչև առօրեական կյանք, այս կամ այն կերպ եղել են տարբեր երկրների ու ժողովուրդների մոտ, բնականաբար յուրաքանչյուր տեղ իր առանձնահատկություններով: Բացառիկ լինելն ու լինել բոլորի նմանը հակադիր բևեռներ չեն, բայց մենք դրանք հակադրում ենք ու ընտրում առաջին տարբերակը: Այնինչ մենք բացառիկ ենք այնքանով, որքանով որ նման ենք բոլորին:
Կղզիացած, փակ հայացքը մեր կյանքին, մեր քաղաքական դաշտում տեղի ունեցողին, երևույթներին միայն հայկականության տեսանկյունից նայելը կարող է մեզ ոչ միայն գցել վերլուծական ծուղակի մեջ, այլև կարող է լինել խիստ անարդյունավետ, երբ մենք ստիպված կլինենք սովորել մեր սխալների վրա, այնինչ այլոց սխալների վրա սովորելու հնարավորություն կա: Հայաստանը աշխարհի մաս է, ուզենք դա մենք, թե չուզենք: Խնդիրը պարզապես այն է, մենք հաշտվում ենք այդ փաստի հետ ու ներդաշնակ ապրում այն ընդունելով, թե շարունակում ենք բոլորի ու նախ և առաջ մեր սեփական գլուխը տանել բացառիկության մասին քննարկումներով:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում